સાઉદી અરેબિયાના ઈસ્લામિક નેતાએ અજીત ડોભાલ સામે ભારતીય મુસ્લિમો પર શું કહ્યું?
હમ દેખેગે ડેસ્ક ન્યૂઝ: થોડા સમય પહેલા જ્યારે પીએમ નરેન્દ્ર મોદી અમેરિકાના પ્રવાસે ગયા હતા ત્યારે અમેરિકાના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ બરાક ઓબામાએ ભારતમાં લઘુમતીઓનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો. ઓબામાના નિવેદન બાદ ભારતમાં મુસ્લિમોની સ્થિતિ પર ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ હતી.
તાજેતરના દિવસોમાં ભારતમાં સમાન નાગરિક સંહિતા કાયદો લાવવાની ચર્ચા પણ તેજ બની છે. મુસ્લિમ સમુદાય પણ આ કાયદા પર પોતાની ચિંતા વ્યક્ત કરી રહ્યો છે. આવા સમયે મુસ્લિમ લીગ વર્લ્ડના વડા અને સાઉદી અરેબિયાના પૂર્વ કાયદા મંત્રી મોહમ્મદ બિન અબ્દુલકરીમ અલ-ઈશા ભારતની છ દિવસની મુલાકાતે છે.
અલ-ઈશા મુસ્લિમ વર્લ્ડ લીગના મહાસચિવ છે. સાઉદી અરેબિયાનું પ્રભુત્વ ધરાવતી આ પ્રભાવશાળી સંસ્થા વિશ્વભરના મુસ્લિમોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. અલ-ઈશાએ તેમના નેતૃત્વમાં સાઉદી અરેબિયામાં ઘણા સુધારા લાગુ કર્યા હતા. જેમાં કૌટુંબિક બાબતો, માનવતાવાદી બાબતો અને મહિલા અધિકારો સંબંધિત કાયદાઓનો સમાવેશ થાય છે.
PM @narendramodi met H.E. Sheikh @MhmdAlissa, Secretary General of Muslim World League @MWLOrg and Chairman of the Organisation of Muslim Scholars. They had insightful discussions on various aspects of furthering inter-faith harmony, peace and working towards human progress. pic.twitter.com/IQKdbMoXzv
— PMO India (@PMOIndia) July 11, 2023
તેમણે વિવિધ સમુદાયો, સંપ્રદાયો અને દેશો વચ્ચેના સંબંધોને મજબૂત કરવા માટે વિશ્વભરમાં ઘણા અભિયાનોનું નેતૃત્વ પણ કર્યું છે. અલ-ઈશા મંગળવારે પીએમ મોદીને પણ મળ્યા હતા. વડાપ્રધાન મોદી ઉપરાંત અલ-ઈશા ભારતના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર અજીત ડોભાલ અને વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરને પણ મળ્યા હતા.
મંગળવારે અલ-ઈશાએ દિલ્હીમાં ઈન્ડિયા ઈન્ટરનેશનલ સેન્ટરમાં અજીત ડોભાલ સાથે એક કાર્યક્રમમાં હાજરી આપી હતી.
‘આતંકવાદને કોઈ ધર્મ સાથે કંઈ લેવાદેવા નથી’
આ કાર્યક્રમમાં અજીત ડોભાલ અને મોહમ્મદ બિન અબ્દુલકરીમ અલ-ઈશા બંનેએ ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વના મુસ્લિમો પર વાત કરી હતી. અજીત ડોભાલે કહ્યું, “આતંકવાદને કોઈ ધર્મ સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી અને હિંસાનો માર્ગ અપનાવનારાઓનો વિરોધ કરવાની જવાબદારી ધાર્મિક નેતાઓની છે.”
ડોભાલે કહ્યું, “આતંકવાદનો કોઈ ધર્મ સાથે સંબંધ નથી, તે કેટલાક લોકો છે જે ભટકી જાય છે. કોઈપણ ધર્મ, માન્યતા અથવા રાજકીય વિચારધારાના ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક નેતાઓની ફરજ છે કે તેઓ હિંસાનો માર્ગ અપનાવનારાઓનો અસરકારક રીતે વિરોધ કરે.
જે કાર્યક્રમમાં ડોભાલ બોલી રહ્યા હતા, ત્યાં ઘણા ધાર્મિક નેતાઓ, વિદ્વાનો, રાજદ્વારીઓ પણ હાજર હતા. આ દરમિયાન મોહમ્મદ બિન અબ્દુલકરીમ અલ-ઈશાએ પણ ભારતીય એકતા અને દેશના મુસ્લિમ સમુદાયના વખાણ કર્યા હતા.
અલ-ઈશાએ કહ્યું, “ભારતીય મુસ્લિમો ગર્વ અનુભવે છે કે તેઓ ભારતના નાગરિક છે અને તેઓ બંધારણ પર ગર્વ અનુભવે છે.”
