દેશના મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરની નિમણૂક પ્રક્રિયામાં સુપ્રીમ કોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ (CJI)ની ભૂમિકાને નાબૂદ કરવા માટે સરકારે આજે રાજ્યસભામાં એક બિલ રજૂ કર્યું છે. જો કે હાલમાં બિલ વિશે વધુ માહિતી ઉપલબ્ધ નથી. તે જ સમયે, બિલની રજૂઆત પહેલા, કોંગ્રેસે સરકાર પર નિશાન સાધ્યું અને કહ્યું કે તે ચૂંટણી પંચને વડા પ્રધાનના હાથની કઠપૂતળી બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે માર્ચમાં પોતાનો નિર્ણય સંભળાવ્યો હતો
આ પહેલા, સુપ્રીમ કોર્ટે માર્ચમાં એક સીમાચિહ્નરૂપ ચુકાદો આપ્યો હતો જેનો ઉદ્દેશ્ય મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર અને ચૂંટણી કમિશનરોની નિમણૂકને કાર્યકારી હસ્તક્ષેપથી બચાવવાનો હતો. કોર્ટે આદેશ આપ્યો હતો કે તેમની નિમણૂકો વડા પ્રધાન, લોકસભામાં વિરોધ પક્ષના નેતા અને ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશની બનેલી સમિતિની સલાહ પર રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા કરવામાં આવશે. જસ્ટિસ કેએમ જોસેફની આગેવાની હેઠળની પાંચ જજોની બંધારણીય બેન્ચે સર્વસંમતિથી ચુકાદામાં કહ્યું હતું કે જ્યાં સુધી સંસદ દ્વારા આ મુદ્દે કાયદો બનાવવામાં ન આવે ત્યાં સુધી આ ધોરણ અમલમાં રહેશે.
આવતા વર્ષે ખાલી જગ્યા આવશે
તમને જણાવી દઈએ કે, ચૂંટણી કમિશનર અનૂપ ચંદ્ર પાંડે આવતા વર્ષે 14 ફેબ્રુઆરીએ નિવૃત્ત થશે. તેથી આગામી વર્ષની શરૂઆત સુધીમાં ચૂંટણી પંચમાં એક જગ્યા ખાલી પડશે. તેમની નિવૃત્તિ ચૂંટણી પંચ દ્વારા નિર્ધારિત 2024 લોકસભા ચૂંટણીની સંભવિત જાહેરાતના દિવસો પહેલા આવશે. છેલ્લા બે વખત પંચે માર્ચમાં સંસદીય ચૂંટણીની જાહેરાત કરી હતી.
વડાપ્રધાનના હાથમાં કઠપૂતળી બનાવવાનો પ્રયાસ
અગાઉ, કોંગ્રેસે મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર અને ચૂંટણી કમિશનરની નિમણૂક, સેવાની શરતો અને કાર્યકાળનું નિયમન કરવા માટે સરકાર દ્વારા લાવવામાં આવેલા બિલને ‘ગેરબંધારણીય, મનસ્વી અને અન્યાયી’ ગણાવ્યું હતું અને કહ્યું હતું કે તે દરેક મંચ પર તેનો વિરોધ કરશે. કોંગ્રેસના સંગઠન મહાસચિવ કે.સી. વેણુગોપાલે એવો પણ આક્ષેપ કર્યો હતો કે આ પગલું ચૂંટણી પંચને વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના હાથની કઠપૂતળી બનાવવાનો પ્રયાસ છે.
ગેરબંધારણીય, મનસ્વી અને અન્યાયી બિલ
વેણુગોપાલે કહ્યું કે આ ચૂંટણી પંચને વડાપ્રધાનના હાથની સંપૂર્ણ કઠપૂતળી બનાવવાનો ખુલ્લો પ્રયાસ છે. સુપ્રીમ કોર્ટના વર્તમાન ચુકાદાનું શું છે જે નિષ્પક્ષ કમિશનની જરૂરિયાત વિશે વાત કરે છે? વડાપ્રધાનને પક્ષપાતી ચૂંટણી કમિશનરની નિમણૂક કરવાની જરૂર કેમ લાગે છે? તેમણે કહ્યું કે આ એક ગેરબંધારણીય, મનસ્વી અને અન્યાયી બિલ છે. અમે દરેક પ્લેટફોર્મ પર તેનો વિરોધ કરીશું.