કેન્દ્રીય નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે જાહેરાત કરી છે કે નાગરિકોએ 1 ફેબ્રુઆરીએ રજૂ થનારા વચગાળાના બજેટ 2024-25માં કોઈ મોટી જાહેરાતની અપેક્ષા રાખવી જોઈએ નહીં. નાણાકીય વર્ષ 2024-25નું સંપૂર્ણ બજેટ નવી સરકારની રચના બાદ રજૂ કરવામાં આવશે. ઉલ્લેખનીય છે કે, 2024માં સામાન્ય ચૂંટણીઓ યોજાવા જઈ રહી છે અને તેની તારીખો હજુ જાહેર કરવામાં આવી નથી.
જુલાઈમાં આવશે સંપૂર્ણ બજેટ
મહત્વનું છે કે, નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે CIIના ગ્લોબલ ઈકોનોમિક પોલિસી ફોરમમાં 1 ફેબ્રુઆરીએ રજૂ થનારા વચગાળાના બજેટ અંગે જણાવ્યું હતું કે 1 ફેબ્રુઆરીનું બજેટ માત્ર વોટ ઓન એકાઉન્ટ છે. આ કારણોસર, બજેટ આગામી સરકાર સત્તામાં આવે ત્યાં સુધી ખર્ચને પહોંચી વળવા માટે છે, તેથી કોઈ અદભૂત જાહેરાતની અપેક્ષા રાખવી જોઈએ નહીં. તેમણે કહ્યું કે જુલાઈમાં નિયમિત બજેટ આવશે અને ત્યાં સુધી રાહ જોવી પડશે.
નિર્મલા સીતારમણનું છઠ્ઠું બજેટ
દેશના નાણામંત્રી તરીકે નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરીએ 6મું બજેટ રજૂ કરશે. બિઝનેસ ટુડેના એક અહેવાલ મુજબ, સરકાર 2024-25ના વચગાળાના બજેટમાં વ્યવસાય કરવાની સરળતા, સ્થાનિક નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવા અને ખાનગી રોકાણને પ્રોત્સાહન આપવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે છે. આ બજેટમાં કેન્દ્ર સરકાર ઘરેલું ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે અને સરકાર આ માટે વધુ પગલાં વધારવા વિચારી રહી છે.
વચગાળાના બજેટમાં કોઈ ખાસ જાહેરાત કેમ નહીં થાય?
સરકારના વચગાળાના બજેટમાં સામાન્ય રીતે ખર્ચ, આવક, રાજકોષીય ખાધ, નાણાકીય કામગીરી અને આગામી મહિનાઓ માટેના અંદાજોનો સમાવેશ થાય છે. વચગાળાના બજેટમાં કોઈ મોટી નીતિગત જાહેરાતો રજૂ કરવામાં આવતી નથી, જેથી સરકાર પર વચનોનો બોજ ન આવે. ભારતના ચૂંટણી પંચની આચારસંહિતા અનુસાર વચગાળાના બજેટમાં કોઈ મોટી યોજના જાહેર કરવી જોઈએ નહીં, કારણ કે તે વર્તમાન સરકારની તરફેણમાં મતદારોને પ્રભાવિત કરી શકે છે. આ સિવાય વર્તમાન સરકારને વચગાળાના બજેટની સાથે નાણાકીય સર્વે પણ રજૂ કરવાની મંજૂરી નથી.
વોટ ઓન એકાઉન્ટ શું છે?
સંસદ વોટ ઓન એકાઉન્ટ દ્વારા વચગાળાનું બજેટ રજૂ કરે છે. વોટ ઓન એકાઉન્ટ એ જોગવાઈ તરીકે રજૂ કરવામાં આવે છે જે વર્તમાન સરકારને પગાર અને ચાલતા ખર્ચ જેવા આવશ્યક સરકારી ખર્ચ માટે મંજૂરી મેળવવાની મંજૂરી આપે છે. આમાં કોઈ વિશેષ નીતિ ફેરફારો અથવા નવી લાંબા ગાળાની યોજનાઓનો સમાવેશ થશે નહીં. આ સંપૂર્ણ બજેટ માટે રાખવામાં આવે છે, જે સામાન્ય ચૂંટણીઓ પછી રજૂ કરવામાં આવે છે અને ઉપયોગમાં લેવાય છે. તે સામાન્ય રીતે બે મહિના માટે માન્ય હોય છે, પરંતુ તેને વધારી શકાય છે.
