ઉત્તર પ્રદેશની અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટે 1991માં 10 શીખોના એન્કાઉન્ટર કેસમાં 43 પોલીસકર્મીઓને દોષિત ઠેરવ્યા છે. કોર્ટે દોષિત પોલીસકર્મીઓને આજીવન કેદની સજા ફટકારી છે. કોર્ટે આ મામલે પોતાનો ચુકાદો આપતા કહ્યું કે કાયદાનો દુરુપયોગ થયો છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, 12 જુલાઈ, 1991ના રોજ 25 શીખ મુસાફરોનું એક જૂથ નાનકમથા પટના સાહિબ, હુઝૂર સાહિબ અને અન્ય તીર્થસ્થળોની મુલાકાત લઈને બસ દ્વારા પરત ફરી રહ્યું હતું. ત્યારે પીલીભીતના કાચલા ઘાટ પાસે પોલીસકર્મીઓએ બસ રોકી અને 11 યુવકોને ઉતારીને તેમની બ્લુ બસમાં બેસાડ્યા હતા. બાદમાં આમાંથી 10 મૃતદેહો મળી આવ્યા હતા જ્યારે શાહજહાંપુરના તલવિંદર સિંહનો આજદિન સુધી પત્તો લાગ્યો નથી.
પોલીસે ત્રણ ગુના નોંધ્યા હતા, કેસ સીબીઆઈને અપાયો
પોલીસે આ મામલે પૂરનપુર, ન્યુરિયા અને બિલસંડા પોલીસ સ્ટેશનમાં ત્રણ અલગ-અલગ કેસ નોંધ્યા હતા. પોલીસે આ કેસોમાં વિચાર-વિમર્શ કર્યા બાદ અંતિમ રિપોર્ટ સોંપ્યો હતો. દરમિયાન એક વકીલે આ મામલે સુપ્રીમ કોર્ટમાં જાહેર હિતની અરજી દાખલ કરી હતી. સુનાવણી બાદ સુપ્રીમ કોર્ટે 15 મે 1992ના રોજ કેસની તપાસ સીબીઆઈને સોંપી હતી. કેસની તપાસ બાદ સીબીઆઈએ પુરાવાના આધારે 57 પોલીસ કર્મચારીઓ વિરુદ્ધ ચાર્જશીટ દાખલ કરી હતી. કોર્ટે આ કેસમાં 47ને દોષિત ઠેરવ્યા હતા, જ્યારે 2016 સુધીમાં 10નું મૃત્યુ થયું હતું.
સીબીઆઈએ 178 સાક્ષીઓને બનાવ્યા
આ કેસમાં સીબીઆઈએ તેની ચાર્જશીટમાં 178 સાક્ષીઓને બનાવ્યા હતા. પોલીસકર્મીઓના હથિયારો, કારતુસ સહિત 101 પુરાવાની તલાશી લેવામાં આવી હતી. તપાસ એજન્સીએ તેની 58 પાનાની ચાર્જશીટમાં પુરાવા તરીકે 207 દસ્તાવેજોનો પણ સમાવેશ કર્યો હતો.
આ લોકોને બસમાંથી ફેંકીને મારી નાખવામાં આવ્યા હતા
નરિન્દર સિંહ ઉર્ફે નિંદર, પિતા દર્શન સિંહ, પીલીભીત
લખવિંદર સિંહ ઉર્ફે લાખા, પિતા ગુરમેજ સિંહ, પીલીભીત
બલજીત સિંહ ઉર્ફે પપ્પુ, પિતા બસંત સિંહ, ગુરદાસપુર
જસવંત સિંઘ ઉર્ફે જસ્સા, સ/ઓ બસંત સિંહ, ગુરદાસપુર
જસવંતસિંહ ઉર્ફે ફૌજી, પિતા અજયબસિંહ, બટાલા
કરતાર સિંહ, પિતા અજયબ સિંહ, બટાલા
મુખવિંદર સિંહ ઉર્ફે મુખા, પિતા સંતોખ સિંહ, બટાલા
હરમિન્દર સિંઘ ઉર્ફે મિન્ટા, વંશ અજયબ સિંહ, ગુરદાસપુર
સુરજન સિંઘ ઉર્ફે બિટ્ટો, સ/ઓ કરનૈલ સિંહ, ગુરદાસપુર
રણધીર સિંઘ ઉર્ફે ધીરા, સ/ઓ સુંદર સિંહ, ગુરદાસપુર
