મોબાઈલ ચાર્જિંગ દરમિયાન થતું જ્યૂસ જેકિંગ ફ્રોડ શું છે?

• સાવધાની હટી, દુર્ઘટના ઘટી

અમદાવાદ, 25 નવેમ્બર : આજે આપણા જીવનના એક અત્યંત અગત્યના વિષય ઉપર વાત કરવાની છે. મોબાઈલ આપણા જીવનનું અવિભાજ્ય અંગ બની ગયું છે અને તેમાંય સ્માર્ટ ફોન આવ્યા પછી તો એમ કહી શકાય એક આપણું આખું જીવન તેની આસપાસ સમેટાઈ ગયું છે. આપણા ઘણાં કામ સ્માર્ટ ફોન દ્વારા થાય છે અને તેમાં બેંકિંગ કામકાજનો પણ સમાવેશ થાય છે અને ત્યાં જ જોખમ ઊભું થયું છે. સાયબર બદમાશો અને સાયબર લૂંટારાની નજર આપણા પૈસા ઉપર હોય છે અને તેની વિગતો ચોરી લેવા એ લોકો જાતજાતના કાવાદાવા અજમાવે છે.

છેલ્લા થોડા દિવસથી એક પોસ્ટ વાયરલ થઈ છે એ કદાચ તમારા ધ્યાનમાં પણ આવી હશે. એ પોસ્ટમાં બેંગલુરુની એક કંપનીના સીઈઓના બેંક ખાતામાંથી લાખો રૂપિયાની ઉચાપત થઈ ગઈ હોવાનો કિસ્સો વર્ણવવામાં આવ્યો છે. આ ઉચાપત પણ કોઈ OTP અથવા કોઈ બેંક તરફથી કોઈ એલર્ટ વિના જ થઈ ગઈ હોવાનું પણ કહેવામાં આવ્યું છે. તે પોસ્ટ સાયબર પોલીસ દ્વારા ચેતવણી આપવામાં આવતી હોય એ રીતે વાયરલ થયેલી છે અને તેમાં કોઈ અજાણ્યા લોકોના ચાર્જર વાપરવા સામે અથવા તમારું ચાર્જર તમારી જાણ બહાર બદલાઈ જવા સામે ચેતવણી આપવામાં આવી છે. આમ તો એ પોસ્ટ ફેક છે, પરંતુ તેમાં જે ચેતવણી આપવામાં આવી છે તે સંપૂર્ણ સાચી છે.

હા, એ સાચું જ છે કે તમારી જાણ બહાર કોઈ તમારું મોબાઈલ ચાર્જર બદલી નાખે અથવા ઈમર્જન્સીના સમયમાં તમે ક્યાંક કોઈ અજાણી જગ્યાએ તમારો ફોન ચાર્જ કરવા મૂકો તો તમને ખબર પણ ન પડે એ રીતે તમારા ફોનનો તમામ ડેટા એ અજાણ્યા ચાર્જરમાં ચોરી-છૂપીથી ગોઠવી દેવામાં આવેલી ચીપમાં ટ્રાન્સફર થઈ શકે છે. અતિશય ગંભીર આર્થિક અપરાધની આ સ્થિતિને ટેકનોલોજીની દુનિયામાં જ્યુસ જેકિંગ કહેવામાં આવે છે.

FBI અને પોલીસ દ્વારા  ચેતવણી આપવામાં આવી 

Avoid using free charging stations in airports, hotels or shopping centers. Bad actors have figured out ways to use public USB ports to introduce malware and monitoring software onto devices. Carry your own charger and USB cord and use an electrical outlet instead. pic.twitter.com/9T62SYen9T

— FBI Denver (@FBIDenver) April 6, 2023

FBI ડેનવર ફીલ્ડ ઓફિસ તરફથી જાહેર ફોન ચાર્જિંગ સ્ટેશનનો ઉપયોગ કરવા સામે ચેતવણી આપતાં ટ્વિટ કરીને જણાવવામાં આવ્યું છે કે, “એરપોર્ટ, હોટલ અથવા શોપિંગ સેન્ટર્સમાં ફ્રી ચાર્જિંગ સ્ટેશનનો ઉપયોગ કરવાનું ટાળો, સાયબર ગઠિયાઓ તમારા ઉપકરણો પર માલવેર અને મોનિટરિંગ સૉફ્ટવેર ઇન્સ્ટોલ કરવા માટે જાહેર USB પોર્ટનો ઉપયોગ કરવાની રીતો શોધી કાઢી છે. જેથી તમે તમારું પોતાનું ચાર્જર અને USB કોર્ડ સાથે રાખો અને તેના બદલે ઇલેક્ટ્રિકલ આઉટલેટનો ઉપયોગ કરો.”

Don’t charge your mobiles at public places like mobile charging station, USB power station etc. Cyber fraudsters are trying to steal your personal information from mobile and installing the malware inside your phone. #StayCyberSafe pic.twitter.com/CubCnYlJn7

— Odisha Police (@odisha_police) September 15, 2022

જ્યારે ઓડિસા પોલીસ દ્વારા જણાવવામાં આવ્યું કે, “મોબાઈલ ચાર્જિંગ સ્ટેશન, યુએસબી પાવર સ્ટેશન વગેરે જેવા સાર્વજનિક સ્થળોએ તમારા મોબાઈલને ચાર્જ કરશો નહીં. સાયબર છેતરપિંડી કરનારાઓ મોબાઈલમાંથી તમારી અંગત માહિતી ચોરી કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે અને તમારા ફોનમાં માલવેર ઈન્સ્ટોલ કરી રહ્યા છે.

