બાળકોના મગજ પર ખરાબ અસર પાડી શકે છે માતા-પિતાની આ આદતો
- પેરેન્ટિંગ બહુ મોટી જવાબદારી છે અને પેરેન્ટ્સ જ એ વ્યક્તિ છે જે બાળકોમાં સંસ્કારના બીજ રોપે છે. બાળઉછેરમાં પેરેન્ટ્સે કેટલીક બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે
HD ન્યુઝ ડેસ્કઃ બાળકોને યોગ્ય રીતે ઉછેરવાની જવાબદારી દરેક માતા-પિતાની છે. દરેક પેરેન્ટ્સ તેમના બાળકને સુવિધા આપવાનો પણ શ્રેષ્ઠ પ્રયાસ પણ કરે છે, જે તેમને ભવિષ્યમાં પ્રગતિ કરવામાં મદદ કરી શકે છે. જો કે ઘણી વખત માતા-પિતાનું ધ્યાન બાળકોની મેન્ટલ હેલ્થ પર પડતું નથી. આમ તો આજકાલ બાળકોની મેન્ટલ હેલ્થ પર ઘણું ધ્યાન આપવામાં આવે છે. મોટા શહેરોમાં, માતાપિતા તેમના બાળકોને થેરેપી માટે પણ લઈ જાય છે. આજે પણ નાના શહેરો અને મધ્યમ વર્ગના પરિવારોમાં મેન્ટલ હેલ્થ વિશે બહુ જાગૃતિ નથી. ઈરાદાપૂર્વક ન હોવા છતાં, માતાપિતા પોતે કેટલીક ભૂલો કરી રહ્યા છે જે બાળકના માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે ખરાબ હોઈ શકે છે. આ બાબતોની અસર બાળકના મન પર ખૂબ જ ઊંડી પડે છે. આજે જ જાણો પેરેન્ટિંગ વિશેની કેટલીક ખાસ વાતો.
બાળકો પાસેથી વધુ પડતી અપેક્ષાઓ રાખવી
તમારા બાળકો પાસેથી અપેક્ષા રાખવામાં કંઈ ખોટું નથી. દરેક માતા-પિતા ઈચ્છે છે કે તેમના બાળકો જીવનમાં પોતે કર્યું તેના કરતા પણ વધુ કરે. જો કે, વધુ પડતી અપેક્ષા રાખવાથી બાળકના માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર નેગેટિવ અસર થઈ શકે છે. એવું જરૂરી નથી કે બાળક અભ્યાસની સાથે સાથે રમતગમત, નૃત્ય અને અન્ય શારીરિક પ્રવૃત્તિઓમાં હંમેશા અવ્વલ રહે. આવી સ્થિતિમાં બાળકો પર બિનજરૂરી દબાણ નાખીને તમે તેમના માનસિક સ્વાસ્થ્ય સાથે રમત રમવાનું છોડી દો.
બાળકોને અલગ અલગ ટેગ આપવા
ઘણા માતા-પિતાને આદત હોય છે કે તેઓ તેમના બાળકોને અલગ-અલગ બાબતો માટે જવાબદાર ઠેરવે છે અને તેમને કોઈ ને કોઈ ટેગ આપે છે. તેનાથી બાળકોના માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર ઊંડી અસર પડે છે. દાખલા તરીકે, બાળકોને આળસુ કહેવા, અભ્યાસમાં નબળા બાળકોને તેમની નબળાઈથી વારંવાર વાકેફ કરવા અથવા કોઈપણ કામ ખોટું થવા માટે બાળકોને જવાબદાર ઠેરવવા. આવુ વારંવાર કરવાથી બાળકો મનમાં હીન ભાવના અનુભવવા લાગે છે અને તેમનો આત્મવિશ્વાસ ડગમગી જાય છે.
બાળકો માટે જરૂર કરતા વધુ કડક બનવું
કેટલાક માતા-પિતા તેમના બાળકો પ્રત્યે ખૂબ જ કડક હોય છે. તેનાથી બાળકોના માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર પણ કોઈને કોઈ રીતે અસર થાય છે. બાળકોને શિસ્તની સમજણ આપવી એ સારી વાત છે, પણ વધુ પડતા કડક બનવું ખોટું છે. જો તમે તમારા બાળકોને દરેક પગલે રોકતા રહેશો તો આવા બાળકો ક્યારેય આત્મનિર્ભર નહીં બની શકે. આ સાથે જ માતા-પિતાના આવા વર્તનથી બાળકો પણ ગૂંગળામણ અનુભવવા લાગે છે.
બાળકોને પ્રોત્સાહિત ન કરવા
બાળકોના સારા માનસિક સ્વાસ્થ્ય માટે તેમને સમયાંતરે પ્રોત્સાહિત કરવા ખૂબ જ જરૂરી છે. માતા-પિતાએ તેમના બાળકોની નાની-મોટી સિદ્ધિઓ માટે દિલથી વખાણ કરવા જોઈએ અને તેમના માટે ખુશી વ્યક્ત કરવી જોઈએ. આ સાથે બાળક ક્યાંક નિષ્ફળ જાય તો તેને ઠપકો આપવાના બદલે સમજાવો કે જીત અને હાર જીવનનો એક ભાગ છે. તેનાથી બાળકો દરેક પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા માટે માનસિક રીતે તૈયાર થઈ જાય છે.
હંમેશા બાળકોની સરખામણી કરો
ઘણીવાર માતા-પિતા તેમના બાળકોની સરખામણી અન્ય બાળકો સાથે કરવા લાગે છે, પરંતુ આ કોઈ પણ રીતે યોગ્ય નથી. તેનાથી બાળકોના માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર ખૂબ જ ખરાબ અસર પડે છે. અન્ય બાળકો સાથે સરખામણી કરવાથી બાળકોમાં ઈર્ષ્યા અને રોષ ઉત્પન્ન થાય છે. માતાપિતાએ સમજવું જોઈએ કે દરેક બાળકની પોતાની આગવી ક્ષમતા હોય છે. તમારા બાળકોની અન્ય બાળકો સાથે સરખામણી કરવાને બદલે તમારા બાળકોની ક્ષમતાઓને ઓળખવાનો અને તેને નિખારવાનો પ્રયાસ કરો.
આ પણ વાંચોઃ સાસુ-વહુ વચ્ચે મધુર સંબંધ રાખવા હોય તો કદી ન કરશો આ 10 વાત