દુનિયામાં વ્હેલ શાર્કની સંખ્યા અડધી થઈ ગઈ, જાણો તેની પાછળનું કારણ શું છે

ફિચર ડેસ્કઃ ભલે આજના સમયમાં વિશ્વનો 80 ટકા આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર દરિયાઈ માર્ગે થાય છે. પરંતુ આજે પણ માનવી મહાસાગરોમાં દરેક જગ્યાએ પહોંચી શક્યો નથી. મોટા જહાજો આયાત-નિકાસ માટે નિશ્ચિત દરિયાઈ માર્ગો પરથી પસાર થાય છે. આને મરીન હાઇવે કહેવામાં આવે છે. પરંતુ આ માર્ગો ઘણા દરિયાઈ જીવો માટે જોખમી છે, જે તેનો ઉપયોગ વિશિષ્ટ કાર્યો માટે કરે છે. આ જ કારણ છે કે આજના સમયમાં વ્હેલ અને શાર્ક જેવા જીવોની સંખ્યા સતત ઘટી રહી છે.

એક નવા અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ ખતરો વિશ્વની સૌથી મોટી માછલી વ્હેલ શાર્ક માટે મૃત્યુનું સૌથી મોટું કારણ બની રહ્યું છે. 20 મીટર સુધી લાંબી વ્હેલ શાર્ક એટલી મોટી અને શક્તિશાળી હોવા છતાં, છેલ્લા 75 વર્ષમાં તેમની વસ્તી અડધી થઈ ગઈ છે, જેના કારણે વર્ષ 2016માં તેઓનો પણ જોખમમાં મુકાયેલી શાર્ક પ્રજાતિમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો.

અન્ય દરિયાઈ પ્રજાતિઓની જેમ ખુલ્લા સમુદ્રમાં ફરતી શાર્ક પણ માછીમારી ઉદ્યોગના કાફલાનો ભોગ બને છે. જો કે, આ તેમના ઘટાડાનું મુખ્ય કારણ ગણી શકાય નહીં. હવે વ્હેલ શાર્કનો શિકાર લગભગ બંધ થઈ ગયો છે. પરંતુ દરિયાઈ શિપિંગના ઘણા કારણો છે જે વ્હેલ શાર્કના મૃત્યુનું કારણ રહે છે.

વ્હેલ શાર્ક
તેમનો મોટાભાગનો સમય મહાસાગરોની સપાટીની નીચે જ વિતાવે છે, જ્યાં તેઓ માઇક્રોસ્કોપિક પ્લાન્કટોનને ખવડાવે છે. આવી સ્થિતિમાં, આ વ્હેલ શાર્ક સીધા જહાજોના માર્ગમાં આવે છે અને જ્યારે તેઓ મોટા જહાજ સાથે અથડાય છે ત્યારે તેમના બચવાની સંભાવના ઓછી હોય છે.

60 વૈજ્ઞાનિકોની ટીમે 18 દેશોમાં વ્હેલ શાર્કના જહાજો સાથે અથડાવાની ઘટનાઓ વિશે માહિતી મેળવવા માટે વ્હેલ શાર્કના મૃત્યુ અંગે માહિતી એકત્રિત કરવાનું શરૂ કર્યા પછી સંશોધકોને તેમના અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું કે, 92 ટકા વ્હેલ શાર્કની સ્થિતિ અને 50% ઊંડાઈ કાફલાની હિલચાલમાંથી આવે છે.

મેક્સિકોના અખાત, અરેબિયન ગલ્ફ અને લાલ સમુદ્રમાં વ્હેલ શાર્કની અથડામણનું સૌથી વધુ જોખમ સાથે સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું છે કે આ વિશ્વના સૌથી વ્યસ્ત દરિયાઈ માર્ગો છે. હકીકતમાં આ વિસ્તારો વ્હેલ શાર્કનું ઘર છે અને વિશ્વના સૌથી વ્યસ્ત દરિયાઈ માર્ગો પણ છે.

ઉચ્ચ જોખમવાળા વિસ્તારોમાં વ્હેલ શાર્ક નિયમિતપણે જહાજો સાથે અથડાય છે. આ દરમિયાન તેમની સ્વિમિંગ સ્પીડ 10 ગણી ઝડપી હોય છે. આવી સ્થિતિમાં શાર્કને બચવાનો મોકો મળતો નથી અને તેઓ સામેથી આવતા જહાજોને જોઈને પ્રતિક્રિયા આપી શકતી નથી.

વ્હેલ શાર્કનું ભવિષ્ય
ખતરામાં હાલમાં વ્હેલ શાર્કનું જીવન ખૂબ જોખમમાં છે અને તેમને રક્ષણની ખૂબ જ જરૂર છે. હાલમાં, વ્હેલ શાર્કને અથડાતા અટકાવવા માટે કોઈ આંતરરાષ્ટ્રીય શાર્ક સંરક્ષણ નિયમન નથી. આ જ કારણ છે કે તેમનું ભવિષ્ય જોખમમાં છે.