સેલિબ્રિટી અને ઇન્ફ્લુએન્સર્સ પણ ભ્રામક જાહેરાત માટે સમાનરૂપે જવાબદાર: સુપ્રીમ કોર્ટ
નવી દિલ્હી, 07 મે 2024: ભ્રામક જાહેરાતોને પ્રોત્સાહન આપતા સેલિબ્રિટી અને ઇન્ફ્લુએન્સર્સ આના માટે એટલા જ જવાબદાર છે જેટલી કંપની છે. પતંજલિ આયુર્વેદ દ્વારા તેની દવાઓ અંગે આપવામાં આવેલી ભ્રામક જાહેરાતોના કેસની સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે આ મહત્વપૂર્ણ ટિપ્પણી કરી હતી. કોર્ટે કહ્યું કે જો કોઈ પ્રોડક્ટ વિશે કરવામાં આવેલા દાવા ખોટા સાબિત થાય છે તો સેલિબ્રિટીઝ અને સોશિયલ મીડિયા પર તેનો પ્રચાર કરનાર પણ જવાબદાર છે. આ ઉપરાંત, પતંજલિ આયુર્વેદના કેસની સુનાવણી કરતી વખતે બેન્ચે IMAની પણ ઝાટકણી કાઢી હતી. IMA પ્રમુખના વિવાદાસ્પદ નિવેદન પર સુપ્રીમ કોર્ટે પણ નોટિસ જારી કરીને 14 મે સુધીમાં જવાબ માંગ્યો છે.
જાહેરાત આપતા પહેલા સેલ્ફ ડિક્લેરેશન ફોર્મ ભરવું આવશ્યક: SC
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે ચેનલોએ જાહેરાતો પ્રસારિત કરતા પહેલા સેલ્ફ ડિક્લેરેશન ફોર્મ પણ ભરવું જોઈએ. તેમણે જાહેર કરવું જોઈએ કે અમે તમામ નિયમોનું પાલન કરીએ છીએ. મંગળવારે જસ્ટિસ હિમા કોહલી અને જસ્ટિસ અમાનુલ્લાહની બેન્ચે ગેરમાર્ગે દોરનારી જાહેરાતોને રોકવા માટેની માર્ગદર્શિકાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. કોર્ટે કહ્યું કે આ નિયમની ગાઈડલાઈન 13 જણાવે છે કે જે વ્યક્તિ જાહેરાતને પ્રમોટ કરે છે તેની પાસે સંબંધિત સેવા અને પ્રોડક્ટ વિશે સંપૂર્ણ માહિતી હોવી જોઈએ. તેમને એ વાતની જાણ હોવી જોઈએ કે, જે પ્રચાર કરી રહ્યો છે તે કોઈપણ રીતે નુકસાનકારક નથી.
સુપ્રીમ કોર્ટે IMAને નોટિસ પાઠવી
બેન્ચે કહ્યું કે મંત્રાલયોએ આ અંગે કેટલાક નિયમો બનાવવા જોઈએ. આ એટલા માટે છે કે જો જાહેરાત ખોટી જણાય તો ગ્રાહક ફરિયાદ કરી શકે છે અને કંઈક પરિણામ મેળવી શકાય છે. કોર્ટે કહ્યું કે આવો નિયમ બનાવતા પહેલા ચેનલો અને અન્ય બ્રોડકાસ્ટર્સ અંગે એક નિયમ બનાવવો જોઈએ. બ્રોડકાસ્ટર્સે સેલ્ફ ડિક્લેરેશન ફોર્મ ભરવું આવશ્યક છે કે તેઓ જે જાહેરાતો ચલાવી રહ્યા છે તે ભ્રામક નથી. હવે કોર્ટે આ મામલે IMAને પણ નોટિસ પાઠવી છે. નોંધનીય છે કે IMAના પ્રમુખ અશોકને કહ્યું કે તે ખૂબ જ દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે કે સુપ્રીમ કોર્ટે IMA અને ખાનગી ડૉક્ટરોની પ્રેક્ટિસની ટીકા કરી છે. તેમણે કહ્યું કે અસ્પષ્ટ નિવેદનોએ ખાનગી ડૉક્ટરોનું મનોબળ ડગમગી ઉઠ્યું છે. અમને લાગે છે કે તેમણે જોવું જોઈએ કે તેમની સમક્ષ કઈ માહિતી મૂકવામાં આવી હતી.
અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે, આચાર્ય બાલકૃષ્ણએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરીને કહ્યું હતું કે IMA પ્રમુખ અશોકન દ્વારા આપવામાં આવેલા ઇરાદાપૂર્વકના નિવેદનો તાત્કાલિક કાર્યવાહીમાં સીધો હસ્તક્ષેપ છે અને ન્યાયની પ્રક્રિયામાં દખલ છે. આ નિવેદનો પ્રકૃતિમાં નિંદનીય છે અને આ માનનીય અદાલતની ગરિમા અને લોકોની નજરમાં કાયદાની મહિમાને નીચું પાડવાનો સ્પષ્ટ પ્રયાસ છે. બાલકૃષ્ણએ અશોકન સામે કાયદાકીય કાર્યવાહીની માંગ કરી છે.
આ પણ વાંચો: પતંજલિની 14 પ્રોડક્ટ પર પ્રતિબંધ, IMF ચીફે કહ્યું- રામદેવે કોવિડમાં ખોટા દાવા કરીને તમામ હદ વટાવી