ચૂંટણી રંગોળી: શું સિંધિયાના ગઢમાં પ્રવેશ કરી શકશે રાવ યાદવેન્દ્ર? જાણો ગુના-શિવપુરી બેઠકનું રાજકીય સમીકરણ
મધ્યપ્રદેશ, 30 માર્ચ : ગુના-શિવપુરી લોકસભા સીટ પર 19 ચૂંટણી યોજાઈ હતી. સિંધિયા પરિવારના સભ્યો 14 વખત સાંસદ બન્યા છે. ભાજપના વિજયરાજે છ વખત ચૂંટણી જીત્યા હતા અને કોંગ્રેસના માધવરાવ અને તેમના પુત્ર જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયા ચાર વખત જીત્યા હતા. મધ્યપ્રદેશની ગુના લોકસભા સીટ ફરી એકવાર હેડલાઇન્સમાં છે. ભાજપે વર્તમાન સાંસદ કેપી યાદવની ટિકિટ રદ્દ કરીને કેન્દ્રીય મંત્રી જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાને ઉમેદવાર બનાવ્યા છે. જ્યારે કોંગ્રેસે સિંધિયા પરિવારના કટ્ટર વિરોધી રાવ દેશરાજના પુત્ર યાદવેન્દ્ર સિંહને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે.
રાવ યાદવેન્દ્ર સિંહ યાદવે પાંચ મહિના પહેલા મુંગાવલીથી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં નસીબ અજમાવ્યું હતું, પરંતુ તેમાં સફળતા મળી ન હતી. હવે તેઓ લોકસભા ચૂંટણીમાં કેન્દ્રીય મંત્રી જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાને કેટલી લડત આપી શકશે, તે તો હવે પરિણામ જ કહેશે, પરંતુ લડાઈ રસપ્રદ લાગે છે. યાદવેન્દ્રના પિતા રાવ દેશરાજ જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયા અને તેમના પિતા માધવરાવ સિંધિયા સામે ચૂંટણી લડ્યા છે.
ગુના-શિવુપરી લોકસભા મતવિસ્તાર સંબંધિત મહત્ત્વપૂર્ણ તથ્યો
– ગુના-શિવુપરી લોકસભા મતવિસ્તારમાં 8 વિધાનસભા બેઠકો છે. તેમાં ગુના, બમોરી, શિવપુરી, પિછોર, કોલારસ, ચંદેરી, મુંગાવલી અને અશોકનગરનો સમાવેશ થાય છે. જેમાં 18 લાખથી વધુ મતદારો છે.
– ગુના-શિવુપરી લોકસભા મતવિસ્તાર ઘણો મોટો છે. 2019ની ચૂંટણીમાં જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાને 41.89% એટલે કે 4,88,500 વોટ મળ્યા હતા. જ્યારે કેપી યાદવે 52 ટકા 614049 મત મેળવીને ચૂંટણી જીતી હતી.
– ગુના-શિવપુરી લોકસભા સીટ પર અત્યાર સુધીમાં 19 ચૂંટણી થઈ છે. સિંધિયા પરિવાર 14 વખત જીત્યો. વિજય રાજે સિંધિયા 6 વખત, માધવ રાવ સિંધિયા 4 વખત અને જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયા 4 વખત ચૂંટણી જીત્યા છે.
– વિજયારાજે સિંધિયા અને માધવ રાવ સિંધિયા લાંબા સમય સુધી અલગ-અલગ રાજકીય પક્ષોમાં રહ્યા, પરંતુ કોઈપણ ચૂંટણીમાં એકબીજાનો સામનો નથી કર્યો.
– ગુના-શિવપુરી લોકસભાના મતદારો રાજકીય પક્ષોના પક્ષમાં નથી પરંતુ સિંધિયા પરિવારના પક્ષમાં છે. આ જ કારણ છે કે તેઓ અલગ-અલગ સિમ્બોલથી ચૂંટણી જીતતા આવ્યા છે.
– 2019માં પહેલીવાર સિંધિયા પરિવારનો કોઈ સભ્ય ગુના-શિવપુરી લોકસભા સીટ પરથી હાર્યો હતો. આ હાર બાદ જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાને પાર્ટી બદલવાની ફરજ પડી હતી અને હવે તેઓ ભાજપના સિમ્બોલ પર ચૂંટણી લડી રહ્યા છે.
– ગુના-શિવપુરી લોકસભા બેઠકમાં ગુના, શિવપુરી અને અશોકનગર જિલ્લાની આઠ વિધાનસભા બેઠકોનો સમાવેશ થાય છે. જેમાં કોંગ્રેસના ત્રણ અને પાંચ બેઠકો પર ભાજપના ધારાસભ્યો છે.
