કેનેડા – ભારત રાજદ્વારી કટોકટીથી કેનેડામાં ભારતવંશીઓ પર કોઈ અસર પડશે?

કેનેડા અને ભારત વચ્ચે વણસી રહેલી રાજકીય સ્થિતિ વચ્ચે કેનેડામાં વસવાટ કરતા ભારતીયોના પરિવારજનો ચિંતિત છે કે ત્યાં રહેલા તેમના પરિવારજનોને તો કોઈ અસર નહિ થાય ને?

હકીકતે આવો કોઈ ડર રાખવાની જરૂર નથી કેમ કે આ રાજકીય લડાઈ છે જે તે દેશની સરકારો વચ્ચે ચાલી રહી છે. તેનાથી ત્યાં રહેતી ભારતીય પ્રજાને કોઈ ખતરો નથી.આમ દેશ-દેશ વચ્ચે ચાલતી આ રાજકીય લડાઈમાં દેશની પ્રજાને કોઈ નુકસાન પહોચાડવામાં આવતું નથી. હાલ ભારત અને કેનેડા વચ્ચે જે રાજદ્વારી કટોકટી ઊભી થઈ છે એવી કટોકટી દુનિયાના ઘણા દેશો વચ્ચે વારંવાર સર્જાતી હોય છે, અને જે તે દેશોમાં એકબીજાના નાગરિકો રહેતા જ હોય છે, પરંતુ કોઈ સરકારો દ્વારા એકબીજા દેશના નાગરિકોને કોઈ હેરાનગતિ થતી નથી.

અલબત્ત, જે તે દેશમાં સ્થાનિક રાજકારણને કારણે કોઈ સ્થાનિક નેતાઓ ઉશ્કેરણી કરે તો જ આવા સંજોગોમાં ઉભય દેશના નાગરિકોને થોડો સમય હેરાનગતિ થઈ શકે, પરંતુ આવી સ્થિતિ કાયમી રહેતી નથી.

વિશ્વમાં સૌથી વધુ ડાયસ્પોરા ભારતીયો જ છે અને વિદેશ મંત્રાલયના આંકડા મુજબ, ત્યાં 3.2 કરોડ અથવા 32 મિલિયન બિન-નિવાસી ભારતીયો (NRIs) અને ભારતીય મૂળના વ્યક્તિઓ (PIOs) ભારતની બહાર રહે છે. વિદેશ મંત્રાલયના અહેવાલ (2018) મુજબ, કેનેડામાં 1,689,055 (16.89 લાખ) ભારતીયો રહે છે. ભારતીય મૂળના વ્યક્તિઓ (PIOs) – કેનેડામાં 1,510,645 (15.10 લાખ) બિન-નિવાસી ભારતીયો (NRIs) – 178,410 (1.78 લાખ)સ્ટેટિસ્ટિક્સ કેનેડા 2021 મુજબ, કેનેડામાં કુલ ભારતીય વસ્તી 1,858,755 (1.85 મિલિયન) અથવા કેનેડિયન વસ્તીના 5.1% છે. ભારતીય વસાહતીઓમાં, 21.4% તાજેતરમાં (2016 થી 2021 સુધી) કેનેડામાં સ્થળાંતરિત થયા અને 43.4% 2001 થી 2015 સુધી સ્થળાંતરિત થયા. છેલ્લે, 35.2% ભારતીયોને 2000 પહેલા કેનેડામાં પ્રવેશ આપવામાં આવ્યો હતો.

ભારતીય કેનેડિયન વસ્તી 2023

2021 ની કેનેડિયન વસ્તી ગણતરી મુજબ, 2,571,400 (2.5 મિલિયન) ની સંખ્યા ધરાવતા દક્ષિણ એશિયનો કેનેડિયન વસ્તીના 7.1% છે, અને ભારતીયો દક્ષિણ એશિયાની વસ્તીનો સૌથી મોટો હિસ્સો છે. સ્ટેટિસ્ટિક્સ કેનેડા 2021 ના અહેવાલ મુજબ, કેનેડામાં કુલ ભારતીય વસ્તી 1,858,755 (1.85 મિલિયન) અથવા કેનેડિયન વસ્તીના 5.1% છે.

2023 માં કેનેડામાં ભારતીયોની અંદાજે વસ્તી 1.9 મિલિયન અથવા 19 લાખ છે અને તેઓ કેનેડિયન વસ્તીના લગભગ 5.2% છે.

ઇમિગ્રેશન, રેફ્યુજીસ એન્ડ સિટીઝનશીપ કેનેડા (IRCC) દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા ડેટા મુજબ, 2022 ના અંત સુધીમાં, માન્ય અભ્યાસ પરમિટ ધરાવતા 226,450 ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ હતા જે વધુ એક રેકોર્ડબ્રેક વાત છે. ઇમિગ્રેશન 2022નો વાર્ષિક અહેવાલ જણાવે છે કે 2021માં ભારતમાંથી 127,933 લોકોને કાયમી નિવાસી તરીકે દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા, જે કોઈપણ દેશમાંથી સૌથી વધુ છે.

સ્ટેટિસ્ટિક્સ કેનેડા 2021ના અહેવાલ મુજબ, 2016 અને 2021 વચ્ચે કેનેડામાં સ્થળાંતર કરનારા લોકોની કુલ સંખ્યામાં ભારતીયોનો હિસ્સો 18.6% છે, જે આ સમયગાળા દરમિયાન કેનેડામાં સ્થળાંતર કરનારા 2.46 લાખથી વધુ ભારતીયો છે.