અલ-ઈશાના વખાણ પર અજીત ડોભાલે શું કહ્યું?
મુસ્લિમ લીગ વર્લ્ડના જનરલ સેક્રેટરીએ કહ્યું, “અમે ભારતીય સંસ્કૃતિ વિશે ઘણું સાંભળ્યું છે. અમે જાણીએ છીએ કે સંયુક્ત ધ્યેય શાંતિપૂર્ણ રીતે સહ-અસ્તિત્વ બનેલું રહે. આપણે જાણીએ છીએ કે ભારત વિવિધતા સાથે જીવવાનું (સાથે રહેવાનું) એક શાનદાર ઉદાહરણ છે. આ એકતા માત્ર શબ્દોમાં જ નહીં પણ જમીન પર પણ દેખાય છે. અમે આ દિશામાં લીધેલા તમામ પગલાંની પ્રશંસા કરીએ છીએ.
અલ-ઈશાના વખાણના જવાબમાં અજિત ડોભાલે કહ્યું, “ઈસ્લામ, વિશ્વના અન્ય ધર્મો વિશે તમારી ઊંડી સમજણ, આંતર-ધાર્મિક સૌહાર્દ માટેના પ્રયાસો અને સુધારાના માર્ગ પર સતત ચાલવાની હિંમત, આ એવી બાબતો છે જે ના માત્ર માનવતામાં યોગદાન આપે છે પરંતુ ઇસ્લામને વધુ સારી રીતે સમજાવે છે. આ પગલાઓએ યુવાનોમાં ઉગ્રવાદ અને કટ્ટરપંથી વિચારધારાઓને ફેલાતા અટકાવ્યા છે.
અજિત ડોભાલે કહ્યું, “ભારતમાં કોઈ ધર્મને ખતરો નથી. એક સમાવિષ્ટ લોકશાહી હોવાને કારણે ભારતમાં તમામ ધર્મો, સમુદાયો અને સાંસ્કૃતિક પૃષ્ઠભૂમિના લોકો માટે એક સ્થાન છે. ભારત આજના સમયના પડકારોને પહોંચી વળવા સહિષ્ણુતા, સંવાદ અને સહકારને પ્રોત્સાહન આપવામાં માને છે. તે માત્ર સંયોગ નથી કે 200 મિલિયન મુસ્લિમ હોવા છતાં વૈશ્વિક આતંકવાદમાં ભારતીય નાગરિકો ખૂબ ઓછા છે.
રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકારે કહ્યું, “ભારતના ઘણા ધર્મોમાં ઈસ્લામ એક વિશિષ્ટ અને મહત્વપૂર્ણ સ્થાન ધરાવે છે. ભારત વિશ્વમાં મુસ્લિમોની બીજી સૌથી મોટી વસ્તી ધરાવે છે. જો ઓર્ગેનાઈઝેશન ઓફ ઈસ્લામિક કોર્પોરેશનના 33 સભ્ય દેશોની વસ્તી ઉમેરવામાં આવે તો તે ભારતીય મુસ્લિમો જેટલી થઈ જશે. એટલે કે 33 દેશોમાં રહેતા મુસ્લિમો જેટલા મુસ્લિમો માત્ર ભારતમાં રહી રહ્યાં છે.
ખુસરો ફાઉન્ડેશન દ્વારા આ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
આ કાર્યક્રમમાં મલેશિયા, ઈરાન, ઓમાન, જોર્ડન અને ઈજીપ્તના રાજદ્વારીઓએ ભાગ લીધો હતો. આ સાથે અનેક સમાજના ધર્મગુરુઓ પણ કાર્યક્રમમાં હાજર રહ્યા હતા.
અજીત ડોભાલે બીજું શું કહ્યું?
અજીત ડોભાલે કહ્યું, “ભારત એક એવો દેશ છે જ્યાં સંસ્કૃતિ, ધર્મ અને ભાષાઓ એકબીજા સાથે મળીને રહે છે અને આ વસ્તુઓ સુમેળમાં રહે છે. ભારતે કોઈપણ ધાર્મિક, સાંસ્કૃતિક ભેદભાવ વિના તમામ નાગરિકોને સફળતાપૂર્વક તકો પૂરી પાડી છે. આધુનિક ભારતની ઇમારત સમાન અધિકારો, સમાન તકો અને સમાન જવાબદારીઓ પર બનેલી છે. બંધારણ અને કાયદા દ્વારા સમાનતાની ખાતરી આપવામાં આવી છે.
અજિત ડોભાલે કહ્યું, “અસહમતિનો અર્થ એ નથી કે નુકસાન પહોંચાડવું, ન તો તેનો અર્થ વિરોધમાં ઊભા રહેવું છે. ભારતમાં વિચાર અને વિચારધારાને કારણે કોઈને કોઈ ખતરો નથી.
