પોક્સો એક્ટ છે શું? જેમા દોષીને મૃત્યુદંડ સુધીની સજા થઈ શકે છે
HD ન્યુઝ ડેસ્કઃ તમે ઘણી વાર સાંભળ્યું હશે કે કોઈ કોર્ટે અપરાધીને રેપના કેસમાં પોક્સો હેઠળ સજા સંભળાવી, તમે એમ પણ સાંભળ્યું હશે કે આ કાયદો ખુબ કડક છે. પણ આ પોક્સો એક્ટ છે શું ? આજે આપણે આના વિશે ચર્ચા કરીશું
પોક્સો એક્ટ છે શું ?: પોક્સો એટલે પ્રોટેક્શન ઓફ ચિલ્ડ્રન ફ્રોમ સેક્સ્યુઅલ ઓફેન્સ એક્ટ. આ કાયદો 2012માં લાવવામાં આવ્યો હતો. તે બાળકો સામે જાતીય શોષણને ગુનો બનાવે છે. આ કાયદો 18 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના છોકરાઓ અને છોકરીઓ બંનેને લાગુ પડે છે. તેનો હેતુ બાળકોને જાતીય શોષણ અને અશ્લીલતા સંબંધિત ગુનાઓથી બચાવવાનો છે.
આકરી સજાની જોગવાઈ: આ કાયદા હેઠળ 18 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના લોકોને બાળક ગણવામાં આવે છે અને બાળકો વિરુદ્ધના ગુનાઓ માટે આકરી સજાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. અગાઉ POCSO કાયદામાં મૃત્યુદંડની સજા ન હતી, પરંતુ 2019માં તેમાં સુધારો કરીને મૃત્યુદંડની પણ જોગવાઈ કરવામાં આવી હતી. જો આ કાયદા હેઠળ આજીવન કેદની સજા આપવામાં આવે છે, તો દોષિતને બાકીનું જીવન જેલમાં વિતાવવું પડશે.
ભારે દંડ પણ ભરવો પડશે: જો કોઈ વ્યક્તિ 16 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળક સાથે પેનિટ્રેટિવ યૌન શોષણમાં દોષી સાબિત થાય છે, તો તેને 20 વર્ષથી આજીવન કેદની સજા થઈ શકે છે. આ કેસમાં આજીવન કેદ એટલે કે જ્યાં સુધી તે જીવિત છે ત્યાં સુધી તેણે જેલમાં રહેવું પડશે. આ સિવાય દોષિત વ્યક્તિએ ભારે દંડ પણ ભરવો પડશે.
પોર્નોગ્રાફી ડિસ્પ્લે: જો યૌન હુમલો બાળકના મૃત્યુમાં પરિણમે છે, તો જો આવા કેસમાં દોષિત ઠરે તો, સજા ઓછામાં ઓછી 20 વર્ષ અથવા આજીવન કેદ અથવા મૃત્યુ થઈ શકે છે. આ કેસમાં પણ આજીવન કેદ એટલે કે તે જીવતો હોય ત્યાં સુધી જેલમાં રહેવું પડશે. આ સિવાય દોષિતોએ દંડ પણ ભરવો પડશે. જો કોઈ વ્યક્તિ બાળકો સાથે સંકળાયેલી પોર્નોગ્રાફી ડિસ્પ્લે અથવા શેર કરે છે, તો તેને ત્રણ વર્ષ સુધીની મુદત માટે કોઈપણ વર્ણનની જેલ અથવા દંડ અથવા બંને સાથે સજા કરવામાં આવશે.
POCSO એક્ટ પર આંકડા શું કહે છે?
નેશનલ ક્રાઈમ રેકોર્ડ બ્યુરો (NCRB)ના ડેટા અનુસાર, POCSO એક્ટ હેઠળ નોંધાયેલા કેસોની સંખ્યા દર વર્ષે વધી રહી છે.
NCRBના રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે 2022માં POCSO એક્ટ હેઠળ દેશભરમાં લગભગ 60 હજારથી વધુ કેસ નોંધાયા હતા. જ્યારે અગાઉ 2020માં 47 હજાર કેસ નોંધાયા હતા. 2017 અને 2021 વચ્ચેના પાંચ વર્ષમાં POCSO એક્ટ હેઠળ 2.20 લાખથી વધુ કેસ નોંધાયા છે.
આ પણ વાંચોઃ દિલ્હી પોલીસે બ્રૃજ ભૂષણ સિંહ વિરુદ્ધ 2 FIR નોંધી, POCSO એક્ટ પણ લગાવી