સિંગલ યુઝ પોલીથીનના ઉપયોગ પર કડકાઈ, દુકાનદાર ન માને તો આટલો દંડ !

સિંગલ યુઝ પોલીથીન પર પ્રતિબંધ અંગે સરકાર લાંબા સમયથી એક પછી એક આદેશો જારી કરી રહી છે, પરંતુ, તેનું યોગ્ય પાલન થતું નથી. આજે પણ બજારમાં સિંગલ યુઝ પોલિથીનનો આડેધડ ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે. તેનો સૌથી વધુ ઉપયોગ કરિયાણાના વ્યવસાયમાં થઈ રહ્યો છે. તેની સામે પગલાં લેવાના નામે સરકારી એજન્સીઓ માત્ર ઔપચારિક કાર્યવાહી જ કરી રહી છે.

2022 સુધીમાં પોલીથીન પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ મુકવાનો હતો

મધ્યપ્રદેશમાં સિંગલ યુઝ પોલિથીનના આડેધડ ઉપયોગને કારણે તેના વિપરીત પરિણામો પણ જોવા મળી રહ્યા છે. સિંગલ યુઝ પોલિથીન પ્રાણીઓ માટે હાનિકારક છે. વર્ષ 2019માં સરકારે પોલીથીન પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો આદેશ જારી કર્યો હતો. એવો પણ દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે વર્ષ 2022 સુધીમાં સિંગલ યુઝ પોલિથીનનો ઉપયોગ સંપૂર્ણપણે બંધ થઈ જશે.

જો કે, સરકારના દાવાને હજુ સંપૂર્ણ રીતે અમલમાં મૂકવામાં આવ્યો નથી. આજે પણ શાકભાજી, કરિયાણા, દૂધ સહિતની નાની-મોટી રોજીંદી ચીજવસ્તુઓ સિંગલ યુઝ પોલિથીન બેગમાં બજારમાં આવી રહી છે. કાપડ અને કાગળની થેલીઓનો અત્યારે મોટા પ્રમાણમાં ઉપયોગ થતો નથી.

25,000 સુધીનો દંડ

નોંધપાત્ર વાત એ છે કે, 75 માઇક્રોનથી ઓછી વાળી પોલિથીનને સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિકની કેટેગરીમાં રાખવામાં આવી છે. જો કોઈ નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરીને તેનો ઉપયોગ કરે છે તો દુકાનદાર પર 1 હજારથી લઈને 25 હજાર સુધીના દંડની જોગવાઈ છે. આ દંડ શહેરી વિસ્તારમાં મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન અને ગ્રામ્ય વિસ્તારમાં મ્યુનિસિપલ કાઉન્સિલ કરી શકે છે. આ ઉપરાંત સક્ષમ અધિકારી પણ કાર્યવાહી કરી શકે છે પરંતુ કાર્યવાહીના અભાવે પોલીથીનનો આડેધડ ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે.

વેપારીઓ પણ મુંઝવણમાં

ઉજ્જૈનમાં ઈંડાનું વેચાણ કરતા વેપારીના કહેવા પ્રમાણે, પોલીથીન પર પ્રતિબંધ છે પરંતુ તેનો કોઈ વિકલ્પ નથી. મોટાભાગના લોકો કાળી થેલીમાં ઈંડા લઈ જાય છે. કરિયાણાના વેપારીના જણાવ્યા અનુસાર, પોલીથીન બેગનો ઉપયોગ બંધ કર્યા પછી પણ લોકો હજુ બેગ માંગે છે. અન્ય દુકાનોમાં પણ બેગ આપવામાં આવી રહી છે. સ્પર્ધાના આ યુગમાં આપણે પોલીથીનનો ઉપયોગ કરવા મજબૂર છીએ. આના પર પ્રતિબંધ ખૂબ જ જરૂરી છે.