INDIAને ‘ભારત’ કરવાનો 19 વર્ષ પહેલા મુલાયમ સિંહ યાદવે રજૂ કર્યો હતો પ્રસ્તાવ

આગામી લોકસભા ચૂંટણી પહેલા વિપક્ષી પાર્ટીઓએ ભાજપને હરાવવા માટે ગઠબંધન કર્યું છે, જેનું નામ I.N.D.I.A. રાખવામાં આવ્યું છે. તાજેતરમાં, G20 કોન્ફરન્સ દરમિયાન રાષ્ટ્રપતિ ભવનમાં આયોજિત રાત્રિભોજન માટે મોકલવામાં આવેલા આમંત્રણમાં ‘પ્રેસિડેન્ટ ઓફ ઈન્ડિયા‘ને બદલે ‘પ્રેસિડેન્ટ ઓફ ભારત’ લખવામાં આવતાં દેશનું નામ બદલવાની ચર્ચાએ જોર પકડ્યું છે. હાલમાં વિપક્ષ સતત તેનો વિરોધ કરતો જોવા મળી રહ્યો છે. હાલમાં આ પહેલીવાર નથી જ્યારે દેશનું નામ બદલવાના પ્રયાસો થઈ રહ્યા છે. આ પહેલા પણ એક વખત આવો જ પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે.

આજે આપણે સમાજવાદી પાર્ટીના સ્થાપક અને પૂર્વ મુખ્યમંત્રી સ્વ. મુલાયમ સિંહ યાદવની વાત કરી રહ્યા છીએ. જેમણે લગભગ 20 વર્ષ પહેલા 2004માં જ્યારે તેઓ ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી હતા ત્યારે વિધાનસભામાં INDIAનું નામ બદલવાનો પ્રસ્તાવ લાવ્યા હતા. તે સમયે મુલાયમ સિંહ યાદવ ઉત્તર પ્રદેશ વિધાનસભામાં INDIAનું નામ બદલીને ભારત કરવાનો પ્રસ્તાવ લાવ્યા હતા અને તેને સર્વસંમતિથી પસાર કરાવ્યો હતો.

મુલાયમ સિંહ દેશનું નામ બદલવા માંગતા હતા

ભારતીય બંધારણના ભાગ 1 ના અનુચ્છેદ 1 (કેન્દ્રનું નામ અને પ્રદેશ) માં “INDIA THAT IS BHARAT” ને બદલે “BHARAT THAT IS INDIA ” કરવા માટે બંધારણમાં જરૂરી સુધારા કરવાની દરખાસ્ત કરતી વખતે મુલાયમ સિંહ યાદવે પ્રસ્તાવ લાવ્યા હતા. ગૃહની કાર્યવાહીમાં તેમણે કહ્યું હતું કે ‘હું કહેવા માંગુ છું કે બંધારણમાં જ્યાં ‘INDIA IS BHARAT’ લખેલું છે, ત્યાં ‘BHARAT IS INDIA’ લખવું જોઈએ, પરંતુ આજની તારીખે તેઓ તેના માટે તૈયાર નથી. હું સંસદીય કામમાં વ્યસ્ત છું. હું મંત્રીને અહીં દરખાસ્ત લાવવા કહીશ. આ અંગે વિધાનસભામાં અને તેને પસાર કરીને સંસદમાં મોકલવો જોઈએ, આમાં શું વાંધો છે? ‘BHARAT IS BHARAT’ હોવું જોઈએ. હમણાં બનાવેલ છે.હું પ્રસ્તાવ મૂકું છું કે માનનીય ડેપ્યુટી સ્પીકર, ચાલો આપણે દરખાસ્ત કરીએ. એવો સુધારો કરવામાં આવે, જ્યાં બંધારણમાં ‘INDIA IS BHARAT’ હોય ત્યાં ‘BHARAT IS INDIA’ લખવામાં આવે. જો પરવાનગી આપવામાં આવે તો. આ દરખાસ્ત થવી જોઈએ.શું તે અહીંથી સર્વાનુમતે પસાર થવી જોઈએ?

યુપી વિધાનસભામાં ઠરાવ પસાર કરવામાં આવ્યો હતો

તમને જણાવી દઈએ કે 2004માં યોજાયેલી ચૂંટણી દરમિયાન સમાજવાદી પાર્ટીએ પોતાના ચૂંટણી ઢંઢેરામાં પણ કહ્યું હતું કે તે દેશનું નામ ભારતથી બદલીને ભારત કરશે. આ માટે ચૂંટણી ઢંઢેરામાં દેશનું નામ બદલવા માટે બંધારણમાં સુધારો કરવાની વાત કરવામાં આવી હતી. સરકારની રચના પછી, તે 3 ઓગસ્ટ, 2004ના રોજ મુલાયમ સિંહ દ્વારા વિધાનસભામાં રજૂ કરવામાં આવી હતી. ગૃહમાં રજૂ થયા બાદ દેશનું નામ બદલવાનો પ્રસ્તાવ સર્વાનુમતે પસાર કરીને કેન્દ્ર સરકારને મોકલવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું.

‘BHARAT THAT IS INDIA’ બનાવવાનો હતો હેતુ

આ પ્રસ્તાવ હેઠળ સમાજવાદી પાર્ટીના સ્થાપક સ્વર્ગસ્થ મુલાયમ સિંહ યાદવે કેન્દ્ર સરકારને પત્ર લખીને બંધારણના ભાગ-1ની કલમ 1માં સુધારો કરીને ‘INDIA THAT IS BHARAT’ની જગ્યાએ’BHARAT THAT IS INDIA’ કરવાનો પ્રસ્તાવ મોકલ્યો હતો. હાલમાં સમાજવાદી પાર્ટીના મુખ્ય પ્રવક્તા રાજેન્દ્ર ચૌધરીનું કહેવું છે કે મુલાયમ સિંહ હંમેશાથી એક દેશ, એક નામના પક્ષમાં રહ્યા છે.