વિચિત્ર સંયોગઃ રાજસ્થાનમાં વિધાનસભાની 200 બેઠકો, છેલ્લી ત્રણ ચૂંટણીમાં માત્ર 199 બેઠકો પર જ મતદાન
રાજસ્થાનમાં 25 નવેમ્બરે મતદાન પૂર્ણ થયું હતું. અહીં વિધાનસભાની 200 બેઠકો છે પરંતુ માત્ર 199 બેઠકો પર જ મતદાન થયું હતું. રાજ્યમાં આવું પહેલીવાર નથી બન્યું. આ પહેલા 2013 અને 2018ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં પણ આવું બન્યું છે. 199 બેઠકો પર એક સાથે મતદાન થાય છે, પરંતુ અમુક અથવા બીજી બેઠકો પર ચૂંટણી મોકૂફ રાખવી પડે છે. આ વિચિત્ર સંયોગનું કારણ દરેક વખતે એક જ રહ્યું છે. સતત ત્રણ વખત એક જ બેઠક પરથી ઉમેદવારનું મૃત્યુ.
લોકપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ, 1951ની કલમ 52 ની પેટા-કલમ (1) (c) ની જોગવાઈઓ હેઠળ, જો કોઈ બેઠક પર કોઈ ઉમેદવારનું મતદાન પહેલા મૃત્યુ થાય છે, તો ચૂંટણી પંચ ત્યાં પછી પેટાચૂંટણી યોજવી પડશે. આ માટે ચૂંટણી પંચને કલમ 52ની પેટા કલમ (2) હેઠળ સત્તા આપવામાં આવી છે. આ અંતર્ગત ચૂંટણી પંચ થોડા સમય પછી તે બેઠક પર પેટાચૂંટણી કરાવે છે.
આ વખતે શું થયું?
આ વર્ષે 14મી નવેમ્બર સુધી બધુ બરાબર હતું જ્યારે અચાનક સમાચાર આવ્યા કે 14મી નવેમ્બરે રાજસ્થાન વિધાનસભા ચૂંટણી 2023માં કોંગ્રેસના ઉમેદવાર ગુરમીત સિંહ કુન્નરનું અવસાન થયું. તેઓ 12 નવેમ્બરથી દિલ્હીની AIIMS હોસ્પિટલમાં દાખલ હતા. તેઓ ઘણા સમયથી બીમાર હતા. ગુરમીત કોંગ્રેસના વર્તમાન ધારાસભ્ય અને શ્રીકરણપુર વિધાનસભા બેઠકના ઉમેદવાર હતા. આ પછી ચૂંટણી પંચે જાહેરાત કરી કે શ્રીકરણપુર સીટ સિવાય અન્ય સીટો પર 25 નવેમ્બરે મતદાન થશે. હવે પછી અહીં પેટાચૂંટણી યોજાશે.
2018માં પણ 199 બેઠકો પર મતદાન થયું હતું
અગાઉ વર્ષ 2018માં રાજ્યમાં વિધાનસભા ચૂંટણી માટે મતદાન 7 ડિસેમ્બર 2018ના રોજ થવાનું હતું. આ વખતે પણ 200 બેઠકો માટે ચૂંટણી યોજાવાની હતી, પરંતુ 29 નવેમ્બરે અલવર જિલ્લાની રામગઢ વિધાનસભા બેઠક પરથી બહુજન સમાજ પાર્ટીના ઉમેદવાર લક્ષ્મણ સિંહનું હૃદયરોગના હુમલાથી અવસાન થયું હતું. આ પછી ચૂંટણી પંચે આ બેઠક પર ફરીથી ચૂંટણી મોકૂફ રાખી છે. આ પછી, અહીં 28 જાન્યુઆરી 2019 ના રોજ પેટાચૂંટણી યોજાઈ હતી, જેમાં કોંગ્રેસના ઉમેદવાર શાફિયા ઝુબેર 12 હજારથી વધુ મતોથી જીત્યા હતા.
આ વિચિત્ર સંયોગ 2013થી શરૂ થયો હતો
આ સિવાય 2013ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં પણ 199 બેઠકો પર મતદાન થયું હતું. અહીં ચુરુ વિધાનસભા સીટ પરથી બહુજન સમાજ પાર્ટીના ઉમેદવાર જગદીશ મેઘવાલનું હાર્ટ એટેકથી નિધન થયું છે. આ પછી, અહીં યોજાયેલી પેટાચૂંટણીમાં, ભાજપના ઉમેદવાર આરએસ રાઠોડે તેમના નજીકના હરીફ, કોંગ્રેસના વર્તમાન ધારાસભ્ય હાજી મકબૂલ મંડેલિયાને 24,000થી વધુ મતોના માર્જિનથી હરાવ્યા હતા.