કાશ્મીરમાં વિધાનસભા ચૂંટણીની તૈયારીઓ શરૂ, ECI આ મહિનામાં તારીખો કરી શકે છે જાહેર

• લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં લોકશાહી અને મતદાન પ્રત્યે સામાન્ય જનતાના ઉત્સાહથી ચૂંટણી પંચ પણ ઉત્સાહિત

નવી દિલ્હી, 9 જૂન: જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં આ મહિને વિધાનસભા ચૂંટણીની જાહેરાત થઈ શકે છે. લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં લોકશાહી અને મતદાન પ્રત્યે સામાન્ય જનતાના ઉત્સાહથી ચૂંટણી પંચ પણ ઉત્સાહિત છે. જેને ધ્યાનમાં રાખીને ચૂંટણી પંચ ઈચ્છે છે કે, વિધાનસભાની ચૂંટણી પણ આ હકારાત્મક વાતાવરણમાં યોજાય. અહેવાલોમાં સૂત્રોને ટાંકીને જણાવ્યા મુજબ, સંભવ છે કે જમ્મુ-કાશ્મીરમાં ઓગસ્ટના મધ્ય સુધીમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાઈ શકે છે. ગયા વર્ષે, સુપ્રીમ કોર્ટે 5 ઓગસ્ટ, 2019ના રોજ કલમ 370 નાબૂદ કરવા અને અગાઉના રાજ્યને બે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો (જમ્મુ-કાશ્મીર અને લદ્દાખ)માં વિભાજિત કરવાના નિર્ણયને યથાવત રાખતા, ચૂંટણી પંચને 30 સપ્ટેમ્બર સુધીમાં જમ્મુ-કાશ્મીરમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો.

ચૂંટણી પંચ (EC)એ પણ આ અંગે તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે. ECએ શુક્રવારે રાજકીય પક્ષોને તેમના ઉમેદવારો માટે સામાન્ય પ્રતીકોના ઉપયોગ માટે અરજી કરવાનું શરૂ કરવા જણાવ્યું હતું. તેનો અર્થ એ છે કે, સમગ્ર રાજ્યમાં, આવા રાજકીય પક્ષો કે જેઓ પંચમાં નોંધાયેલા છે પરંતુ પ્રાદેશિક પક્ષની માન્યતા પ્રાપ્ત કરી નથી, તેઓ પણ તેમના એકમાત્ર ચૂંટણી ચિન્હ પર ઉમેદવારો ઉભા કરી શકે છે. પરંતુ તેમણે માત્ર ફ્રી સિમ્બોલના વિકલ્પમાંથી તેમની પસંદગીનું ચૂંટણી ચિહ્ન પસંદ કરવાનું રહેશે.

જમ્મુ-કાશ્મીર વિધાનસભા 2018માં ભંગ કરી દેવામાં આવી હતી

અત્યાર સુધી, રાષ્ટ્રીય, રાજ્ય અથવા પ્રાદેશિક સ્તરે માન્યતા પ્રાપ્ત પક્ષોના ઉમેદવારોને સામાન્ય પ્રતીક પર ચૂંટણી લડવા માટે ટિકિટ વહેંચવાનો અધિકાર હતો. પરંતુ અન્ય નોંધાયેલ પક્ષોના ઉમેદવારો અપક્ષ ઉમેદવારો જેવા વિવિધ ઉપલબ્ધ મુક્ત ચિન્હો પર ચૂંટણી લડતા હતા. સામાન્ય રીતે, સામાન્ય ચૂંટણી પ્રતીકો માટે અરજી કરવાની પ્રક્રિયા વિધાનસભાની મુદત પૂરી થવાના છ મહિના પહેલા શરૂ થાય છે. પરંતુ 2018માં વિધાનસભા ભંગ થયા બાદ જમ્મુ-કાશ્મીરમાં નવી વિધાનસભાની રચના થઈ નથી, તેથી ચૂંટણી પંચે હવે પ્રક્રિયા શરૂ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.

