નવરાત્રીમાં મા દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોની કરો પૂજા, જાણો દરેકના રૂપ અને ગુણ
- ચૈત્ર નવરાત્રી અને આસો નવરાત્રીમાં માતા દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે. જાણો નવ દિવસના તેમના રૂપ અને ગુણ વિશે
HD ન્યુઝ ડેસ્કઃ દેવી દુર્ગાના Maa Durga તમામ નવ સ્વરૂપો નવ અલગ અલગ ગુણોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. શક્તિ એટલે ઊર્જા. દેવી એ અદ્રશ્ય ઊર્જાનો મૂળ સ્ત્રોત છે જે આ બ્રહ્માંડને ટકાવી રાખે છે. આ શક્તિને નવ દુર્ગા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ચૈત્ર નવરાત્રીમાં માતા દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવે છે.
દેવી દુર્ગાનું પહેલું નામ શૈલપુત્રી છે. કોઈપણ અનુભવના શિખર પર માતા હોય છે. શૈલનો અર્થ થાય છે શિખર, જે અસાધારણ છે અને ઊંચાઈ સુધી પહોંચવા માટે આગળ વધી રહ્યો છે. તે પર્વતોની ઉર્જાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. શૈલપુત્રી એ સૂક્ષ્મ ઉર્જા છે, જેમાંથી સમગ્ર બ્રહ્માંડની ઉત્પત્તિ થાય છે. જ્યારે પણ આપણે આધ્યાત્મિક રીતે જોડાયેલો અનુભવ કરીએ છીએ, ત્યારે આ ચેતના શૈલપુત્રીના રૂપમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે.
બીજું નામ બ્રહ્મચારિણી છે. બ્રહ્મનો અર્થ થાય છે, અનંત. કંઈક જે અનંતની અંદર ફરે છે. તમને લાગશે કે જો તે અનંતમાં હોય, તો ગતિનો અર્થ શું છે? તે બધે જ છે, તો તે ક્યાં જઈ શકે? બ્રહ્મચારિણીનો એક અર્થ અનંતની અંદર ગતિ છે અને બીજો અર્થ ઊર્જાનું શુદ્ધ, અસ્પૃશ્ય પાસું છે. સૂર્યના કિરણો જેવું પ્રાચીન છતાં હંમેશા તાજું અને નવું. આ નવીનતા દુર્ગાના બીજા સ્વરૂપમાં સમાયેલી છે.
ચંદ્રઘંટા એ ત્રીજું સ્વરૂપ છે. ચંદ્રનો અર્થ થાય છે, ચંદ્ર અથવા જે મન સાથે સંબંધિત છે, જે મનને મોહિત કરે છે. તે સુંદરતાનું પ્રતિક છે. જ્યાં પણ તમને કંઈ સુંદર લાગે છે, તે માતા દેવીની ઉર્જાને કારણે હોય છે. જો ઉર્જા ન હોય તો કંઈ સુંદર નથી. ચહેરો ગમે તેટલો સુંદર હોય, જો તેમાં જીવ ન હોય, તો આપણે તેને સુંદર નથી કહેતા. આપણે મૃત શરીરમાં સુંદરતા જોતા નથી કારણ કે તેમાં કોઈ ઊર્જા હોતી નથી. આ ઉર્જા જ દરેક જીવને સુંદર બનાવે છે.
દેવી માતાના ચોથા સ્વરૂપને કુષ્માંડા કહેવામાં આવે છે. તે પ્રાણ ઊર્જા છે, ચેતના જે નાનામાં નાના સૂક્ષ્મ બ્રહ્માંડથી લઈને વિશાળ સ્થૂળ બ્રહ્માંડ સુધી વિસ્તરે છે, નિરાકાર, છતાં બધા કલ્પનાશીલ સ્વરૂપોને જન્મ આપે છે. જ્યારે પણ તમને ઉર્જા કે પ્રાણનો ઉછાળો અનુભવાય, ત્યારે જાણો કે તે માતા દુર્ગાનું એક પાસું છે.
પાંચમું સ્વરૂપ સ્કંદમાતા છે. આ દુર્ગાનું સ્વરૂપ છે, જે સમગ્ર બ્રહ્માંડના રક્ષણનું પ્રતીક છે અને જે આપણી ચેતનામાં રહે છે. તે જ્ઞાનની બધી પ્રણાલીઓની માતા છે.
