ધાર્મિક ડેસ્કઃ રક્ષાબંધન ભાઈ અને બહેનનો પવિત્ર તહેવાર. દર વર્ષે શ્રાવણ સુદ પૂનમના દિવસે આ તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. જેમાં બહેન ભાઈને જમણા હાથમાં રક્ષાસૂત્ર એટલે કે રાખડી બાંધે છે અને ભાઈ બહેનને ગિફ્ટ આપે છે. આ સાથે જ જીવનભર બહેનનું રક્ષા કરવાનું વચન પણ આપે છે.
આ વર્ષે રક્ષાબંધનને લઈને આશંકા છે. જ્યોતિષ પંડિત મોહન કુમાર દત્ત મિશ્રાનું કહેવું છે કે, આ વખતે બે દિવસ સુધી પૂનમ હોવાને કારણે લોકોમાં મૂંઝવણ છે કે, રક્ષાબંધન ઉજવવું ક્યારે? તો રક્ષાબંધનનો તહેવાર શ્રાવણ સુદ પૂનમના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. પરંતુ આ વર્ષે ભદ્રાનો યજ્ઞ કરીને જ ઉજવાશે. નિયાસ સિંધુના જણાવ્યા અનુસાર તેઓ જણાવે છે કે, પૂનમ બે ભાગમાં વહેંચાયેલી છે.
પ્રથમ વ્રત પૂનમ અને બીજું સ્નાન-દાન માટે ઉજવવામાં આવશે. જો સૂર્યોદય ચોથ પર હોય તો પૂનમ સૂર્યોદય પછી શરૂ થાય છે અને આખો ચંદ્ર દિવસભર જોઈ શકાય છે અને રાત રહે તો તેને વ્રતની પૂનમ કહેવામાં આવે છે. શાસ્ત્રો અનુસાર, ભદ્રામાં ભૂલીને પણ રાખડી બાંધવી જોઈએ નહીં. કારણ કે, ભદ્રા શનિની બહેન છે. જેના કારણે આ વર્ષે 12મી ઓગસ્ટે રક્ષાબંધન મનાવવામાં આવશે.
આ રહી રક્ષાબંધનની કથા
ધાર્મિક કથાઓ અનુસાર, માતા લક્ષ્મીએ રક્ષાબંધનનો પવિત્ર તહેવાર ઉજવવાનું શરૂ કર્યું હતું. સૌથી પહેલાં માતા લક્ષ્મીએ પોતાના ભાઈને રાખડી બાંધી હતી. આવો જાણીએ રક્ષાબંધનની દંતકથા…
ધાર્મિક કથાઓ અનુસાર, જ્યારે રાજા બલિએ અશ્વમેઘ યજ્ઞ કર્યો હતો, ત્યારે ભગવાન વિષ્ણુએ વામન અવતાર લીધો હતો અને રાજા બલિને ત્રણ પગથિયાંની જમીન દાનમાં આપવા કહ્યું હતું. રાજાએ ત્રણ પગલાં જમીન આપવાની હા પાડી હતી. રાજાએ હા પાડી કે, તરત જ ભગવાન વિષ્ણુએ કદ વધાર્યું અને આખી પૃથ્વીને ત્રણ પગલામાં માપી લીધી હતી. ત્યારે રાજા બલિએ ભગવાન વિષ્ણુ પાસે વરદાન માંગ્યું કે, જ્યારે પણ હું ભગવાનને જોઉં ત્યારે માત્ર તમને જ જોઉં. દરેક ક્ષણે હું જાગું છું, હું ફક્ત તમને જ જોવા માંગુ છું.
ભગવાન વિષ્ણુ રાજાની સાથે રહેવાને કારણે દેવી લક્ષ્મી ચિંતિત થઈ ગયા અને તેણે નારદજીને આખી વાત કહી. ત્યારે નારદજીએ માતા લક્ષ્મીને ભગવાન વિષ્ણુને પરત લાવવાનો માર્ગ જણાવ્યો. નારદજીએ માતા લક્ષ્મીને કહ્યું કે, તમે રાજા બલિને તમારો ભાઈ બનાવો. નારદજીની વાત સાંભળીને માતા લક્ષ્મી વેશમાં રાજા બલિ પાસે ગયા અને તેમની પાસે જતા જ રડવા લાગ્યા. જ્યારે રાજા બલિએ માતા લક્ષ્મીને રડવાનું કારણ પૂછ્યું તો માતાએ કહ્યું કે, તેનો કોઈ ભાઈ નથી તેથી તે રડી રહી છે. રાજાએ તેની માતાની વાત સાંભળી અને કહ્યું કે આજથી હું તારો ભાઈ છું. ત્યારબાદ માતા લક્ષ્મીએ રાજા બલિને રાખડી બાંધી અને તેમના ભગવાન વિષ્ણુની માંગણી કરી. એવું માનવામાં આવે છે કે, ત્યારથી ભાઈ-બહેનનો આ પવિત્ર તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે.