પાડોશી દેશોનો ઉલ્લેખ કરતાં ડોભાલે કહ્યું, “ભારતની સરહદો અને તેની બહાર સ્થિરતા અને સુરક્ષા સામેના પડકારો સામે ભારત મક્કમ છે. કટ્ટરવાદ, આતંકવાદ અને માદક દ્રવ્યોને પ્રોત્સાહન આપનારાઓ સામેના યુદ્ધમાં ભારત મોખરે રહ્યું છે.
ડોભાલે વર્ષ 1979માં મક્કાની મસ્જિદ પર થયેલા ઉગ્રવાદી હુમલાનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો. ડોભાલે કહ્યું કે, મસ્જિદ પર હુમલા બાદ સાઉદી અરેબિયાને તેની વિદેશ નીતિના મોરચે આગળ આવવું પડ્યું હતું અને સુરક્ષાની ખાતર આતંકવાદનો સામનો કરવો પડ્યો હતો.
આ સંબોધનમાં ડોભાલે સાઉદી અરેબિયા અને ભારત વચ્ચેના સંબંધો વિશે પણ વાત કરી હતી. ડોભાલે કહ્યું કે બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોના મૂળમાં સહિયારો સાંસ્કૃતિક વારસો, સહિયારા મૂલ્યો અને આર્થિક કરારો છે.
અલ-ઈશાએ હિન્દુ નેતાઓ પર આપી પ્રતિક્રિયા
આ કાર્યક્રમમાં મોહમ્મદ બિન અબ્દુલકરીમ અલ-ઈશાએ પણ હિન્દુ સંગઠનો પર પોતાની પ્રતિક્રિયા આપી હતી.
અલ-ઈશાએ કહ્યું, “મુસ્લિમ વર્લ્ડ લીગે ભારતમાં ઘણા હિંદુ સંગઠનો સાથે કામ કર્યું છે. હિન્દુ નેતાઓ સાથે અમારા ઘણા સમાન મૂલ્યો છે અને અમે મતભેદોનું સન્માન કરીએ છીએ. સહિષ્ણુતા અને સહઅસ્તિત્વ એવી વસ્તુઓ નથી કે જેના વિશે માત્ર પરિષદોમાં જ વાત કરી શકાય, પરંતુ જમીન પર પણ તેનું પાલન કરવું જોઈએ. મુસ્લિમો પાસે માત્ર સહઅસ્તિત્વની કદર કરવાની અપેક્ષા રાખવી જોઈએ નહીં, પરંતુ તે તેમની ધાર્મિક ફરજ પણ છે.
અલ-ઈશાએ કહ્યું, “ભારત વિશ્વના અન્ય દેશો માટે પ્રેરણારૂપ છે. ભારત સાથેની અમારી ભાગીદારી સમગ્ર વિશ્વ માટે સંદેશ છે. અલ-ઈશાએ પીએમ મોદી સાથે પણ મુલાકાત કરી અને આ બેઠકને આંતર-ધાર્મિક સૌહાર્દ માટે મહત્વપૂર્ણ ગણાવી.
#WATCH | Delhi | Muslim World League Secretary General Sheikh Dr Mohammed bin Abdulkarim Al-Issa says, “We reach out to the different components & diversity with a common objective that we share. We have heard a lot about Indian wisdom & we know that Indian wisdom has contributed… pic.twitter.com/bfbDS9miaU
— ANI (@ANI) July 11, 2023
જાન્યુઆરી 2020માં અલ-ઈશા નાઝી એકાગ્રતા શિબિરોની મુક્તિના 75 વર્ષને ચિહ્નિત કરવા એક પ્રતિનિધિમંડળનું નેતૃત્વ કરીને પોલેન્ડ ગયા હતા.
માર્ચમાં લંડનમાં આયોજિત મુસ્લિમ વર્લ્ડ લીગની પ્રથમ યુરોપિયન કોન્ફરન્સમાં યહૂદી સમુદાયોને પણ આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું. તે સમયે તેમણે “ઇસ્લામને એક એવો ધર્મ ગણાવ્યો હતો જે દરેકને પ્રેમ કરે છે, પછી ભલે તે મુસ્લિમ હોય કે બિન-મુસ્લિમ.”
મુસ્લિમ વર્લ્ડ લીગ કહે છે કે તે સાચા ઇસ્લામ અને તેના સહિષ્ણુ સિદ્ધાંતોનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. ગયા વર્ષે જ્યારે પ્રખ્યાત લેખક સલમાન રશ્દી પર હુમલો થયો હતો, ત્યારે તેમ ણે કહ્યું હતું કે આ એક એવો ગુનો છે, જેને ઇસ્લામ સ્વીકારી શકે નહીં.
આ પણ વાંચો- મોદી સરનેમ મામલે માનહાનિ કેસમાં રાહુલ ગાંધી પહેલા પુર્ણેશ મોદી સુપ્રીમ કોર્ટ પહોંચ્યા