રિઝર્વ બેન્કની મોનેટરી પોલિસી કમિટી (RBI MPC મીટિંગ)ની ઓગસ્ટ 2022ની બેઠક શુક્રવારે પૂરી થઈ. બુધવારથી ત્રણ દિવસની બેઠક બાદ આજે સવારે 10 વાગ્યે રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે કહ્યું કે આ વખતે રેપો રેટમાં 0.50 ટકાનો વધારો કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આ સાથે છેલ્લા ચાર મહિનામાં રેપો રેટમાં 1.40 ટકાનો વધારો થયો છે. હવે તેની અસર હોમ લોનથી લઈને પર્સનલ લોન સુધીના લોકોની EMI પર જોવા મળશે.
વ્યાજદર વધારાની હેટ્રિક
મોંઘવારીને ડામવા માટે ભારત સહિત ભારત સહિતની વિશ્વની સેન્ટ્રલ બેંકો વ્યાજ દરમાં ક્રમશઃ વધારો કરતી જોવા મળી રહી છે. ગત સપ્તાહે યુએસ ફેડરલ રિઝર્વના 28 વર્ષના બીજા સૌથી મોટા વ્યાજ દર વધારા બાદ ગઈકાલે બેંક ઓફ ઇંગ્લેન્ડે 1995 બાદનો સૌથી મોટો વ્યાજ દર વધારો કર્યો હતો અને આજે પૂરી થયેલી આરબીઆઇની મોનેટરી પોલીસીમાં રિઝર્વ બેન્કે વ્યાજ દરમાં 0.50% નો વધારો કર્યો છે માર્ચ થી શરૂ થયેલી વ્યાજ દર વધારાની આ નીતિમાં બેંચામાર્ક ગણાતા રેપોરેટમાં આ ત્રીજો સળંગ વધારો છે.
આ કારણોસર રેપો રેટ વધારવો પડ્યો
સરકાર અને રિઝર્વ બેંકના પ્રયાસો બાદ ભલે મોંઘવારી કાબુમાં આવી હોય પરંતુ બીજી તરફ યુએસ સેન્ટ્રલ બેંક ફેડરલ રિઝર્વ સહિત અનેક દેશોની સેન્ટ્રલ બેંકો આક્રમક રીતે વ્યાજદરમાં વધારો કરી રહી છે. યુએસમાં ઐતિહાસિક ફુગાવાના કારણે ફેડરલ રિઝર્વ વ્યાજદરમાં સતત વધારો કરી રહ્યું છે. બેન્ક ઓફ ઈંગ્લેન્ડે પણ આ અઠવાડિયે રેકોર્ડ 27 વર્ષમાં વ્યાજ દરમાં સૌથી મોટો વધારો (0.50 ટકા) જાહેર કર્યો છે. આ કારણે લગભગ તમામ વિશ્લેષકો માની રહ્યા હતા કે રેપો રેટ વધશે (રેપો રેટ હાઈક). મોટાભાગના વિશ્લેષકોએ અનુમાન લગાવ્યું હતું કે રિઝર્વ બેંક આ વખતે રેપો રેટ 0.35 ટકાથી વધારીને 0.50 ટકા કરી શકે છે.
મોંઘવારીમાંથી હાલ કોઈ રાહત નથી
રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે કહ્યું કે વિશ્વભરમાં ફુગાવો રેકોર્ડ સ્તરે છે. ભારત ફુગાવાના ઊંચા દરનો સામનો કરી રહ્યું છે. જૂન એ સતત છઠ્ઠો મહિનો હતો જ્યારે રિટેલ ફુગાવો રિઝર્વ બેંકની ઉપલી મર્યાદાને વટાવી ગયો હતો. ભૌગોલિક રાજકીય વિકાસમાં ઝડપી પરિવર્તન, વૈશ્વિક ખાદ્યપદાર્થોના ભાવમાં નરમાઈ, યુક્રેનમાંથી ઘઉંની નિકાસ ફરી શરૂ, સ્થાનિક બજારમાં ખાદ્યતેલના ભાવમાં નરમાઈ અને સારા ચોમાસાના પગલે ખરીફ પાકની વાવણીમાં ઉછાળો. આવનારા સમયમાં, ત્યાં ઘઉંની નિકાસમાં વધારો થશે જેને પગલે મોંઘવારી મોરચે રાહત મળી શકે છે. જો કે આ પછી પણ છૂટક ફુગાવાનો દર ઊંચો રહેવાનો છે.
