‘આ તો સુનાવણી વિના સજા આપવા બરાબર’ SCએ આરોપીને જામીનમાં વિલંબ પર ચિંતા વ્યક્ત કરી

• મકોકા હેઠળ ધરપકડ કરાયેલા આરોપીની જામીન અરજી બોમ્બે હાઈકોર્ટે ફગાવી દીધી હતી

નવી દિલ્હી, 22 ડિસેમ્બર: સુપ્રિમ કોર્ટે બોમ્બે હાઈકોર્ટ અને મહારાષ્ટ્ર સરકારને એ સુનિશ્ચિત કરવા માટે એક મિકેનિઝમ વિકસાવવા કહ્યું છે કે, આરોપીઓને દરેક તારીખે ટ્રાયલ જજ સમક્ષ હાજર કરવામાં આવે, પછી ભલે તે શારીરિક રીતે હોય કે વર્ચ્યુઅલ રીતે, જેથી સુનાવણી લાંબા સમય સુધી ન ચાલે. હકીકતમાં, મકોકા હેઠળ ધરપકડ કરાયેલા આરોપીની જામીન અરજી બોમ્બે હાઈકોર્ટે ફગાવી દીધી હતી. આ પછી આરોપીએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં અપીલ કરી હતી. જેના પર સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટની ખંડપીઠે કહ્યું કે, ‘જો કોઈ આરોપીને આરોપ નક્કી કર્યા વિના લગભગ પાંચ વર્ષ સુધી જેલમાં રાખવામાં આવે છે, તો ઝડપી સુનાવણીના અધિકારને તો છોડી દો, આ તો સુનાવણી વિના સજા આપવા બરાબર છે.’

આ દુઃખદ અને ખેદજનક સ્થિતિ છે: સુપ્રીમ કોર્ટ

જસ્ટિસ બી.આર.ગવઈ અને જસ્ટિસ કે.વી. વિશ્વનાથનની બનેલી સર્વોચ્ચ અદાલતની બેન્ચે કહ્યું કે, અપીલકર્તાને ટ્રાયલ જજ સમક્ષ શારીરિક કે વર્ચ્યુઅલ રીતે હાજર ન કરવાને કારણે કેસની સુનાવણીમાં વધુ સમય લાગી રહ્યો છે. આ કોઈ અલગ મામલો નથી પરંતુ આવી સમસ્યા ઘણા કિસ્સાઓમાં જોવા મળે છે અને તે દુઃખદ અને ખેદજનક સ્થિતિ છે.

ખંડપીઠે પોતાના આદેશમાં કહ્યું કે, ‘અમે બોમ્બે હાઈકોર્ટના રજિસ્ટ્રાર જનરલ, મહારાષ્ટ્ર રાજ્યના ગૃહ સચિવ અને મહારાષ્ટ્ર રાજ્યના કાયદા-ન્યાય સચિવને સાથે બેસીને એક મિકેનિઝમ વિકસાવવા માટે નિર્દેશ આપીએ છીએ જે સુનિશ્ચિત કરે કે આરોપીને શારીરિક અથવા વર્ચ્યુઅલ રીતે દરેક તારીખે ટ્રાયલ જજ સમક્ષ હાજર કરવામાં આવે. આરોપીના હાજર ન થવાના આધારે સુનાવણી લંબાવવી જોઈએ નહીં. 18 ડિસેમ્બરના રોજ આપેલા તેના આદેશમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે નોંધ્યું કે રેકોર્ડ દર્શાવે છે કે છેલ્લા છ વર્ષમાં, આરોપીને 102 તારીખોમાંથી મોટાભાગની તારીખો પર શારીરિક અથવા વર્ચ્યુઅલ રીતે કોર્ટમાં રજૂ કરવામાં આવ્યો ન હતો.

ખંડપીઠે કહ્યું કે, ‘જો કોઈ આરોપીને આરોપ નક્કી કર્યા વિના લગભગ પાંચ વર્ષ સુધી જેલમાં રાખવામાં આવે છે, ઝડપી સુનાવણીના અધિકારને તો છોડી દો, આ તો સુનાવણી વિના સજા આપવા બરાબર છે.’ બેન્ચે કહ્યું કે, આટલો વિલંબ પીડિતના અધિકારોના હિતમાં પણ નથી. બેન્ચે તેના આદેશની નકલ હાઈકોર્ટના રજિસ્ટ્રાર જનરલ અને મહારાષ્ટ્ર સરકારના ગૃહ અને કાયદા તથા ન્યાય સચિવોને મોકલવા અને તેના પર તાત્કાલિક પગલાં લેવાનો નિર્દેશ આપ્યો. આ પછી ખંડપીઠે અપીલકર્તાને જામીન આપવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.

આ પણ જૂઓ: SEBIએ ‘ફ્રન્ટ રનિંગ’ કેસમાં આ કંપનીઓ પર ભારે દંડ ફટકાર્યો, 21 કરોડની ગેરકાયદે કમાણી જપ્ત