ગાંધી પરિવાર શા માટે “યુપી જોડો યાત્રા”માંથી ગાયબ છે?

ઉત્તર પ્રદેશ, 21 ડિસેમ્બર : યુપી જોડો યાત્રા શરૂ થઈ ગઈ છે, પરંતુ પ્રિયંકા ગાંધી કે રાહુલ ગાંધીને તેમાં રસ હોય તેમ લાગતું નથી – શું ગાંધી પરિવાર યુપીની રાજનીતિથી પોતાને દૂર રાખવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે કે બીજું કોઈ ખાસ કારણ હોઈ શકે?

કોંગ્રેસની યુપી જોડો યાત્રા સહારનપુરથી શરૂ થઈ ગઈ છે પશ્ચિમ યુપીના રાજકીય રીતે મહત્વપૂર્ણ વિસ્તારોમાંથી પસાર થઈને આ યાત્રા લખનૌમાં પહોંચીને સમાપ્ત થશે.

આ યાત્રા દરમિયાન 11 જિલ્લાની 16 સંસદીય બેઠકોને આવરી લેવાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. યાત્રાનો રૂટ મુસ્લિમ અને દલિત મતદારો સાથે સંપર્ક કરી શકાય તે રીતે તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. સહારનપુર, મુઝફ્ફરનગર, અમરોહા, બિજનૌર, બરેલી, મુરાદાબાદ અને રામપુર આ 7 જિલ્લાઓમાં અડધી વસ્તી મુસ્લિમ મતદારોની છે, જ્યારે સહારનપુર, મુઝફ્ફરનગર અને બિજનૌર જેવા વિસ્તારોમાં દલિત મતદારોની સંખ્યા પણ સારી છે.

આ ઉત્તર પ્રદેશમાં કોંગ્રેસની લોકસભા ચૂંટણી સાથે જોડાયેલી ઇવેંટ છે, પરંતુ આ ઉદ્ઘાટન પ્રસંગે રાહુલ ગાંધી કે પ્રિયંકા ગાંધી જોવા મળ્યા ન હતા. પણ આમ કેમ? કોંગ્રેસના નેતાઓ રાહુલ ગાંધી અને પ્રિયંકા ગાંધી વાડ્રાની યુપી જોડો યાત્રામાં ભાગ લેવા/ન લેવાની વાર્તા લગભગ એવી જ રીતે કહી રહ્યા છે જે રીતે તેલંગાણાની ચૂંટણીમાં સોનિયા ગાંધીના પ્રચારની શક્યતા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી હતી. સોનિયા ગાંધી ચૂંટણી પ્રચાર માટે નહોતા આવ્યા, પરંતુ વિડિયો સંદેશ ચોક્કસ મોકલવામાં આવ્યો હતો – અને સોનિયામ્માનો માહોલ બનાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો.

રસપ્રદ વાત એ છે કે રાહુલ ગાંધી પણ યુપી કોંગ્રેસના નેતાઓની સામે તેલંગાણાને રોલ મોડલ તરીકે રજૂ કરી રહ્યા છે. તાજેતરમાં, 18 ડિસેમ્બરે, કોંગ્રેસ મુખ્યાલયમાં યુપી કોંગ્રેસના નેતાઓ સાથે કોંગ્રેસ નેતૃત્વની બેઠક યોજાઈ હતી. બેઠકમાં યુપીના નેતાઓએ અત્યાર સુધીની ચૂંટણીની તૈયારીઓ અંગે અપડેટ આપી હતી અને આગળની તૈયારીઓની રૂપરેખા પણ રજૂ કરી હતી. આ ઉપરાંત ગાંધી પરિવારની સાથે કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગેને પણ યુપીની કોઈપણ સીટ પરથી લોકસભાની ચૂંટણી લડવાનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો હતો.

બેઠકમાં રાહુલ ગાંધી અને પ્રિયંકા ગાંધીએ કોંગ્રેસના નેતાઓને નિરાશ ન થવાની અને સખત મહેનત કરવાની સલાહ આપી હતી, સાથે જ રાહુલ ગાંધી એ વાતની તરફેણમાં હતા કે કોંગ્રેસના નેતાઓએ પહેલા મજબૂત વિપક્ષ બનવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ.

