ઈન્ડી ગઠબંધની 1 જૂને બેઠક બોલાવવા પાછળ ખડગે અને કોંગ્રેસની રણનીતિ શું છે?

• કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગેએ 1 જૂને ઈન્ડી ગઠબંધના અગ્રણી નેતાઓની બોલાવી બેઠક
• બેઠકમાં લોકસભા ચૂંટણી અને ચૂંટણી પ્રચારની સમીક્ષા પર થઈ શકે છે ચર્ચા

દિલ્હી, 28 મે: લોકસભા ચૂંટણીના છેલ્લા તબક્કાનું મતદાન બાકી છે અને કોંગ્રેસના પ્રમુખ મલ્લિકાર્જુન ખડગેએ વિપક્ષી ઈન્ડી ગઠબંધનના નેતાઓની બેઠક બોલાવી છે. ખડગેએ 1 જૂને ઈન્ડી ગઠબંધનના નેતાઓની બેઠક બોલાવી છે. લોકસભા ચૂંટણીના છેલ્લા તબક્કાનું મતદાન 1 જૂને જ થવાનું છે. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ બેઠકમાં લોકસભા ચૂંટણી પર ચર્ચા અને સમીક્ષા કરવામાં આવશે.

પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્ય પ્રધાન મમતા બેનર્જીએ એ જ દિવસે મતદાન અને ચક્રવાત પછી રાહત કાર્યને ટાંકીને કહ્યું છે કે ભલે તેઓ અહીં (બંગાળમાં) હશે, પરંતુ તેઓ આ બેઠકમાં પૂરા દિલથી હાજર રહેશે. આ બધા વચ્ચે સવાલો ઉઠી રહ્યા છે કે જ્યારે છેલ્લા તબક્કામાં દેશની 57 લોકસભા બેઠકો પર મતદાન થવાનું છે ત્યારે તે જ દિવસે ઈન્ડી ગઠબંધનના નેતાઓની બેઠક કેમ બોલાવવામાં આવી છે? શું વાત માત્ર ચર્ચા અને સમીક્ષા પુરતી જ સીમિત છે?

કેજરીવાલના જામીન 1લી જૂને થઈ રહ્યા છે પૂરા

મલ્લિકાર્જુન ખડગેએ ઈન્ડી ગઠબંધનની બેઠક માટે 1 જૂનની તારીખ પસંદ કરી ત્યારે તેની પાછળ કેજરીવાલ ફેક્ટર પણ મહત્ત્વનું હોવાનું કહેવાય છે. વાસ્તવમાં, આ ચૂંટણીઓમાં આમ આદમી પાર્ટી અને ઈન્ડી ગઠબંધન વચ્ચેનો સંબંધ ક્યાંક નજીક છે તો ક્યાંક દૂર. કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો દિલ્હી, ચંદીગઢ, હરિયાણા, ગોવા અને ગુજરાતમાં બંને પક્ષો નજીક છે અને પંજાબમાં તેઓ દૂર છે. પાંચ રાજ્યોમાં ગઠબંધન કરીને ચૂંટણી લડી રહેલા ઈન્ડી ગઠબંધનના આ બંને મહત્વપૂર્ણ ઘટકો પંજાબમાં મુખ્ય હરીફ છે. દારૂ કૌભાંડમાં ધરપકડ બાદ આમ આદમી પાર્ટીના સૌથી મોટા નેતા અરવિંદ કેજરીવાલ ચૂંટણી પ્રચાર માટે જામીન પર બહાર છે અને તેમનો સમયગાળો પણ 1 જૂને પૂરો થઈ રહ્યો છે.

આવી સ્થિતિમાં 1 જૂને ઈન્ડી ગઠબંધનની બેઠક બોલાવવા પાછળ કેજરીવાલ ફેક્ટર પણ હોઈ શકે છે. આ પરિબળની ચર્ચા એટલા માટે કરવામાં આવી રહી છે કારણ કે જો આપણે સીટ વહેંચણી અંગે વિવિધ પક્ષોના નેતાઓની બેઠકોને બાકાત રાખીએ તો ઘટક પક્ષોના ટોચના નેતાઓ ઈન્ડી ગઠબંધનની બેઠકોમાં ભાગ લેતા રહ્યા છે. કેજરીવાલે વચગાળાના જામીનનો સમયગાળો વધુ એક સપ્તાહ વધારવાની અપીલ કરતી અરજી કોર્ટમાં દાખલ કરી છે, પરંતુ જો જામીનનો સમયગાળો વધારવામાં નહીં આવે તો ઈન્ડી ગઠબંધનની ઝડપી ચાલની ગતિ ધીમી પડી શકે છે.