ભારતીય પ્રદેશો / સાંસ્કૃતિક મૂળ દ્વારા વસ્તી

કેનેડા વંશીય અથવા સાંસ્કૃતિક મૂળના આધારે નિવાસી વસ્તીની વસ્તી ગણતરી કરે છે. રાષ્ટ્રીયતા ઉપરાંત, કેનેડામાં વ્યક્તિઓ ભારતમાં વિવિધ પ્રદેશો, સંસ્કૃતિઓ અથવા ભાષાકીય પૃષ્ઠભૂમિના સંદર્ભમાં પણ પોતાને વ્યાખ્યાયિત કરે છે. ચાલો ભારતીય વંશની કેનેડિયન વસ્તીને તેમના વૈવિધ્યસભર સાંસ્કૃતિક મૂળ અથવા જોડાણો દ્વારા વર્ગીકૃત કરીએ. લગભગ ગુજરાતીઓંની સંખ્યા 36970 એટલે કે 0.10% જેટલા ગુજરાતીઓ કેનેડામા વસવાટ કરે છે અને કુલ ભારતીયોની સંખ્યા લગભગ 1858765 એટલે કે 5.12% જેટલી છે.

કેનેડિયન પ્રાંતોમાં ભારતીય વસ્તી

ઑન્ટારિયો પ્રાંત ભારતીયોમાં સૌથી લોકપ્રિય તરીકે ઉભરી આવ્યો છે, જેમાં 55% થી વધુ ભારતીય ઇમિગ્રન્ટ વસ્તીએ ત્યાં ઘર શોધ્યું છે. ટોરોન્ટો, ઓટાવા, વોટરલૂ અને બ્રેમ્પટન ઓન્ટારિયોમાં સારી ભારતીય વસ્તી ધરાવતા શહેરો છે.બ્રિટિશ કોલંબિયા પ્રાંતમાં પણ મોટી સંખ્યામાં ભારતીય વસ્તી રહે છે. લગભગ 22% ભારતીયો વાનકુવર, વિક્ટોરિયા, કેલોના અને અન્ય વિસ્તારોમાં ફેલાયેલા છે. 10% જેટલા ભારતીય ઇમિગ્રન્ટ્સ આલ્બર્ટા પ્રાંતમાં રહે છે અને મેનિટોબા, ક્વિબેક અને સાસ્કાચેવનમાં નોંધપાત્ર ભારતીય વસ્તી છે.

મોટી ભારતીય વસ્તી ધરાવતા કેનેડિયન શહેરો

કેનેડામાં ટોરોન્ટોમાં સૌથી વધુ ભારતીય કેનેડિયન વસ્તી છે. 2021ની વસ્તી ગણતરી મુજબ, સમગ્ર ભારતીય કેનેડિયન સમુદાયના લગભગ 40% લોકો ગ્રેટર ટોરોન્ટો વિસ્તારમાં રહે છે. વાનકુવર કેનેડામાં બીજા ક્રમની સૌથી મોટી ભારતીય કેનેડિયન વસ્તીનું ઘર છે, જેમાં સમગ્ર ભારતીય કેનેડિયન સમુદાયના માત્ર 16% લોકો લોઅર મેઇનલેન્ડમાં રહે છે. તેઓ પછી કેલગરી અને એડમોન્ટન સિટી બંને પશ્ચિમ કેનેડિયન પ્રાંત આલ્બર્ટામાં આવેલા છે.

ભારતીય પ્રદેશો / સાંસ્કૃતિક મૂળ દ્વારા વસ્તી

કેનેડા વંશીય અથવા સંસ્કૃતિના મૂળના આધારે રાષ્ટ્રીયતા ઉપરાંત, કેનેડામાં વ્યક્તિઓ ભારતના વિવિધ પ્રદેશો, સંસ્કૃતિઓ અથવા ભાષાકીય પૃષ્ઠભૂમિની દ્રષ્ટિએ પણ પોતાને વ્યાખ્યાયિત કરે છે. ભારતીય વંશની કેનેડિયન વસ્તીને તેમના વૈવિધ્યસભર સાંસ્કૃતિક મૂળના જોડાણો દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલી છે.

કેનેડામાં ભારતીય વસ્તીનો ધર્મ

ભારતીય કેનેડિયનો વિવિધ ધાર્મિક પૃષ્ઠભૂમિ ધરાવે છે અને મુખ્યત્વે શીખ, હિંદુ, મુસ્લિમો અને ખ્રિસ્તીઓ દ્વારા રજૂ થાય છે. હિંદુઓ હવે વસ્તીના 2.3% છે, જે 2011માં 1.45% અને 2001માં 0.96% હતી. શીખોની વસ્તી હવે 2.1% છે, જે 2011માં 1.38% અને 2001માં 0.94% હતી. કેનેડામાં ભારતીય વસ્તીનો ધર્મ અપનાવનાર નીચે મુજબ છે

• શીખ – 40%
• હિન્દુઓ – 38%
• મુસ્લિમો – 7%
• ખ્રિસ્તીઓ -10%
• અન્ય (બૌદ્ધ, જૈન) – 5%

આ પણ વાંચો : ભારત-કેનેડા વચ્ચે રાજદ્વારી સંબંધ વણસ્યા