ડુંગળી 200 રૂપિયે કિલો, બટાકા 220, મૂળા 490… શ્રીલંકામાં વસ્તુઓના ભાવ આસમાને
પાડોશી દેશ શ્રીલંકાની હાલત છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી ખૂબ જ ખરાબ છે. આર્થિક મોરચે સમસ્યાઓથી શરૂ થયેલી કટોકટીએ હવે રાજકીય અસ્થિરતાની સ્થિતિ સર્જી છે. શ્રીલંકાના રાષ્ટ્રપતિ ગોટાબાયા રાજપક્ષે જાહેર બળવા વચ્ચે રાજીનામું આપવા જઈ રહ્યા છે. જ્યારે વડા પ્રધાન રાનિલ વિક્રમસિંઘે પહેલેથી જ રાજીનામું આપી દીધું છે. છેલ્લા ઘણા દિવસોથી રાષ્ટ્રપતિ ભવન અને વડાપ્રધાનના નિવાસસ્થાન પર હજારો લોકોએ કબજો જમાવી લીધો છે સેના સડકો પર તૈનાત છે અને પીએમ-રાષ્ટ્રપતિ સહિત તમામ મોટા નેતાઓ ભૂગર્ભમાં ઉતરી ગયા છે. આ દરમિયાન શ્રીલંકામાં આવશ્યક ખાદ્ય ચીજોના ભાવ આસમાને પહોંચ્યા છે.
પરિસ્થિતિ વધુ ને વધુ ખરાબ થઈ રહી છે
શ્રીલંકાની રાજધાની કોલંબોના ફોસ માર્કેટના તાજેતરના આંકડા અનુસાર શ્રીલંકામાં ટામેટાંની કિંમત 150 રૂપિયા પ્રતિ કિલોએ પહોંચી ગઈ છે. તેવી જ રીતે મૂળાની કિંમત 490 રૂપિયા પ્રતિ કિલો થઈ ગઈ છે. એટલું જ નહીં, ડુંગળી 200 રૂપિયા પ્રતિ કિલો અને બટાટા 220 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાઈ રહ્યા છે. બટાટા, ડુંગળી અને ટામેટાં જેવા સામાન્ય ઉપયોગના શાકભાજીના ભાવમાં પણ વધારો થવાને કારણે શ્રીલંકાના લોકોની મુશ્કેલીઓમાં પણ વધારો થયો છે. શાકભાજીના ભાવ એવા સમયે ભડકે છે જ્યારે શ્રીલંકામાં ડીઝલ અને પેટ્રોલની પહેલેથી જ અછત છે અને લોકો ભારે વીજ કાપનો સામનો કરી રહ્યા છે.
શ્રીલંકાની કટોકટી આ રીતે ધીરે ધીરે વધતી ગઈ
સમગ્ર કટોકટી વિદેશી દેવાના બોજને કારણે શરૂ થઈ હતી. લોનના હપ્તા ચૂકવ્યા બાદ શ્રીલંકાની વિદેશી મુદ્રા ભંડાર ખતમ થવાના આરે પહોંચી ગયો હતો. સ્થિતિ એવી બની કે શ્રીલંકામાં ડીઝલ-પેટ્રોલ અને ખાદ્યપદાર્થોની અછત સર્જાઈ. પડોશી દેશમાં જરૂરી દવાઓ પણ ખતમ થઈ ગઈ હતી. સરકારે પેટ્રોલ પંપ પર સેના તૈનાત કરવાની જરૂર પડી હતી. જો કે, આનાથી પણ પરિસ્થિતિમાં સુધારો થયો નહોતો અને પરિસ્થિતિ સતત વણસી રહી છે. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આઝાદી પછી શ્રીલંકાની સામે આ સૌથી મોટું સંકટ છે. કોરોના રોગચાળા અને ઓર્ગેનિક ફાર્મિંગને કારણે પ્રવાસન પરની અસર અંગે સરકારના ટૂંકી દૃષ્ટિએ લીધેલા નિર્ણયોએ કટોકટી વધુ ખરાબ કરવામાં ફાળો આપ્યો.
શ્રીલંકામાં સ્થિતિ ખૂબ જ ખરાબ થઈ ગઈ છે
220 મિલિયનની વસ્તી ધરાવતું શ્રીલંકા 1948માં આઝાદી પછીના સૌથી ખરાબ આર્થિક તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. ખોરાક અને દવા જેવી પ્રાથમિક વસ્તુઓની પણ અછત છે. લોકો રસોઈ માટે કેરોસીન તેલ અને એલપીજી સિલિન્ડર ખરીદવા કતાર લગાવી રહ્યા છે.
હજારો અને લાખો લોકો મહિનાઓથી રસ્તાઓ પર છે. દેશને આર્થિક સંકટમાં લાવવા માટે લોકો રાષ્ટ્રપતિ અને વડાપ્રધાનના રાજીનામાની માંગ કરી રહ્યા છે. વડાપ્રધાન મહિન્દા રાજપક્ષેએ મે મહિનામાં રાજીનામું આપી દીધું હતું જ્યારે લોકોનો ગુસ્સો શેરીઓમાં ફાટી નીકળ્યો હતો. જે બાદ રાનિલ વિક્રમસિંઘેને વડાપ્રધાન બનાવવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ હવે તેમણે પણ આ પદ છોડી દીધું છે. રાષ્ટ્રપતિ ગોટાબાયા રાજપક્ષે પણ રાજીનામું આપવા જઈ રહ્યા છે.
અહેવાલો અનુસાર, શ્રીલંકામાં સ્થિતિ એટલી ખરાબ થઈ ગઈ છે કે શાળાઓ બંધ કરવી પડી છે. બળતણ પણ માત્ર આવશ્યક સેવાઓ માટે જ આરક્ષિત છે. પેટ્રોલ અને ડીઝલની અછતના કારણે દર્દીઓ હોસ્પિટલમાં જઈ શકતા નથી. ખાદ્ય પદાર્થોના ભાવ આસમાને છે.
એટલું જ નહીં, ટ્રેનોની સંખ્યામાં પણ ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે. મુસાફરોને ડબ્બાની ઉપર બેસીને મુસાફરી કરવાની ફરજ પડી રહી છે. રાજધાની કોલંબો સહિત અનેક મોટા શહેરોમાં ઈંધણ ખરીદવા માટે સેંકડો લોકોને કલાકો સુધી લાઈનમાં ઊભા રહેવાની ફરજ પડી છે. ઘણી વખત ડીઝલ-પેટ્રોલ મેળવવા માટે લોકોને કલાકો નહિ પણ ઘણા દિવસો સુધી રાહ જોવી પડે છે. જેના કારણે પોલીસ અને સેના સાથે લોકોની ઘર્ષણ પણ થાય છે.
