વિશ્વ બેંકે પાકિસ્તાનના GDP ગ્રોથમાં 0.4 ટકાના જંગી ઘટાડાનું અનુમાન કર્યુ છે. વિશ્વ બેંકે ચેતવણી આપી છે કે દેશ મોટા આર્થિક સંકટમાં ફસાઈ શકે છે. વિશ્વ બેંકે એમ પણ કહ્યું છે કે IMF કાર્યક્રમ પૂરો ન થવાથી, મોટા દ્વિપક્ષીય ભાગીદારો પાસેથી ભંડોળ મેળવવામાં નિષ્ફળતા અને રાજકીય અસ્થિરતાના કારણે પાકિસ્તાન મોટા આર્થિક સંકટમાં ફસાઈ શકે છે.
વિશ્વ બેંકે જણાવ્યું હતું કે, “દેશનો દૃષ્ટિકોણ મુખ્ય ડાઉનસાઇડ જોખમોને આધીન છે, જે જો તે સાકાર થાય છે, તો મેક્રો ઇકોનોમિક કટોકટી તરફ દોરી શકે છે. IMF પ્રોગ્રામ અને અપેક્ષિત રોલઓવર પૂર્ણ ન થવાથી, પુનર્ધિરાણ અને નવી ધિરાણ સુરક્ષિત કરવામાં નિષ્ફળતાનું જોખમ વધારે છે. “
પાકિસ્તાન માટે 0.6 ટકા વૃદ્ધિ દરનો ADBનો અંદાજ
એશિયન ડેવલપમેન્ટ બેંક (ADB)એ એક રિપોર્ટમાં કહ્યું છે કે નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં પાકિસ્તાનનો GDP વૃદ્ધિ દર 0.6 ટકાનો ખૂબ ઓછો રહી શકે છે. અહીં મોંઘવારી દર 27.5 ટકા સુધી અને પાકિસ્તાનમાં ચાલી રહેલા વિદેશી મુદ્રા સંકટનો અંદાજ લગાવવામાં આવ્યો છે.
પાકિસ્તાનમાં ગરીબીનો દર પણ વધવાનો અંદાજ
નીચલી મધ્યમ આવકની ગરીબી રેખા પર માપવામાં આવેલી ગરીબી નાણાકીય વર્ષ 2022માં 36.2 ટકાથી વધીને 2023માં 37.2 ટકા થવાનો અંદાજ છે. આ નાણાકીય વર્ષ 2022ની સરખામણીમાં વધારાના 3.9 મિલિયન લોકોને ગરીબીમાં ધકેલી રહ્યું છે. પાકિસ્તાનના કિસ્સામાં વિશ્વાસનો અભાવ નથી કારણકે પ્રોજેક્ટ લોનની ચુકવણી ઐતિહાસિક રીતે ઊંચી રહી છે.
વિશ્વ બેંકના અધિકારીનું શું કહેવું છે?
વિશ્વ બેંકના પાકિસ્તાનના ડાયરેક્ટર નાજી બેહસીને એક પ્રશ્નના જવાબમાં જણાવ્યું હતું કે IMF કાર્યક્રમના પુનરુત્થાન માટે બાહ્ય ધિરાણની જરૂરિયાતો પૂરી કરવી જરૂરી છે. તેમણે કહ્યું કે પાકિસ્તાન પાસે આ કાર્યક્રમની માંગ કરવા સિવાય કોઈ વિકલ્પ રહેશે નહીં કારણકે તેનાથી વિશ્વાસ વધારવામાં મદદ મળશે. જ્યારે પ્રાદેશિક વેપારની સંભાવનાઓ વિશે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે વિશ્વ બેંકના અધિકારીએ કહ્યું કે પ્રાદેશિક એકીકરણના સંદર્ભમાં પાકિસ્તાનની નિકાસ ક્ષમતા 68 બિલિયન ડોલર છે, જેમાં ભારત સાથેનો વેપાર મધ્યમ ગાળામાં નિકાસ વધારીને 10 બિલિયન ડોલર કરી શકે છે. જ્યારે ચીન સાથે તે 13 બિલિયન ડોલર સુધી વધી શકે છે.
