વિક્રમ સારાભાઈ બર્થ એનિવર્સરીએ વાંચો ISROના જનક સાથે જોડાયેલી રસપ્રદ જાણકારી

અમદાવાદ – 12 ઓગસ્ટ :  દેશમાં ISRO મિશનની શરૂઆત કરનાર વિક્રમ સારાભાઈનો જન્મ 12 ઓગસ્ટ 1919ના રોજ થયો હતો. વિક્રમ સારાભાઈ એક પ્રતિષ્ઠિત ભૌતિક વિજ્ઞાની અને ખગોળશાસ્ત્રી હતા, જેમણે ભારતના અવકાશ સંશોધન અને અણુ ઊર્જાને આગળ વધારવામાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. તો ચાલો જાણીએ તેમના જીવન સાથે જોડાયેલી ખાસ વાતો.

The country proudly celebrates the birthday of Dr. Vikram A Sarabhai pic.twitter.com/4l8DLUtUc2

— ISRO (@isro) August 12, 2024

કેમ્બ્રિજમાં અભ્યાસ કર્યો

વિક્રમ સારાભાઈનો જન્મ અમદાવાદના એક પ્રતિષ્ઠિત વેપારી પરિવારમાં થયો હતો. તેમનું પ્રાથમિક શિક્ષણ ભારતમાં થયું, ત્યારબાદ તેમણે કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટીની સેન્ટ જોન્સ કોલેજમાંથી અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યો. ત્યાં તેમણે ડૉક્ટરેટની ડિગ્રી લીધી અને કોસ્મિક કિરણ સંશોધનમાં યોગદાન આપ્યું.

લગ્નમાં પરિવારજનો પણ આવ્યા ન હતા

વર્ષ 1942 માં, વિક્રમ સારાભાઈએ મૃણાલિની સાથે લગ્ન કર્યાં, જે એક કુશળ ક્લાસિકલ ડાન્સર હતાં. તે સમયે ભારત છોડો આંદોલન ચાલી રહ્યું હતું, જેના કારણે તેમનો પરિવાર તેમનાં લગ્નમાં સામેલ ન થઈ શક્યો. તેમને બે બાળકો, પુત્રી મલ્લિકા સારાભાઈ તથા પુત્ર કાર્તિકેય સારાભાઈ પોતપોતાનાં ક્ષેત્રમાં પ્રતિષ્ઠા ધરાવે છે.

Indian Railways celebrates the 105th birth anniversary of Dr. Vikram Sarabhai, the visionary behind the legacy of ISRO. His contributions paved the way for India to attain new heights in the field of space technology. pic.twitter.com/KjOMVY14WU

— Ministry of Railways (@RailMinIndia) August 12, 2024

ઈસરોનો પાયો નાખ્યો

યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સથી ભારત પરત આવ્યા પછી, ડૉ. વિક્રમ સારાભાઇએ નવેમ્બર 1947માં અમદાવાદમાં ભૌતિક સંશોધન પ્રયોગશાળા (PRL)ની સ્થાપના કરી. શરૂઆતમાં પીઆરએલે સંશોધન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું, પછી વિક્રમ સારાભાઈના ઘરેથી રિટ્રીટની શરૂઆત કરવામાં આવી. જેમણે ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ઈસરો) નો પાયો નાખ્યો હતો.

અવકાશમાં મહત્ત્વપૂર્ણ યોગદાન

સારાભાઈએ અમદાવાદમાં સ્પેસ એપ્લિકેશન સેન્ટરની પણ સ્થાપના કરી. જે ભારતના અંતરિક્ષ કાર્યક્રમ માટે મહત્ત્વની ક્ષણ હતી. તેમના પ્રયાસોએ ભારતના પ્રથમ કૃત્રિમ ઉપગ્રહ આર્યભટ્ટને વિકસાવવામાં પણ મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. જે તેમના મૃત્યુના ચાર વર્ષ બાદ પ્રક્ષેપિત કરવામાં આવ્યો.

ચંદ્રયાન 2 લેન્ડરમાં નામ

વિક્રમ સારાભાઈની અમાનત તેમના નામ પર રાખેલા વિવિધ સન્માનોના માધ્યમથી આજે પણ ચાલુ છે. ભારતના ચંદ્રયાન મિશન-2ના લેન્ડરનું નામ વિક્રમ છે. તેમના 100મા જન્મદિવસ પર, ISRO એ એસ્ટ્રોનોટિકલ ટેકનોલોજી અને સંશોધનમાં વિક્રમ સારાભાઈ પત્રકારત્વ પુરસ્કારની સ્થાપના કરી હતી.

આ પણ વાંચો : વડોદરામાં સોસાયટીમાં ઘૂસેલા ખતરનાક મગરનું દિલધડક રેસ્ક્યૂ, જુઓ વીડિયો