ગયા વર્ષે, સુપ્રીમ કોર્ટે 5 ઓગસ્ટ, 2019 ના રોજ કલમ 370 નાબૂદ કરવા અને અગાઉના રાજ્યને બે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો (જમ્મુ-કાશ્મીર અને લદ્દાખ) માં વિભાજિત કરવાના નિર્ણયને યથાવત રાખતા, ચૂંટણી પંચને જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં 30 સપ્ટેમ્બર સુધીમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો. મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર (CEC) રાજીવ કુમારે 3 જૂને કહ્યું હતું કે, ચૂંટણી પંચ જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં વિધાનસભા ચૂંટણી યોજવાની પ્રક્રિયા ‘ખૂબ જ જલ્દી’ શરૂ કરશે.

લોકસભા ચૂંટણીમાં J-Kમાં સારું મતદાન

જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન કુલ 58.58 ટકા અને ખીણમાં 51.05 ટકા મતદાનથી ચૂંટણી પંચ ખુશ છે. એટલું જ નહીં, ત્રણ-ચાર દાયકામાં અહીં આવી શાંતિપૂર્ણ ચૂંટણી થઈ નથી. કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં મતદાર યાદીના સીમાંકન અને સુધારણાનું કામ પૂર્ણ થઈ ગયું છે. ચૂંટણી પંચના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, વિધાનસભાની ચૂંટણી પહેલા વધુ એક વખત મતદાર યાદીમાં સંક્ષિપ્ત સુધારો કરવામાં આવશે. વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ પછી, જમ્મુ અને કાશ્મીરનો સંપૂર્ણ રાજ્યનો દરજ્જો પુનઃસ્થાપિત થવાની અપેક્ષા છે.

સીમાંકનમાં વિધાનસભા ક્ષેત્રોની સીમાઓ બદલવામાં આવી છે. તેમાં નવા વિસ્તારોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. વિધાનસભા બેઠકોની સંખ્યા 107થી વધીને 114 થઈ ગઈ છે, જેમાં પાકિસ્તાન અધિકૃત કાશ્મીરની 24 બેઠકોનો પણ સમાવેશ થાય છે. જમ્મુ-કાશ્મીર વિધાનસભામાં માતા વૈષ્ણો દેવી સહિત કુલ 90 બેઠકો હશે. સીમાંકન પંચે તેની બે મુદતની મુદત પૂરી થવાના એક દિવસ પહેલા ગયા વર્ષે મેમાં તેનો અહેવાલ સુપરત કર્યો હતો. સીમાંકનના અંતિમ અહેવાલ મુજબ, 114 સભ્યોની વિધાનસભાની 90 બેઠકો પર ચૂંટણી યોજાશે. બાકીની બેઠકો પાકિસ્તાનના ગેરકાયદેસર કબજા હેઠળના વિસ્તારોમાં છે.

સીમાંકન પછી J-Kમાં 90 એસેમ્બલી છે

રિયાસી જિલ્લામાં માતા વૈષ્ણો દેવી અને કટરા વિધાનસભા ક્ષેત્ર પણ નવી રચાયેલી બેઠકોમાં સામેલ થશે. સીમાંકન આયોગના રિપોર્ટ અનુસાર, જમ્મુ ક્ષેત્રમાં 43 અને કાશ્મીર ખીણમાં 47 વિધાનસભા બેઠકો હશે. જેમાંથી નવ બેઠકો અનુસૂચિત જાતિ માટે અને સાત બેઠકો અનુસૂચિત જનજાતિ માટે અનામત રહેશે. લોકસભાની પાંચ સીટોમાંથી બે-બે સીટ જમ્મુ અને કાશ્મીર વિભાગમાં હશે, જ્યારે એક સીટ બંનેના કોમન એરિયામાં હશે. એટલે કે અડધો વિસ્તાર જમ્મુ વિભાગનો ભાગ હશે અને બાકીનો અડધો ભાગ કાશ્મીર ખીણનો ભાગ હશે. આ લોકસભા ચૂંટણીમાં જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં પાંચમાંથી બે બેઠકો ભાજપે અને બે બેઠકો નેશનલ કોન્ફરન્સે જીતી હતી. એક બેઠક પર અપક્ષ ઉમેદવારનો વિજય થયો હતો.

આ પણ જુઓ: નરેન્દ્ર મોદી સાથે 65 થી 70 સાંસદો લઈ શકે છે મંત્રીપદના શપથ