શું છે આ જ્યુસ જેકિંગ અને આપણને કેવી રીતે નુકસાનકાર છે? ચાલો જાણીએ… :

• જ્યુસ જેકિંગ શું છે?

જ્યૂસ જેકિંગએ એક સાયબર એટેક છે. જેમાં પબ્લિક USB ચાર્જિંગ પોર્ટનો ઉપયોગ ડેટા ચોરવા અથવા ઉપકરણ પર માલવેર ઇન્સ્ટોલ કરવા માટે થાય છે. જ્યૂસ જેકિંગ એટેક હેકર્સને યુઝર્સના પાસવર્ડ, ક્રેડિટ કાર્ડની માહિતી, એડ્રેસ, નામ અને અન્ય ડેટા ચોરવા દે છે. હુમલાખોરો કીસ્ટ્રોક(કીબોર્ડ પર સતત દબાવવામાં આવતી કોઈ એક કી)ને ટ્રૅક કરવા, જાહેરાતો બતાવવા અથવા બોટનેટમાં ઉપકરણો ઉમેરવા માટે માલવેર પણ ઇન્સ્ટોલ કરીને ડેટા ટ્રાન્સફરકરી શકે છે અથવા તમારા કીસ્ટ્રોકને મોનિટર કરી શકે છે.

• જ્યુસ જેકિંગ કેવી રીતે નુકશાનકારક છે ?

ડેટા ચોરી : જ્યારે તમે USB પોર્ટનો ઉપયોગ કરીને તમારો ફોન ચાર્જ કરી રહ્યાં હોવ ત્યારે હેકર તમારા ઉપકરણમાંથી ડેટા ચોરી લે છે ત્યારે ડેટા ચોરી જ્યુસ જૅકિંગ થાય છે. પ્રક્રિયા સામાન્ય રીતે સંપૂર્ણ સ્વયંચાલિત હોય છે, તેથી તમે કદાચ નજીકમાં છૂપાયેલા અને તમારા વ્યક્તિગત ડેટાને તેમના ઉપકરણ પર સ્થાનાંતરિત કરવાની રાહ જોતા શંકાસ્પદ દેખાતા પાત્રને જોઈ શકશો નહીં. હેકર્સ ઘણીવાર વ્યક્તિગત રીતે ઓળખી શકાય તેવી માહિતી, બેંકિંગ વિગતો અથવા એકાઉન્ટ પાસવર્ડ્સ માટે તમારા ઉપકરણને શોધવા માટે ક્રોલર્સનો ઉપયોગ કરે છે.

માલવેર ઇન્સ્ટોલેશન : સાયબર અપરાધીઓ કનેક્ટેડ ઉપકરણો (દા.ત. એડવેર, રેન્સમવેર, સ્પાયવેર અથવા ટ્રોજન) પર માલવેર અથવા વાયરસ ઇન્સ્ટોલ કરવા માટે જ્યુસ જેકીંગનો પણ ઉપયોગ કરી શકે છે. દરેક માલવેર પ્રકારનો હેકર્સ અલગ અલગ રીતે ઉપયોગ કરી શકે છે.

મલ્ટી-ડિવાઈસ હુમલો : મલ્ટિ-ડિવાઈસ જ્યુસ જેકિંગ એટેક પણ તમારા ઉપકરણને માલવેરથી ચેપ લગાડે છે. જો કે, તમારા મોબાઇલ ફોનને ચેપ લગાડવાની ટોચ પર, તે હેકર્સને કંઈપણ કર્યા વિના માલવેર ફેલાવવાનું ચાલુ રાખવા માટે રચાયેલ છે. એકવાર તમારું ઉપકરણ સંક્રમિત થઈ જાય તે પછી, તે અન્ય USB પોર્ટને સંક્રમિત કરવા માટે રચાયેલ કેરિયર બની જાય છે. મલ્ટિ-ડિવાઈસ હુમલાઓ સાયબર અપરાધીઓને તેમના હુમલાઓને વધારવા અને એકસાથે બહુવિધ ઉપકરણોને સંક્રમિત કરવાની મંજૂરી આપે છે.

હુમલાને અક્ષમ કરે : જ્યુસ જેકીંગ એટેકને અક્ષમ કરવાથી ઉપકરણના માલિકને તેમના ઉપકરણમાંથી બહાર કાઢવામાં આવે છે, જે હેકરને સંપૂર્ણ ઍક્સેસ અને નિયંત્રણ આપે છે.

જ્યુસ જેકિંગ થવાથી બચવા માટેની ચાર રીતો :

1. તમારું પોતાનું પોર્ટેબલ બેટરી ચાર્જર સાથે રાખો.
2. ડેટા બ્લોકર તરીકે ઓળખાતા USB ઉપકરણનો ઉપયોગ કરો, જે તમારા ફોનના ચાર્જિંગ કેબલ સાથે જોડાયેલ છે.
3. તમારા ફોનને ચાર્જ કરવા માટે વોલ પ્લગ-ઇન સોકેટનો ઉપયોગ કરો.
4. તમારા ઉપકરણને સેલફોન ચાર્જિંગ કિઓસ્ક(ફોન કરવાનું જાહેર સ્થળ)માં પ્લગ કરતા પહેલા તેને સંપૂર્ણપણે બંધ કરો.

આ પણ જુઓ :PM નરેન્દ્ર મોદીએ ફાઈટર જેટ તેજસમાં ઉડાન ભરી, બેંગ્લોર એરબેઝ પહોંચ્યા