વિખરાયેલા સમૂહોને એક કરવાની વ્યૂહરચના

ઈન્ડી ગઠબંધનની જ્યારે બેઠકો થઈ રહી હતી અને નામ પણ નતું રાખ્યું ત્યારે એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું હતું કે આ એક એવું ગઠબંધન છે જેમાં સામેલ પક્ષો વચ્ચે વિરોધાભાસ છે અને તેમના માટે એક મંચ પર આવવું એક મોટો પડકાર હતો. લોકસભાની ચૂંટણી નજીક આવી ત્યારે બન્યું પણ કંઈક આવું જ.

કેરળમાં ડાબેરી પક્ષોએ અલગ સૂર માર્યો, જ્યારે પશ્ચિમ બંગાળમાં મમતા બેનર્જીની આગેવાની હેઠળની તૃણમૂલ કોંગ્રેસે એકલા ચલોનો નારા લગાવ્યો. પંજાબમાં આમ આદમી પાર્ટી અને જમ્મુ-કાશ્મીરમાં મહેબૂબા મુફ્તીની પાર્ટી પીડીપી પણ એકલા હાથે ચૂંટણી લડી હતી. ડાબેરીઓ કોંગ્રેસ સાથે ગઠબંધન કરીને તમિલનાડુથી બંગાળ સુધી ચૂંટણી લડી રહ્યા છે, જ્યારે આમ આદમી પાર્ટી પણ પાંચ રાજ્યોમાં ગ્રાન્ડ ઓલ્ડ પાર્ટી સાથે ગઠબંધનમાં છે. ટીએમસી પણ ઈન્ડી ગઠબંધનના બેનર હેઠળ યુપીની ભદોહી સીટ પરથી ચૂંટણી લડી રહી છે. 1 જૂને બેઠક બોલાવવા પાછળનું કારણ ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાનના તણાવને દૂર કરવા અને પરિણામો પહેલા વિવિધ રાજ્યોમાં વિખરાયેલા સમૂહોને એક કરવાની વ્યૂહરચના પણ હોઈ શકે છે.

ઈન્ડી ગઠબંધનને સમર્થન આપી શકે તેવા પક્ષો અને નેતાઓને ઓળખવાની રણનીતિ

લોકસભા ચૂંટણીના પરિણામો 4 જૂને આવવાના છે. જો ચૂંટણી પરિણામોની જાહેરાત બાદ સરકાર બનાવવાની સંભાવના છે તો કોંગ્રેસ તેના માટે અગાઉથી તૈયારી કરવા માંગે છે. જો ઈન્ડી ગઠબંધનમાં સમાવિષ્ટ પક્ષો દ્વારા જીતવામાં આવેલી બેઠકો બહુમતી સુધી ન પહોંચે અને ભાજપની આગેવાની હેઠળની NDA પણ જાદુઈ આંકડાથી ઓછી પડે તો સરકાર બનાવવા માટે નવા સહયોગીઓની જરૂર પડશે. સરકાર બનાવવા માટે ઈન્ડી ગઠબંધનને સમર્થન આપી શકે તેવા પક્ષો અને નેતાઓને ઓળખવાની રણનીતિ પણ હશે.

કોંગ્રેસ જ ડ્રાઇવિંગ સીટ પર

બિહારની રાજધાની પટનામાં વિરોધ પક્ષોના અગ્રણી નેતાઓની બેઠક યોજાઈ હતી. બિહારના મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમાર અને તેજસ્વી યાદવે પટનાથી લઈને કોલકાતા, લખનૌ, દિલ્હી અને ચેન્નાઈથી લઈને જમ્મુ અને કાશ્મીર સુધીના વિપક્ષી પક્ષોને એક મંચ પર લાવવા માટે એક કર્યા હતા.

પ્રથમ બેઠકમાં નીતિશ કુમાર ગઠબંધનના પ્રેરક બળ તરીકે જોવા મળ્યા હતા, પરંતુ કર્ણાટકની રાજધાની બેંગલુરુમાં યોજાયેલી બીજી બેઠકમાં ચિત્ર સંપૂર્ણપણે બદલાઈ ગયું. બીજી બેઠકથી કોંગ્રેસ ડ્રાઇવિંગ સીટ પર આવી હતી. હવે જ્યારે ચૂંટણીઓ પૂરી થવા જઈ રહી છે ત્યારે પ્રચારનો અંતિમ તબક્કો પૂરો થાય તે પહેલાં જ ઘટક પક્ષોના નેતાઓને બેઠક માટે આમંત્રિત કરીને ખડગેએ એવો સંદેશ આપ્યો છે કે કોંગ્રેસ મહાગઠબંધનની ડ્રાઇવિંગ સીટ પર રહેશે.

આ પણ વાંચો: મમતા બેનર્જી ઈન્ડી ગઠબંધનની 1 જૂને યોજાનાર બેઠકમાં નહીં આપે હાજરી, જાણો કારણ