ભારતીય જનતા પાર્ટી, કોંગ્રેસ, આમ આદમી પાર્ટી. ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં આ ત્રણેય પક્ષો દેખાઈ રહ્યા છે. AAPની એન્ટ્રીથી ભાજપ અને કોંગ્રેસ વચ્ચેની સ્પર્ધા હવે ત્રિકોણીય બની રહી છે. પરંતુ ભારતના આ પશ્ચિમી રાજ્યના ચૂંટણી ઈતિહાસમાં આવો પ્રસંગ ક્યારેય બન્યો નથી, જ્યારે કોઈ ત્રીજા પક્ષે પ્રવેશ કર્યો હોય. રાજ્યની મોટાભાગની વિધાનસભાની ચૂંટણીઓમાં એક જ પક્ષ મોટી જીત મેળવી રહ્યો છે.
આ પણ વાંચો : દિલ્હીમાં AAP, ગુજરાતમાં BJP અને હિમાચલમાં કોંગ્રેસ કરશે “રાજ”!
આંકડા સમજો
1962 અને 1985 ની વચ્ચે, વર્ષ 1975 સિવાય, કોંગ્રેસ એકમાત્ર મુખ્ય પક્ષ તરીકે ઉભરી. બીજી તરફ, વર્ષ 1980માં ચિત્રમાં આવેલી ભાજપે 5 વર્ષ પછી જ તેની મોટી હાજરી નોંધાવી હતી, જે બે દાયકા પછી પણ યથાવત છે. 1990 અને 1975 સિવાય ગુજરાતની જનતાએ 1962 પછી યોજાયેલી ચૂંટણીમાં માત્ર એક જ પક્ષને બહુમતી આપી છે.
ભાજપ પહેલા ગુજરાત
1962માં સી રાજગોપાલાચારીની સ્વતંત્ર પાર્ટી બીજી સૌથી મોટી પાર્ટી બની. તે દરમિયાન પાર્ટીએ 35.31 ટકા વોટ શેર સાથે 26 બેઠકો જીતી હતી. વર્ષ 1967માં પાર્ટીને 43.25 ટકા હિસ્સા સાથે 66 બેઠકો મળી હતી અને પાર્ટી બીજા ક્રમે આવી હતી. બાદમાં પાર્ટી ભારતીય લોકદળમાં વિલીન થઈ ગઈ. હિતેન્દ્ર દેસાઈના નેતૃત્વમાં 1972માં કોંગ્રેસને 16 બેઠકો મળી હતી. પાર્ટીએ 1975માં 56 સીટો જીતી હતી.
આ પણ વાંચો : ગુજરાતમાં ચૂંટણી પરિણામ પહેલા મધુ શ્રીવાસ્તવે “મધપુડો છંછેડ્યો”, ભાજપ માટે કહી મોટી વાત
ભાજપની એન્ટ્રી
1980ની વિધાનસભા ચૂંટણી દરમિયાન જનતા પાર્ટીને 21 બેઠકો મળી હતી. તે ચૂંટણીમાં ભાજપ 20 ટકા મતો સાથે ત્રીજા ક્રમે આવી હતી. પછીની ચૂંટણીઓમાં, એટલે કે 1985માં, ભાજપ કોંગ્રેસ અને જનતા પાર્ટી પછી ત્રીજા ક્રમે આવી, પરંતુ તેનો મતદાર હિસ્સો વધીને 21 ટકાથી વધુ થયો. તે સમયે કોંગ્રેસ રેકોર્ડ 149 બેઠકો સાથે સિંગલ લાર્જેસ્ટ પાર્ટી બની હતી, પરંતુ 1990ની ચૂંટણી સુધીમાં સ્થિતિ બદલાતી જણાતી હતી.
જ્યારે કોંગ્રેસ અને ભાજપ બંને પાછળ હતા
1990ની ચૂંટણીમાં જનતા દળ 70 બેઠકો સાથે સૌથી મોટી પાર્ટી તરીકે ઉભરી આવી હતી. જ્યારે કોંગ્રેસ 33 બેઠકો સાથે ત્રીજા ક્રમે અને ભાજપ 34 ટકા વોટ શેર સાથે 67 બેઠકો સાથે બીજા ક્રમે હતી.
આ પણ વાંચો : દિલ્હીમાં એક્ઝિટ પોલના આંકડા “અડધી ખુરશી” જેેટલા, ગુજરાત-હિમાચલમાં પણ ધબડકો થશે!
હવે 2022ની ચૂંટણી શા માટે જરૂરી
ગુજરાતના રાજકારણમાં લગભગ ત્રણ દાયકાથી ભાજપનું શાસન છે. 1990થી સત્તાની બહાર રહેલી કોંગ્રેસ અત્યાર સુધી બીજી સૌથી મોટી પાર્ટી રહી છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ગુજરાતના ચૂંટણી ઈતિહાસમાં ઘણી વખત ભાજપ અને કોંગ્રેસ વચ્ચે જગ્યા બનાવવાના પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા છે, પરંતુ આ તમામ પ્રયાસોમાં AAP સૌથી વધુ આક્રમક માનવામાં આવી રહી છે. ગુજરાતમાં ભાજપ માટે AAP મોટો પડકાર હોય તેમ લાગી રહ્યું છે. પાર્ટીએ પહેલા જ દિલ્હી અને પંજાબમાં કોંગ્રેસ પાસેથી સત્તા છીનવી લીધી છે.
પહેલા નિષ્ફળ થઇ AAP
2017ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં AAP લગભગ 30 ઉમેદવારો સાથે મેદાનમાં ઉતરી હતી. પરંતુ ખાતુ પણ ખોલવામાં નિષ્ફળ રહી હતી. જો કે, પાર્ટીએ કોર્પોરેશનની ચૂંટણીમાં જીતનો સ્વાદ ચાખ્યો હતો.