– ગુના-શિવપુરી લોકસભા ક્ષેત્રમાં 18.83 લાખ મતદારો છે. આમાં 2 લાખથી વધુ યાદવ વોટબેંક છે.
– કોલારસ, ચંદેરી, મુંગાવલી, અશોકનગર અને પિછોરમાં નોંધપાત્ર યાદવ મતદારો છે, યાદવ પ્રભુત્વ ધરાવતી 5માંથી 4 બેઠકો ભાજપના હાથમાં છે. યાદવના બે ધારાસભ્યો પણ ભાજપના છે.
– જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયા 2002માં પહેલીવાર સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા. પિતા માધવરાવ સિંધિયાના મૃત્યુ બાદ યોજાયેલી આ પેટાચૂંટણીમાં જ્યોતિરાદિત્યએ રાવ દેશરાજ સિંહ યાદવને 4 લાખ 6 હજાર 568 મતોથી હરાવ્યા હતા. જે અત્યાર સુધીની સૌથી મોટી જીત છે.
– જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ ભૂતપૂર્વ ગૃહ પ્રધાન નરોત્તમ મિશ્રા, જયભાન સિંહ પવૈયા અને હરિવલ્લભ શુક્લાને હરાવ્યા છે, પરંતુ 2019 માં તેઓ નજીકના નેતા ડૉ કેપી યાદવ સામે ચૂંટણી હારી ગયા હતા.
જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાની રાજકીય કારકિર્દી
જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયા 2002માં પહેલીવાર સાંસદ તરીકે ચૂંટાયા હતા. પિતા માધવરાવ સિંધિયાના મૃત્યુ બાદ યોજાયેલી આ પેટાચૂંટણીમાં જ્યોતિરાદિત્યએ રાવ દેશરાજ સિંહ યાદવને 4 લાખ 6 હજાર 568 મતોથી હરાવ્યા હતા. જે અત્યાર સુધીની સૌથી મોટી જીત છે. જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ ભૂતપૂર્વ ગૃહ પ્રધાન નરોત્તમ મિશ્રા, જયભાન સિંહ પવૈયા અને હરિવલ્લભ શુક્લાને હરાવ્યા છે, પરંતુ 2019 માં નજીકના નેતા ડૉ કેપી યાદવ સામે ચૂંટણી હારી ગયા હતા. જે બાદ તેમણે પાર્ટી બદલી અને માત્ર રાજ્યસભા દ્વારા સંસદમાં જ નહીં પરંતુ કેન્દ્રીય નાગરિક ઉડ્ડયન મંત્રી તરીકેની મહત્વની જવાબદારી પણ સંભાળી. આ પહેલા જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયા પણ મનમોહન સરકારમાં મંત્રી રહી ચૂક્યા છે.
કોણ છે રાવ યાદવેન્દ્ર સિંહ યાદવ?
રાવ યાદવેન્દ્ર સિંહ યાદવ અશોક નગર જિલ્લાના મુંગાવલી વિધાનસભા ક્ષેત્રમાંથી આવે છે. તેમના પિતા રાવ દેશરાજ સિંહ યાદવ ભાજપના મજબૂત નેતા હતા. તેમણે સિંધિયા પરિવાર સામે ચૂંટણી લડવાનું ચાલુ રાખ્યું. યાદવેન્દ્રના ભાઈ અજય યાદવ જિલ્લા પંચાયત પ્રમુખ છે, રાવ યાદવેન્દ્ર સાથે પત્ની અલકા અને માતા બાઈ સાહેબ યાદવ પણ જિલ્લા પંચાયતના સભ્ય છે. તેઓ 2023ની ચૂંટણી મુંગાવલીથી શિવરાજ સરકારના મંત્રી બ્રિજેન્દ્ર સિંહ યાદવ સામે લડ્યા હતા, પરંતુ હારી ગયા હતા. તેમના પરિવારના છ સભ્યો સક્રિય રીતે રાજકારણ કરી રહ્યા છે. યાદવેન્દ્ર લોકસભા ચૂંટણીમાં પહેલીવાર પોતાનું નસીબ અજમાવી રહ્યા છે.
મતદારો અનુસૂચિત જનજાતિના છે. અનુસૂચિત જાતિના મતદારો 1 લાખથી વધુ, બ્રાહ્મણ- 80 હજાર, યાદવ- 73 હજાર, કુશવાહા- 60 હજાર, રઘુવંશી- 32 હજાર, મુસ્લિમ- 20 હજાર અને વૈશ્ય જૈન- 20 હજાર મતદારો છે.
આ પણ વાંચો : ચૂંટણી રંગોળી: ઈન્દોરના રજવાડામાં રંગપંચમી નિમિતે CM મોહન યાદવે જમાવ્યો રંગ, ગેર માટે ખાસ તૈયારીઓ