ઇઝરાયલ-હમાસ અંગે UNના ઠરાવ પર મતદાનથી દૂર રહેવું યોગ્ય હતું? જયશંકરે જવાબ આપ્યો
જેમ જેમ ઇઝરાયેલ-હમાસ યુદ્ધ તીવ્ર બને છે તેમ-તેમ પરિસ્થિતિ વણસી રહી છે. આ બાબતે વાત કરતા વિદેશ પ્રધાન એસ. જયશંકરે શનિવારે પરિસ્થિતિને ‘ખૂબ જ જટિલ’ ગણાવી હતી. તેમણે બંને પક્ષો વચ્ચે માનવતાવાદી યુદ્ધવિરામ માટે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભામાં લાવવામાં આવેલા તાજેતરના ઠરાવ પર મતદાનથી દૂર રહેવાના ભારતના નિર્ણયને યોગ્ય ઠેરવ્યો. જયશંકરે 7 ઓક્ટોબરે હમાસ દ્વારા ઈઝરાયેલના શહેરો પર કરવામાં આવેલા હુમલાને ‘આતંકવાદ’ ગણાવ્યો હતો. વાતચીત દ્વારા પેલેસ્ટાઈન મુદ્દાનો બે-રાજ્ય ઉકેલ શોધવાનું પણ સમર્થન કર્યું. તેમણે [[ કહ્યું, ‘હું આ નિષ્કર્ષ પર પહોંચ્યો છું કે આ ખૂબ જ જટિલ પરિસ્થિતિ છે. પરંતુ એવી ઘણી બધી શક્યતાઓ છે જે સંપૂર્ણ રીતે સ્પષ્ટ નથી – સારી શક્યતાઓ દેખાતી નથી.
પૂછવામાં આવ્યું કે શું વર્તમાન કટોકટી ‘I2U2’ ગ્રૂપિંગ અને મહત્વાકાંક્ષી ભારત-પશ્ચિમ એશિયા-યુરોપ ઇકોનોમિક કોરિડોર (IMEC) પ્રોજેક્ટ હેઠળની પહેલના અમલીકરણને અસર કરશે, જયશંકરે કહ્યું કે ત્યાં કોઈ ચોક્કસ અથવા અર્ધ-નિશ્ચિત નિષ્કર્ષ નથી. તે પણ છે. દૂર કરવા માટે વહેલું.
જયશંકરે કહ્યું, ‘ચોક્કસપણે અણધારી સમસ્યાઓ ગંભીર પ્રકૃતિની પણ હોઈ શકે છે અને અમે તે અત્યારે જોઈ રહ્યા છીએ…અને જો તમારી પાસે મોટું લક્ષ્ય અને મોટી યોજના હોય તો તમે તરત જ તેના પર પુનર્વિચાર કરવાનું શરૂ કરો.’
વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું, ‘મને લાગે છે કે તમે તમારા ‘માસ્ટર પ્લાન’ને આગળ વધારવાનું ચાલુ રાખ્યું છે. તમે કામ. ત્યાં જે કંઈ બન્યું છે, તમે એકસાથે પ્રતિક્રિયા આપો છો.
તેમણે હમાસ-ઈઝરાયેલ સંઘર્ષ પર યુએન જનરલ એસેમ્બલીમાં લાવવામાં આવેલા ઠરાવ પર મતદાનથી દૂર રહેવાના નિર્ણયને પણ યોગ્ય ઠેરવ્યો.
જયશંકરે કહ્યું, ‘જો તમે સરેરાશ ભારતીયને પૂછો તો આતંકવાદ એક એવો મુદ્દો છે જે લોકોના હૃદયની ખૂબ જ નજીક છે કારણ કે બહુ ઓછા દેશો અથવા સમાજો આતંકવાદનો ભોગ બને છે જેટલા આપણે કરીએ છીએ.’
જયશંકરે કહ્યું, ‘જ્યારે વધુ વિકાસ થયો અને ઇઝરાયલી (સૈનિકો) ગાઝા તરફ આગળ વધ્યા, ત્યારે મને લાગે છે કે અમે સૈદ્ધાંતિક રીતે પણ સ્વીકાર્યું છે કે કોઈપણ પગલાં આંતરરાષ્ટ્રીય માનવતાવાદી કાયદાનું પાલન કરવું જોઈએ.’
ગયા અઠવાડિયે, યુએન જનરલ એસેમ્બલીએ ગાઝા પટ્ટીમાં ઇઝરાયેલી સૈનિકો અને હમાસ વચ્ચે તાત્કાલિક અને કાયમી માનવતાવાદી યુદ્ધવિરામ માટે હાકલ કરતો ઠરાવ અપનાવ્યો હતો.
જયશંકરે કહ્યું, ‘જ્યારે પેલેસ્ટાઈનનો મુદ્દો આવ્યો ત્યારે અમે ફરીથી ખૂબ જ સ્પષ્ટ વલણ અપનાવ્યું હતું કે અમને જે ઉકેલ દેખાય છે તે બે રાજ્યોનો ઉકેલ છે. (ત્યાં હશે) એક સ્વતંત્ર સધ્ધર પેલેસ્ટાઈન. પેલેસ્ટાઈન અને ઈઝરાયેલ વચ્ચે સીધી વાટાઘાટો દ્વારા જ આ થઈ શકે છે.