1. તો શું યુપીમાં કોંગ્રેસ સંગઠનના શૂન્યાવકાશને કારણે રાહુલે શસ્ત્રો નીચે મૂક્યા છે?

રાહુલ ગાંધીએ ભલે યુપીના નેતાઓને પ્રોત્સાહિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હોય, પરંતુ તે યુપી કોંગ્રેસના નેતાઓથી નિરાશ હોય તેવું જણાતું હતું. રિપોર્ટ અનુસાર, રાહુલ ગાંધીએ કહ્યું કે તેલંગાણાના નેતાઓની સરખામણીમાં યુપીના નેતાઓમાં સ્વ-પ્રેરણાનો અભાવ છે.તેમજ યુપીમાં એવા નેતાઓની અછત છે જે સખત મહેનત કરતા જોવા મળે.

રાહુલ ગાંધીએ કહ્યું યુપીમાં સમસ્યા એ છે કે ત્યાં ત્રણ એવા નેતા નથી જે મુખ્યમંત્રી બનવા માંગે છે. તેલંગાણામાં કોંગ્રેસના ચાર નેતાઓ હતા જેમની પાસે મુખ્ય પ્રધાન બનવાની મહત્વાકાંક્ષા હતી – અને તે જ નેતાઓએ તેમની મહેનત દ્વારા તેલંગાણામાં જીતનો પાયો નાખ્યો.

આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે યુપી કોંગ્રેસના નેતાઓ રાહુલ ગાંધી, પ્રિયંકા ગાંધી વાડ્રા અને સોનિયા ગાંધી તેમજ મલ્લિકાર્જુન ખડગેને યુપીથી ચૂંટણી લડવાનું સૂચન કરી રહ્યા છે.

2. શું રાહુલ ગાંધી ઉત્તર ભારતના રાજકારણથી ભ્રમિત છે?

2022ની યુપી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં પણ રાહુલ ગાંધી તરફથી કોઈ રસ જોવા મળ્યો ન હતો. યુપીથી રાજકીય સફર શરૂ કરનાર રાહુલ ગાંધી પંજાબની ચૂંટણીમાં તે જ સમયે ભારે સક્રિય જોવા મળ્યા – શું 2019માં અમેઠીની હાર યુપીથી અંતર રાખવાનું મુખ્ય કારણ હોઈ શકે? એવું પહેલેથી જ જોવામાં આવ્યું છે કે અમેઠીની હાર પછી, રાહુલ ગાંધીએ લોકોને ઉત્તર ભારત અને દક્ષિણ ભારતની રાજનીતિ વચ્ચેનો તફાવત સમજાવવાનું શરૂ કર્યું છે – અને 2024ની સામાન્ય ચૂંટણી પહેલા, ઉત્તર અને દક્ષિણની રાજનીતિની ચર્ચા વધુ તીવ્ર બની છે.

રાહુલ ગાંધીએ ભારત જોડો યાત્રા દરમિયાન યુપીમાં થોડા દિવસો વિતાવ્યા હતા, પરંતુ ત્યારથી લાગે છે કે તેઓ દક્ષિણના રાજકારણમાં પણ રસ લેવા લાગ્યા છે. કદાચ એટલા માટે કે વાયનાડથી સાંસદ હોવાની સાથે કર્ણાટક અને તેલંગાણામાં કોંગ્રેસની સરકાર પણ બની છે.

3. શું પ્રિયંકા ગાંધીને યુપીમાંથી હાંકી કાઢવાના પ્રયાસો થઈ રહ્યા છે?

2022ની યુપી ચૂંટણીમાં પ્રિયંકા ગાંધીની સૌથી વધુ સક્રિયતા જોવા મળી હતી, પરંતુ ત્યાર પછી તે દૂર જ જોવા મળે છે. એ પણ હોય શકે કે હિમાચલ પ્રદેશની ચૂંટણી અને ભારત જોડો યાત્રાની વ્યસ્તતા એક કારણ હોઈ શકે.જો પ્રિયંકા ગાંધી સોનભદ્ર, હાથરસ અને લખીમપુર ખેરીની મુલાકાત લેવા ધરણા પર બેસી શકે તો યુપી જોડો યાત્રાથી દૂર રહેવાનો સાચો તર્ક સમજાતો નથી.

