દુનિયા પર મંદીનો ખતરો ! કોણે આપ્યા સંકેત ?

અમેરિકી ટ્રેઝરી સચિન જેનેટે યેલેને વૈશ્વિક મંદીના સંકેત આપ્યા છે. મંદી વિશે આશંકા વ્યક્ત કરતા જેનેટ યેલેને કહ્યું કે-અમેરિકાનો આર્થિક વિકાસ ધીમો છે પરંતુ, તેમણે સ્વીકાર કર્યો કે મંદીનો ખતરો છે અને મંદીને ટાળી શકાય તેમ નથી. અમેરિકાએ મોટા પ્રમાણમાં લોકોને અપાયેલી રોજગારી તેમજ ગ્રાહકોએ જે રીતે ખર્ચ કરી રહ્યા છે તેના પરથી એટલું સ્પષ્ટ કહી શકાય તેમ છે કે, અમેરિકા આર્થિક રીતે હાલમાં મંદી હેઠળ નથી. જૂનમાં યુએસમાં 3 લાખ 72 હજાર નોકરીઓ ઉભી થતાં ભરતી ખૂબ જ સારી રહી અને બેરોજગારી દર 3.6 ટકા રહ્યો. આ 3 લાખ 50 હજારથી વધુ રોજગારીનો લાભ સતત ચોથા મહિના સુધી મળ્યો.

આ એવી અર્થવ્યવસ્થા નથી જે મંદીમાં હોય, યેલેને કહ્યું કે- જેમણે પહેલા ફેડરલ રિઝર્વની અધ્યક્ષતાની હતી. પરંતુ, અમે અત્યારે સંક્રમણની અવધિમાં છીએ, જેમાં વિકાસ ધીમો થઈ રહ્યો છે અને આ આવશ્યક અને ઉચિત છે. છેલ્લા સપ્તાહના ડેટા મુજબ, બેરોજગારીના કારણે શ્રમ બજાર નરમ થઈ રહ્યું હતું, જે આઠ મહિનામાં સૌથી હાઈએસ્ટ પોઈન્ટ પર પહોંચી ગયું છે. યેલને વધુમાં કહ્યું કે- મંદીનો રસ્તો ખૂબ ઉંચો જઈ રહ્યો અને રીસન્ટ ફેડ રેટ્ વધતી કિંમતોને પાછી લાવવામાં મદદ કરી રહ્યા છે.

આ સિવાય, બિડેન પ્રશાસન સ્ટ્રેટેજિક પેટ્રોલિયમ રિઝર્વથી તેલ વેચી રહ્યું છે, જેના વિશે યેલને કહ્યું કે આ પહેલા ગેસની કિંમતનો ઓછી કરવામાં મદદ મળી રહી છે. અમે જોયું છે કે છેલ્લા કેટલાક સપ્તાહમાં ગેસની કિંમતોમાં લગભગ 50 ટકાની ખોટ આવી છે અને પાઈપ લાઈનમાં તેનાથી વધુ છે. ફેડના પૂર્વ પ્રમુખ એલનને આશા છે કે, કેન્દ્રીય બેંક ગંભીર આર્થિક મંદીને ટ્રીગર કર્યા વગર માર્કેટને નીચે લાવવા માટે અર્થવ્યવસ્થાને યોગ્ય લેવલે લાવી શકે છે.

યેલને કહ્યું-હું એવું નથી કહી રહી કે અમે મંદીને અવોઈડ કરીએ છીએ. પણ હું વિચારું છું કે એક રસ્તો છે જે લેબર માર્કેટને સ્ટ્રોન્ગ અને મંદીને નીચે લાવશે. રોઈટર્સ દ્વારા સર્વેક્ષણ કરેલા અર્થશાસ્ત્રીઓ અનુસાર, GDP પહેલા ત્રિમાસમાં 1.6 વાર્ષિક દરથી પણ નીચે જતો રહ્યો અને ગુરૂવારે એક રિપોર્ટમાં બીજા ત્રિમાસમાં માત્ર 0.4 ટકાના વધારાની આશા છે.

યેલને કહ્યું કરે ભલે ત્રિમાસના આંકડા નકારાત્મક હોય, પરંતુ, આ સંકેત નહીં આપે કે મંદીએ જોર પકડી લીધું છે, તે જોબ માર્કેટમાં મજબૂતાઈ આપે છે. ઈકોનોમિમાં મંદી બ્રોડ-બેઝ નબળાઈ છે. અત્યારે અમે આવું નથી કહી રહ્યા. અર્થશાસ્ત્રીઓએ પારંપરિક રૂપથી મંદીને આર્થિક સંકુચનથી સતત બે સપ્તાહમાં પારીભાષિત કરી છે. પરંતુ ખાનગી સમૂહને યુએસના આધિકારીક મધ્યસ્થ માનવામાં આવે છે. મંદી સંકેત આપનારની એક વિસ્તૃત શ્રંખલાને જુએ છે.