છઠ્ઠું સ્વરૂપ કાત્યાયની છે. તે ચેતનાના દ્રષ્ટા પાસામાંથી ઉદ્ભવતી ઊર્જાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. કાત્યાયનીનો અર્થ દ્રષ્ટા થાય છે. જ્યારે તમે સાક્ષી બનો છો, જ્યારે તમે સમજો છો કે ‘હું શરીર નથી કે મન નથી’ અને તમારી અંદર ઊંડા જાઓ છો, ત્યારે તમે દરેક વસ્તુના નિરીક્ષક બનો છો. ચેતનાની આ દ્રષ્ટા અવસ્થામાંથી ઊર્જા ઉદ્ભવે છે અને તેની સાથે અંતર્જ્ઞાનની શક્તિ પણ આવે છે. તમે તમારા બાળકોમાં આ જન્મજાત ક્ષમતા જોઈ હશે. આ કાત્યાયનીનો સાર છે, ઈન્દ્રિયોની પેલે પાર જોવું, તર્કની પેલે પાર જાણવું. તે ઉર્જા કાત્યાયની છે.
શક્તિનું સાતમું સ્વરૂપ કાલરાત્રિ છે. તે ઊંડી અને અંધકારમય ઊર્જાનું પ્રતીક છે. એક એવો અંધકારમય પદાર્થ જે અનંત બ્રહ્માંડોને ધારણ કરે છે અને દરેક આત્માને સાંત્વના આપે છે. જો તમે ખુશ કે આરામદાયક અનુભવો છો, તો તે કાલરાત્રિના આશીર્વાદ છે. કાલરાત્રિ એ દિવ્ય માતાનું સ્વરૂપ છે જે બ્રહ્માંડની બહાર અસ્તિત્વ ધરાવે છે, છતાં દરેક હૃદય અને આત્માને આરામ આપે છે.
દેવીનું આઠમું સ્વરૂપ મહાગૌરી છે. તે સુંદરતા, કૃપા અને શક્તિનું પ્રતીક છે, જે તમને અંતિમ સ્વતંત્રતા અને મુક્તિ તરફ દોરી જાય છે. ગૌરીનો અર્થ થાય છે – જે જ્ઞાન આપે છે, જીવનમાં ગતિશીલતા લાવે છે અને તમને મુક્ત કરે છે.
મહાગૌરી પવિત્રતા અને નિષ્પક્ષતાનું પ્રતીક છે. આપણે તેમને ગૌરી કહીએ છીએ કારણ કે આ નામ નિષ્પક્ષતાનું પ્રતીક છે, પરંતુ ઊંડા અર્થમાં, ગૌ જ્ઞાન, પ્રગતિ, સિદ્ધિ અને મુક્તિનું પ્રતીક છે. ગૌરી એ જ્ઞાન આપનાર છે. જીવનમાં આપણને આગળ લઈ જાય છે. આપણી જરૂરિયાતો પૂરી કરે છે અને અંતે આપણને મુક્તિ તરફ દોરી જાય છે.
દેવી શક્તિનું નવમું સ્વરૂપ સિદ્ધિદાત્રી છે. તે માતા દેવીના આશીર્વાદ લાવે છે અને જીવનમાં ચમત્કારો દર્શાવે છે. જે અશક્ય લાગે છે, તે તેને શક્ય બનાવે છે. તે આપણને સીમાઓથી આગળ વિચારવા, તાર્કિક મનથી આગળ વધવા અને સમય અને અવકાશની મર્યાદાઓથી આગળ જોવાની મંજૂરી આપે છે. સિદ્ધિદાત્રી એ છે જે તમને તમારા પ્રયત્નોનું ફળ આપે છે. તમે સખત મહેનત કરી શકો છો, પણ પરિણામ તમારા હાથમાં નથી. આ બધું માતા દેવીના હાથમાં છે. તેમની કૃપાથી જ તમારા પ્રયત્નો ફળ આપે છે.
શૈલપુત્રીના આધ્યાત્મિક શિખરથી લઈને સિદ્ધિદાત્રીના ચમત્કારો સુધી, આ સ્વરૂપો આપણને તેમના દૈવી ગુણો સાથે સુમેળમાં રહેવાનું માર્ગદર્શન આપે છે. જ્યારે આપણે દરેક પાસાં પર ધ્યાન કરીએ છીએ, ત્યારે આપણે તેમની પરિવર્તનશીલ શક્તિને સ્વીકારી શકીએ છીએ, જે આપણા જીવનને સમૃદ્ધ બનાવે છે અને શક્તિના સાર્વત્રિક સાર સાથે આપણા જોડાણને વધુ ગાઢ બનાવે છે.
આ પણ વાંચોઃ ચૈત્ર નવરાત્રીમાં થશે મંગળનું રાશિ પરિવર્તન, ત્રણ રાશિઓની ચમકશે કિસ્મત
