દેશ જેમનો રૂણી છે એવા મહર્ષિ વાલ્મીકિની આજે જયંતી

• વાલ્મીકિ જયંતી દર વર્ષે આસો મહિનાની પૂર્ણિમાની તારીખે ઉજવવામાં આવે છે, આ દિવસે અનેક સામાજિક અને ધાર્મિક કાર્યક્રમો થાય છે.

આજે વાલ્મીકિ જયંતી છે. તેમની જન્મજયંતી દર વર્ષે આસો માસની પૂર્ણિમાના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. મહર્ષિ વાલ્મિકીને સનાતન ધર્મમાં પ્રથમ કવિ માનવામાં આવે છે. મહાકાવ્ય “રામાયણ” તેમના દ્વારા રચવામાં આવ્યું છે જેને હિન્દુ ધર્મમાં સૌથી પવિત્ર ગ્રંથ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે વાલ્મીકિ ઋષિની પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે મહર્ષિ વાલ્મીકિ વિશ્વના પ્રથમ વ્યક્તિ હતા જેમણે શ્લોકની રચના કરી હતી.

પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ વાલ્મીકિ જયંતીના શુભ અવસર પર રાષ્ટ્રને શુભેચ્છા પાઠવી:

 

देशवासियों को वाल्मीकि जयंती की अनंत शुभकामनाएं। सामाजिक समानता और सद्भावना से जुड़े उनके अनमोल विचार आज भी भारतीय समाज को सिंचित कर रहे हैं। मानवता के अपने संदेशों के माध्यम से वे युगों-युगों तक हमारी सभ्यता और संस्कृति की अमूल्य धरोहर बने रहेंगे। pic.twitter.com/wls3yN8ZfJ

— Narendra Modi (@narendramodi) October 28, 2023

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે મહર્ષિ વાલ્મીકિના સામાજિક સમાનતા અને સદ્ભાવના અંગેના વિચારો આજે પણ સમાજને માર્ગદર્શન આપી રહ્યા છે. તેમના સંદેશાઓ દ્વારા, તેઓ યુગો સુધી આપણી સભ્યતા અને સંસ્કૃતિનો અમૂલ્ય વારસો બની રહેશે

મહર્ષિ વાલ્મીકિ શ્રી રામના મહાન ભક્ત

આદિકવિ વાલ્મીકિ ભગવાન શ્રી રામના પરમ ભક્ત હતા. વાલ્મીકિ જયંતિને પ્રગટ દિવસ તરીકે પણ ઉજવવામાં આવે છે. મહર્ષિ વાલ્મીકિને સનાતન ધર્મના શ્રેષ્ઠ ગુરુઓમાંના એક ગણવામાં આવે છે. વાલ્મીકિ સમાજના લોકો આ દિવસને ધામધૂમથી ઉજવે છે. આ દિવસે અનેક સામાજિક અને ધાર્મિક કાર્યક્રમો થાય છે. વાલ્મીકિ જયંતિ ભારતીય સમાજમાં એકતા, આદર અને સામાજિક સમરસતાની લાગણીને પ્રોત્સાહન આપે છે. વાલ્મીકિનું હુલામણું નામ ‘આદિકવિ’ છે, કારણ કે સંસ્કૃત સાહિત્યના ઈતિહાસમાં તેમનું સર્જનાત્મક યોગદાન ખૂબ જ નોંધપાત્ર છે. મહર્ષિ વાલ્મીકિએ રામાયણની રચના કરી હતી જેમાં ભગવાન શ્રી રામ, તેમની પત્ની સીતા, તેમના ભક્ત હનુમાન અને અન્ય પાત્રોનું જીવનચરિત્ર વિગતવાર વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. આ લખાણ હિન્દુ ધર્મમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ સ્થાન ધરાવે છે અને ભારતીય સંસ્કૃતિનો અભિન્ન ભાગ છે. રામાયણ ધર્મ, કર્મ, નીતિ, રાજકારણ, સદાચાર, સત્ય અને ભક્તિના સિદ્ધાંતોના ઉત્તમ ઉદાહરણો રજૂ કરે છે, જે લોકોને હેતુપૂર્ણ અને સફળ જીવન જીવવા માટે પ્રેરણા આપે છે.

મહર્ષિ વાલ્મીકિના જીવન સાથે જોડાયેલી વાર્તા

પ્રચલિત પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, વાલ્મીકિનું સાચું નામ રત્નાકર હતું અને તે એક ડાકુ હતા. તેઓ લૂંટફાટ કરીને પોતાના પરિવારનું ભરણપોષણ કરતા હતા. એકવાર તેઓ નારદ મુનિને મળ્યા જેઓ પૃથ્વીની મુલાકાતે આવ્યા હતા. નારદ ઋષિ જંગલમાંથી પસાર થઈ રહ્યા હતા ત્યારે ડાકુ રત્નાકરે તેમને લૂંટવાનો પ્રયાસ કર્યો અને તેમને પકડી લીધા. આ પછી જ્યારે નારદજીએ તેમને આ અપરાધ કરવાનું કારણ પૂછ્યું તો ડાકુ રત્નાકરે કહ્યું કે તે આ બધું પોતાના પરિવાર માટે કરે છે. આના પર નારદ મુનિએ પૂછ્યું કે તમે જેના માટે આ અધર્મ માર્ગ પર ચાલી રહ્યા છો તે પરિવારના સભ્યો તમારા પાપના ભાગીદાર બનવા તૈયાર છે? આ સાંભળીને રત્નાકર ઋષિને એક ઝાડ સાથે બાંધીને તેમના ઘરે પહોંચ્યા. ત્યાં ગયા પછી તેણે આ પ્રશ્ન તેના પરિવારને પૂછ્યો પરંતુ બધાએ આ પાપનો ભાગ બનવાની ના પાડી. આ પછી તેમની આંખો ખુલી અને પાછા આવીને તેમણે નારદ મુનિને છોડ્યા. નારદ મુનિએ તેમને રામ નામનો જપ કરવા કહ્યું અને કહ્યું કે આનાથી તેઓ શ્રીરામને પામશે. પરંતુ તેઓએ શ્રી રામના નામના બદલે મરા-મરાનું રટણ શરૂ કર્યું. પણ જો શ્રી રામનું નામ ઉલટામાં જપવામાં આવે તો પણ સફળતા મળે છે. આ શબ્દનો જાપ કરતાં તે તપસ્યામાં લીન થઈ ગયા. લાંબા સમય સુધી તપસ્યા કર્યા પછી તેમની તપસ્યાથી પ્રસન્ન થઈને બ્રહ્માજી તેમની સમક્ષ પ્રગટ થયા અને તે પછી જ તેઓ વાલ્મીકિ તરીકે ઓળખાયા. ભગવાન બ્રહ્માની પ્રેરણાથી જ તેમણે મહાકાવ્ય રામાયણની રચના કરી હતી.

આ પણ વાંચો: દિવાળીની તારીખને લઇને મુંઝવણમાં છો? અહીં જાણો લક્ષ્મીપૂજનના મુહૂર્ત