કયા સંજોગોમાં અને કોને મળે છે Y+ અને Z+ સુરક્ષા, જાણો દેશમાં સુરક્ષાની કેટલી શ્રેણીઓ છે

રિલાયન્સના ચેરમેન મુકેશ અંબાણીને હવે દેશ તેમજ વિદેશમાં Z+ શ્રેણીની સુરક્ષા મળશે. જસ્ટિસ કૃષ્ણ મુરારી અને જસ્ટિસ અહસાનુદ્દીન અમાનુલ્લાહની બેન્ચે કહ્યું કે દેશ સિવાય વિદેશમાં મુકેશ અંબાણી પરિવારને આ સુરક્ષા પૂરી પાડવામાં આવે અને અંબાણી પરિવાર આનો ખર્ચ પણ ઉઠાવશે. તમને જણાવી દઈએ કે Z+ સિક્યોરિટીનો દર મહિને 40 થી 50 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ થાય છે.દેશના રાજકારણીઓ અને વીવીઆઈપીઓને જરૂર પડે ત્યારે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સુરક્ષા પૂરી પાડવામાં આવે છે. રિસર્ચ એન્ડ એનાલિસિસ વિંગ (RAW) અને ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરો (IB)ની સલાહ પર કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલય દ્વારા સુરક્ષા નક્કી કરવામાં આવે છે. ગુપ્ત માહિતીના આધારે સુરક્ષા સ્તર પણ વધે છે અને ઘટે છે. દેશમાં, Z અથવા Z પ્લસ કેટેગરીની સુરક્ષા માત્ર રાજ્યોના મુખ્યમંત્રીઓ, કેબિનેટ રેન્કના મંત્રીઓ, હાઈકોર્ટ અને સુપ્રીમ કોર્ટના જસ્ટિસ સહિત કેટલીક હસ્તીઓને જ આપવામાં આવે છે.

દેશમાં સુરક્ષા વ્યવસ્થાની 6 શ્રેણીઓ છે

દેશમાં સિક્યોરિટી કોર્ડનને છ કેટેગરીમાં વહેંચવામાં આવી છે. તેમાં SPG,  Z+, Z, Y+, Y અને X કેટેગરીનો સમાવેશ થાય છે. ગુપ્તચર વિભાગ તરફથી ધમકીઓની આશંકાને ધ્યાનમાં રાખીને, કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયે રાજ્યોના મુખ્યમંત્રીઓ, કેન્દ્રીય મંત્રીઓ, રાજ્યોના મંત્રીઓ, સાંસદો, ધારાસભ્યો, અમલદારો, રાજકીય પક્ષોના નેતાઓ, ઉદ્યોગપતિઓ, ફિલ્મ સ્ટાર્સ, ન્યાયાધીશો, ક્રિકેટરોને, ભૂતપૂર્વ ન્યાયાધીશો અથવા ધાર્મિક સંસ્થાઓ સાથે સંકળાયેલા વ્યક્તિને સુરક્ષા પૂરી પાડે છે.

સ્પેશિયલ પ્રોટેક્શન ગ્રુપ (SPG)
સ્પેશિયલ પ્રોટેક્શન ગ્રુપ કેટેગરીની સુરક્ષા એ ટોચના સ્તરનું સુરક્ષા કવચ છે. આ સુરક્ષા માત્ર વડાપ્રધાનને જ મળે છે. અર્ધલશ્કરી દળો (BSF, CISF, ITBP, CRPF)ના જવાનો આ સુરક્ષા શ્રેણીમાં સામેલ છે. આ સુરક્ષા શ્રેણી 1985 માં રજૂ કરવામાં આવી હતી.

Z+ કેટેગરી
Z+ શ્રેણીની સુરક્ષા એ સુરક્ષાનું બીજું સ્તર છે. તેમાં લગભગ 46 સુરક્ષાકર્મીઓ છે. આ જવાનોમાં 10થી વધુ NSG જવાન સામેલ હોય છે. આ સિવાય પોલીસ, સીઆરપીએફ અને આઈટીબીપીના જવાનો આ કેટેગરીમાં સામેલ હોય છે.

Z શ્રેણી
Z શ્રેણીમાં કુલ 33 સુરક્ષાકર્મીઓ હોય છે. તેમાંથી NSG કમાન્ડોની સંખ્યા 4 થી 5 હોય છે. આ સિવાય સીઆરપીએફ, આઈટીબીપીના જવાનો અને સ્થાનિક પોલીસ પણ આમાં સામેલ હોય છે.

Y પ્લસ શ્રેણી
Y પ્લસ શ્રેણીમાં કુલ 11 સુરક્ષા કર્મચારીઓ હોય છે. જેમાં 2 કમાન્ડો અને 2 પીએસઓ પણ સામેલ હોય છે.

Y શ્રેણી
Y કેટેગરીની સુરક્ષા વ્યવસ્થામાં 8 સુરક્ષાકર્મીઓ હોય છે પરંતુ તેમાં કોઈ કમાન્ડો નથી હોતા. તેમાં 2 PSO (ખાનગી સુરક્ષા ગાર્ડ) પણ હોય છે.

X શ્રેણી
X કેટેગરીમાં 2 થી 6 સુરક્ષા ગાર્ડ તૈનાત હોય છે. તેમાં એક PSO (ખાનગી સુરક્ષા ગાર્ડ) હોય છે. દેશમાં ઘણા લોકોને આ શ્રેણીની સુરક્ષા વ્યવસ્થા મળી છે.

દેશભરમાં 20 હજાર VIPને સુરક્ષા મળી છે
એક અંદાજ મુજબ, દેશમાં તમામ પ્રકારની સુરક્ષા શ્રેણીઓ સહિત 20 હજારથી વધુ VIP અને VVIPને સુરક્ષા પૂરી પાડવામાં આવી છે. દેશભરમાં VIP અને VVIPની સુરક્ષા માટે 60 હજારથી વધુ સુરક્ષાકર્મીઓ અને પોલીસ કર્મચારીઓ તૈનાત છે. આ સિવાય 30 હજારથી વધુ વાહનોનો પણ ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે. લગભગ 20 હજાર વીઆઈપી અને વીવીઆઈપીને સુરક્ષા આપવા માટે વાર્ષિક 12 હજાર કરોડ રૂપિયા ખર્ચવામાં આવે છે. આમાં માત્ર સુરક્ષા કર્મચારીઓનો પગાર અને વાહનોના પેટ્રોલ અને ડીઝલનો ખર્ચ સામેલ છે. ખાણી-પીણી, રહેઠાણ, મુસાફરી ભથ્થું અને બીજા ઘણા ખર્ચાઓ અલગ છે. આ ખર્ચ કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો ઉઠાવે છે.