ઐતિહાસિક નિર્ણય લેતા સુપ્રીમ કોર્ટે EWS અનામત પર મહત્વનો નિર્ણય આપ્યો છે. દેશની સર્વોચ્ચ અદાલતે 10 ટકા અનામત અંગે મોદી સરકારના નિર્ણયને માન્ય ગણાવ્યો છે. બેન્ચે કહ્યું કે આ અનામત બંધારણના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો અને ભાવનાનું ઉલ્લંઘન કરતું નથી. હવે જ્યારે EWS અનામત પર કોઈ પ્રતિબંધ નથી, તો ચાલો જાણીએ કે 10% ક્વોટાના આ અનામતનો લાભ કોને મળી શકે છે અને તેના નિયમો શું છે…
SC upholds 10 per cent quota for economically weaker sections by 3:2 majority
Read @ANI Story | https://t.co/B1ppU1IZ9e#EWS #EWSquota #Supremecourt #Constitution pic.twitter.com/N2Kd28y007
— ANI Digital (@ani_digital) November 7, 2022
2019 માં 103મો બંધારણીય સુધારો
જાન્યુઆરી 2019 માં, નરેન્દ્ર મોદી સરકારે 103મા બંધારણીય સુધારા હેઠળ EWS ક્વોટા લાગુ કર્યો. સરકારે આ ક્વોટાને બંધારણની કલમ 15 અને 16ની કલમ 6માં ઉમેર્યો છે જે નોકરી અને શિક્ષણમાં અનામત આપે છે. આ અંતર્ગત રાજ્ય સરકાર કોઈપણ આર્થિક રશિયામાંથી આર્થિક રીતે નબળા વર્ગ (EWS)ને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને નોકરીઓમાં આરક્ષણ પર 10 ટકા અનામત આપી શકે છે. ઉપરાંત, કલમ 30(1) હેઠળ આવરી લેવામાં આવતી લઘુમતી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ સિવાય કોઈપણ શૈક્ષણિક સંસ્થામાં (ખાનગી સંસ્થાઓ સહિત) આવી અનામત આપી શકાય છે.
Supreme Court upholds 10 per cent quota for economically weaker sections in 3:2 split verdict
Read @ANI Story | https://t.co/oeI12RYxqZ#EWS #Supremecourt #Constitution pic.twitter.com/jgKjiBx3NX
— ANI Digital (@ani_digital) November 7, 2022
કોને ફાયદો થઈ શકે છે
EWS નો અર્થ છે આર્થિક રીતે નબળા વર્ગો માટે આરક્ષણ. આ આરક્ષણ માત્ર સામાન્ય વર્ગ એટલે કે સામાન્ય વર્ગના લોકો માટે છે. અન્ય શ્રેણીઓ જેમ કે OBC (27%), SC (15%), અને ST (7.5%) આરક્ષણ પહેલાથી જ છે. EWS આરક્ષણનો નિર્ણય તમારી અને તમારા પરિવારની વાર્ષિક આવક પર આધાર રાખે છે. આ આરક્ષણનો લાભ લેવા માટે કુટુંબની વાર્ષિક આવક રૂ.8 લાખથી ઓછી હોવી જોઈએ. સ્ત્રોતોમાં માત્ર પગાર જ નહીં, પરંતુ કૃષિ, વ્યવસાય અને અન્ય વ્યવસાયોની આવકનો પણ સમાવેશ થાય છે.
પોતાના રહેણાંક ફ્લેટ પર આરક્ષણ?
EWS આરક્ષણ હેઠળ, વ્યક્તિ પાસે 5 એકરથી ઓછી ખેતીની જમીન હોવી આવશ્યક છે. આ સિવાય 200 ચોરસ મીટરથી વધુનો રહેણાંક ફ્લેટ હોવો જોઈએ નહીં. અત્રે નોંધનીય છે કે 200 ચોરસ મીટરથી વધુ જમીનનો રહેણાંક ફ્લેટ નગરપાલિકા હેઠળ ન હોવો જોઈએ.
EWS આરક્ષણનો દાવો કેવી રીતે કરવો
જો EWS આરક્ષણ માટે લાયક છે, તેમ છતાં શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને સરકારી નોકરીઓમાં અરજીઓ માટે કોઈ વય છૂટછાટ નથી, ક્વોટામાંથી 10 ટકા અનામત ઉપલબ્ધ છે. આરક્ષણનો દાવો કરવા માટે EWS પાત્ર પાસે ‘આવક અને સંપત્તિ પ્રમાણપત્ર’ હોવું આવશ્યક છે. આ પ્રમાણપત્ર ફક્ત તહસીલદાર અથવા તેનાથી ઉપરના રેન્કના ગેઝેટેડ અધિકારીઓ દ્વારા જ આપવામાં આવે છે. આ પ્રમાણપત્રની માન્યતા એક વર્ષની છે. જે આવતા વર્ષે ફરી રીન્યુ કરાવવાનું રહેશે.
આ પણ વાંચો : EWS મુદ્દે SCનો મોટો નિર્ણય, 10 ટકા અનામતને યોગ્ય ઠેરવી લગાવી મહોર
