શ્રીલંકન માટે નવું વર્ષ લાવી શકે છે સારા સમાચાર, આર્થિક સંકટમાંથી દેશ થઈ શકે છે મુક્ત

શ્રીલંકાની સરકાર નવા વર્ષમાં દેશને નવી દિશા આપવાની યોજના પર વિચાર કરી રહી છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય દેશને વર્તમાન આર્થિક સંકટમાં ફસાયેલી પરિસ્થિતિમાંથી બહાર કાઢવાનો હશે. શ્રીલંકાના નાણા રાજ્ય મંત્રી રણજિત શ્યામબાલાપિતિયાએ આ અંગે માહિતી આપી છે. એક નિવેદનમાં તેમણે કહ્યું કે 2020માં કોરોના મહામારી પછી લોકો પાસેથી આર્થિક સ્વતંત્રતા છીનવાઈ ગઈ હતી. હવે એ વિચારણા ચાલી રહી છે કે શું હાલની વ્યવસ્થા ચાલુ રાખવી જોઈએ કે પછી લોકોને તેમની આર્થિક સ્વતંત્રતા આપવી જોઈએ.

795 વસ્તુઓની પ્રતિબંધિત આયાતને ફરીથી મંજૂરી

મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, શ્રીલંકાની સરકાર ગંભીરતાથી વિચારી રહી છે કે શું શ્રીલંકાએ હવે આત્મનિર્ભરતા આધારિત અર્થવ્યવસ્થા અપનાવવી જોઈએ કે પછી તેણે આયાત પર નિર્ભર રહેવું જોઈએ. નાણાકીય કટોકટી ફાટી નીકળ્યા બાદ શ્રીલંકાની સરકારે 1645 વસ્તુઓની આયાત પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. બાદમાં, તેમાંથી 795 વસ્તુઓની આયાતને ફરીથી મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. બાકીની ચીજવસ્તુઓની આયાતને ફરીથી મુક્તિ આપવી કે કેમ, આ પ્રશ્ન હજુ ચર્ચાઈ રહ્યો છે. દેશના વેપારી વર્તુળોમાં આ પ્રશ્ન પર મતભેદ છે.

અનેક ચીજોના આયાત ઉપર ચર્ચા

સિયામ્બાલાપીટીયાએ કહ્યું છે કે તે વસ્તુઓની આયાત પર મુક્તિ આપવા પર ગંભીર વિચારણા કરવામાં આવી રહી છે, જેનું ઉત્પાદન દેશમાં થતું નથી. પરંતુ દેશની અંદર જે ચીજવસ્તુઓનું ઉત્પાદન કરી શકાય તે અંગે હજુ પણ ઉગ્ર ચર્ચા ચાલી રહી છે. તેમણે કહ્યું- ‘નારિયેળ અને વાંસમાંથી બનેલા ઉત્પાદનોની પણ આયાત કરવી જોઈએ કે કેમ તે એક મોટો પ્રશ્ન છે. આ વસ્તુઓ દેશની અંદર પણ બનાવી શકાય છે.

આયાત પર અંકુશ રાખવાથી કેટલાક કિસ્સાઓમાં નફાખોરી પણ થઈ

Economext.com નામની વેબસાઈટના અહેવાલ મુજબ શ્રીલંકામાં વિદેશી હૂંડિયામણની કટોકટી વધુ ઘેરી બનતી હોવાથી લોકોની આયાત અને નિકાસની સ્વતંત્રતા કડક કરવામાં આવી છે. પરંતુ આયાત પર અંકુશ રાખવાથી કેટલાક કિસ્સાઓમાં નફાખોરી પણ થઈ છે. બીજી તરફ, આયાત બંધ થવાથી કેટલીક આવી વસ્તુઓની નિકાસ પર પણ અસર પડી હતી, જેના ઉત્પાદનમાં આયાતી વસ્તુઓનો ઉપયોગ થાય છે. આ બધાને કારણે દેશ આર્થિક દુષ્ટ વર્તુળમાં ફસાઈ ગયો છે.

રાજકીય પક્ષોએ આર્થિક વ્યવસ્થાને મજબૂત કરવા પર ધ્યાન આપ્યું નહીં

વિશ્લેષકોના મતે શ્રીલંકામાં જે સ્થિતિ સર્જાઈ છે તે લાંબા સમયથી અપનાવવામાં આવેલી ખોટી નીતિઓનું પરિણામ છે. છેલ્લા ઘણા દાયકાઓથી સરકારોએ આર્થિક માળખાને અવગણી હતી. રાજકીય પક્ષો આત્યંતિક રાષ્ટ્રવાદી ભાવનાઓને પ્રોત્સાહન આપીને ચૂંટણી જીતતા રહ્યા, જ્યારે તેઓએ આર્થિક વ્યવસ્થાને મજબૂત કરવા પર ધ્યાન આપ્યું નહીં. પહેલાથી જ નબળી પડી ગયેલી અર્થવ્યવસ્થા જ્યારે કોરોના રોગચાળાએ ત્રાટકી ત્યારે તે ગંભીર સંકટમાં સપડાઈ ગઈ અને આ વર્ષે તે સંપૂર્ણપણે પડી ભાંગી.

સરકારે આયાત અને નિકાસની નીતિમાં ચાલાકીથી આગળ વધવું પડશે

અર્થશાસ્ત્રીઓએ કહ્યું છે કે જો શ્રીલંકાની સરકાર ખરેખર અર્થવ્યવસ્થાને નવી દિશા આપવા માંગતી હોય તો તેણે માત્ર આયાત અને નિકાસની નીતિમાં ચાલાકીથી આગળ વધવું પડશે. વેબસાઈટ ઈકોનોમેક્સ મુજબ, નિષ્ણાતો ભલામણ કરે છે કે શ્રીલંકાની સરકારે આયાત-નિકાસ નીતિને એવી રીતે સંતુલિત કરવી જોઈએ કે દેશ ધીમે ધીમે મુક્ત વેપાર અપનાવે અને આંતરરાષ્ટ્રીય અર્થતંત્રમાં વિશેષ ભૂમિકા ભજવી શકે. તેણે ઇન્ટરનેશનલ સપ્લાય ચેઇનમાં પોતાના માટે એક ખાસ સ્થાન બનાવવું પડશે, તો જ તે ભવિષ્યમાં આ વર્ષની જેમ મુશ્કેલીથી બચી શકશે.