આખરે પ્રિયંકા ગાંધી યુપી જોડો યાત્રાથી દૂર રહેવાનું કારણ શું હોઈ શકે? તે યુપીના પ્રભારી પણ છે. આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસ વિપક્ષને સાથે લઈને લોકસભા ચૂંટણીની તૈયારી થઈ રહી છે ત્યારે પ્રિયંકા ગાંધીને યુપીની ચિંતા કેમ નથી?

4. શું ગાંધી પરિવાર રામ મંદિરની તરફેણમાં સર્જાયેલા વાતાવરણથી અંતર જાળવી રહ્યું છે?

શું રાહુલ ગાંધીએ યુપીમાં કોંગ્રેસનું રાજકારણ રામની દયા પર છોડી દીધું છે? રામમંદિરની ઉજવણીની જબરદસ્ત અસરને કારણે શું યુપી જોડો યાત્રા સ્થાનિક નેતાઓના હાથમાં છોડી દેવામાં આવી છે?

એ વાત પણ સાચી છે કે પ્રવાસ દરમિયાન રાહુલ ગાંધી થોડા સમય માટે કોઈ જગ્યાએ પહોંચે તેવી શક્યતાને યુપી કોંગ્રેસના નેતાઓ નકારી રહ્યા નથી. રાહુલ ગાંધીના સલાહકારોને એવો ડર તો નથીને કે મૂર્તિની પ્રાણ પ્રતિસ્ઠાના વાતાવરણમાં તેમને પ્રસિદ્ધિ નહીં મળે તો આવી સ્થિતિમાં પ્રવાસ કરવાની તસ્દી શું લેવી?

5. શું અખિલેશ યાદવની નારજગીથી બચવાનો પ્રયાસ થઈ રહ્યો છે?

શું રાહુલ ગાંધી અને પ્રિયંકા ગાંધીએ યુપી જોડો યાત્રાથી એટલા માટે પોતાને દૂર કરી લીધા છે જેથી અખિલેશ યાદવને વધુ ગુસ્સે થતા અટકાવી શકાય? મધ્યપ્રદેશમાં અખિલેશ યાદવ સાથે જે વ્યવહાર થયો તેનાથી તે ચિડાઈ ગયા છે.

યુપી જોડો યાત્રાએ દલિત અને મુસ્લિમ વસ્તીવાળા વિસ્તારો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હોવાથી, અખિલેશ યાદવની નારાજગી વધશે. જેમ CPM નેતા સીતારામ યેચુરી સારા મિત્રો હોવા છતાં કેરળમાં રાહુલ ગાંધીની ભારત જોડો યાત્રાને કારણે ગુસ્સે થયા, તેમ અખિલેશ યાદવની નારાજગી અનિવાર્ય છે.

માયાવતીને દલિત મતદારોની નજીક જવાથી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી શકે છે, પરંતુ જો કોંગ્રેસ મુસ્લિમ મતદારોની નજીક જશે તો અખિલેશ યાદવ તેને પોતાની વોટબેંક લૂંટવાનું ગણશે. કોઈપણ રીતે, 2022ની ચૂંટણીમાં સમાજવાદી પાર્ટીને સૌથી વધુ મુસ્લિમ ધારાસભ્યો મળ્યા હતા.

આવી સ્થિતિમાં જ્યારે રામમંદિરની પ્રાણ પ્રતિસ્ઠાના માહોલમાં ચૂંટણી થઈ રહી છે, ત્યારે અખિલેશ યાદવ ચોક્કસપણે વધુમાં વધુ મુસ્લિમ મતો મેળવવાની આશા રાખતા હશે, અને તેઓ એ પણ જાણતા હશે કે માયાવતી તેમાં અવરોધ ઊભો કરવાનો પ્રયાસ કરશે. હવે જો કોંગ્રેસ પણ તેમાં ભાગ લે છે, તો ભાજપ માટે વસ્તુઓ સરળ થઈ જશે.

આ પણ વાંચો : ફિંગરપ્રિન્ટ્સનું ક્લોનિંગ કરીને ખાલી થઈ રહ્યા છે બેંક એકાઉન્ટ