સુદાનમાં સેના અને અર્ધલશ્કરી દળોની વચ્ચે અથડામણ, શું મોટા ગૃહયુદ્ધની શક્યતા?
ઉત્તરપૂર્વ આફ્રિકાના દેશ સુદાનમાં સેના અને અર્ધલશ્કરી દળ RSFની એકબીજા સાથે અથડામણ થઈ છે. જેના કારણે ત્યાં ગૃહયુદ્ધ જેવી સ્થિતિ સર્જાઈ છે. અહેવાલો અનુસાર, RSFએ સૈન્ય વડાના નિવાસસ્થાન, રાષ્ટ્રપતિ મહેલ અને રાજધાની ખાર્તુમના આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટ પર કબજો કરી લીધો હતો. RSFએ દાવો કર્યો હતો કે સેનાએ સૌપ્રથમ આક્રમણ શરૂ કર્યું હતું અને ઉત્તરીય શહેર મેરોવે અને પશ્ચિમમાં અલ-ઓબેદના એરબેઝ પર કબજો કર્યો હતો.
????????????????A coup is underway in the Republic of Sudan.
The capital of the Republic of Sudan. The Sudanese Air Force is using the Mig-29s against the coup plotters, which are the paramilitary Rapid Support Forces (RSF).https://t.co/3WShUhCbzy pic.twitter.com/nsckkquMXN
— Sinnaig (@Sinnaig) April 15, 2023
સેના દ્વારા આપવામાં આવેલા નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે RSF અન્ય મહત્વની સરકારી સંસ્થાઓને નિયંત્રિત ન કરે, તેથી વાયુસેનાએ તેની વિરુદ્ધ અભિયાન શરૂ કર્યું છે. સેનાએ આરએસએફને વિદ્રોહી દળ જાહેર કરી છે. ટીવી પર ઘણા ફૂટેજમાં ખાર્તુમના આકાશમાં વિમાનો જોવા મળ્યા છે. ઘણા ભાગોમાં ફાયરિંગનો અવાજ સંભળાયો હતો. સેના અને આરએસએફ હેડક્વાર્ટરની નજીક ગોળીબારનો અવાજ સંભળાયો હતો અને સમાચાર એજન્સી રોઇટર્સના પત્રકારોએ શેરીઓમાં આર્ટિલરી અને સશસ્ત્ર વાહનો તૈનાત જોયા હતા.
Another example proves that the army when sticks its nose into politics, many disorder occurs in the country and people live in worried and tense ..
This is now happening in #Sudan .I do not know when Asia and Africa get rid of military coups.. pic.twitter.com/0Y7qSqRc2I
— د.عـبدالله العـمـادي (@Abdulla_Alamadi) April 15, 2023
સ્થાનિક તબીબોએ જણાવ્યું હતું કે રહેણાંક વિસ્તારોમાં પણ અથડામણ થઈ હતી અને ઘણા નાગરિકો ઘાયલ થયા હતા. આ દરમિયાન ભારત સહિત ઘણા દેશોએ સુદાનમાં રહેતા તેમના નાગરિકો માટે એડવાઈઝરી જારી કરી છે. સુદાનમાં અંદાજે 1500 ભારતીયો વસવાટ કરે છે. છેવટે, સુદાનની વર્તમાન સ્થિતિનું કારણ શું છે અને શું ત્યાં ગૃહ યુદ્ધ થશે, ચાલો જાણીએ.
સુદાનમાં સેના અને RSF વચ્ચે અથડામણનું કારણ
સુદાનમાં ઓક્ટોબર 2021ના બળવાથી, એક સાર્વભૌમ પરિષદ દેશનું સંચાલન કરી રહી છે. કાઉન્સિલની અધ્યક્ષતા સુદાનના આર્મી ચીફ જનરલ અબ્દેલ ફતાહ અલ-બુરહાન કરે છે, જ્યારે તેના ઉપાધ્યક્ષ આરએસએફના વડા જનરલ મોહમ્મદ હમદાન ડગલો છે. કાઉન્સિલ આરએસએફને સેનાનો એક ભાગ બનાવવા માંગતી હતી પરંતુ અર્ધલશ્કરી દળ તેના માટે તૈયાર નહોતું.
આરએસએફે આ નિર્ણયને 10 વર્ષ માટે મુલતવી રાખવા જણાવ્યું હતું. સુદાન આર્મી બે વર્ષમાં RSFના વિલીનીકરણ અંગે અડગ હતી. આ જ મુદ્દે ગયા અઠવાડિયે સેના અને આરએસએફ વચ્ચે તણાવ ચરમસીમાએ પહોંચ્યો હતો. આરએસએફે મેરોવેમાં આર્મી બેઝ પાસે તેના માણસોને તૈનાત કર્યા હતા. જો નિષ્ણાતોનું માનીએ તો, સેના અને RSFના ઉચ્ચ અધિકારીઓની મહત્વાકાંક્ષાઓને કારણે સુદાનમાં ધૂમ મચી ગઈ છે.
સુદાન આ સ્થિતિમાં કેવી રીતે પહોંચ્યું અને ગૃહયુદ્ધ શું હશે?
એપ્રિલ 2019માં, લોકશાહી સમર્થકોના સમર્થનથી સેનાએ લગભગ ત્રણ દાયકાથી શાસન કરી રહેલા રાષ્ટ્રપતિ ઓમર અલ-બશીરને હટાવી દીધા હતા. ઓગસ્ટ 2019 માં, લશ્કરી અને નાગરિક રાજકીય જૂથો વચ્ચે એક કરાર થયો હતો, જેમાં જણાવાયું હતું કે લશ્કરી અને નાગરિક જૂથો દ્વારા નિયુક્ત અધિકારીઓ સત્તા વહેંચશે. આ પછી, ઓક્ટોબર 2021માં, સેનાએ બળવો કર્યો અને તે કરાર અને વ્યવસ્થાને અટકાવી દીધી.
#Sudan ????????: residents of #Khartoum woke up this morning to the sound of gunfire and plumes of smoke rising into the air as clashes appear to have erupted in the capital city.
These armed confrontations follow weeks of rising tensions between the SAF and RSF military factions. pic.twitter.com/QXQXRsGnzi
— Thomas van Linge (@ThomasVLinge) April 15, 2023
હાલમાં નાગરિક સરકારને પુનઃસ્થાપિત કરવાની વાત ફરી સામે આવી છે. આર્મી ચીફ જનરલ અબ્દેલ ફતાહ અલ-બુરહાને પ્રસ્તાવિત નાગરિક શાસનમાં એકીકૃત સૈન્યના નેતૃત્વ અંગે પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા હતા. તેમણે કહ્યું કે તે વિવાદને ઉકેલવા માટે સેકન્ડ ઇન કમાન્ડ સાથે વાત કરવા તૈયાર છે, પરંતુ RSFના વડા જનરલ મોહમ્મદ હમદાન ડગલોએ વાત કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
આ દરમિયાન, ઘણા પશ્ચિમી દેશોએ પણ સેના અને આરએસએફના ઉચ્ચ અધિકારીઓને વાતચીત દ્વારા ઉકેલ શોધવા માટે વિનંતી કરી હતી. તાજેતરમાં પરિસ્થિતિના ઉકેલના સંકેતો હતા, પરંતુ અચાનક તણાવ ભભૂકી ઉઠ્યો અને સુદાનમાં સંઘર્ષની સ્થિતિ જોવા મળી રહી છે. એવી આશંકા છે કે જો સુદાનમાં સ્થિતિનું નિરાકરણ નહીં આવે તો ગૃહયુદ્ધ ફાટી શકે છે.
