- ગુજરાતના ખેડામાં એક ખેડૂત પરિવારમાં સરદાર પટેલનો થયો હતો જન્મ
- દેશના નકશાને વર્તમાન આકાર આપવામાં સરદાર પટેલનો અમૂલ્ય ફાળો
અમદાવાદ, 15 ડિસેમ્બર : દેશની આઝાદીમાં મહત્વનું યોગદાન આપનાર લોખંડી પુરૂષ સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલની પુણ્યતિથિ તરીકે 15મી ડિસેમ્બરની તારીખ ઇતિહાસમાં નોંધાયેલી છે. ગુજરાતના ખેડા જિલ્લામાં એક ખેડૂત પરિવારમાં 31 ઓક્ટોબર 1875ના રોજ સરદાર પટેલનો જન્મ થયો હતો. જેઓ હંમેશા દેશની એકતાને સર્વોપરી માનતા હતા. ભારત રત્નથી સન્માનિત સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલનું 15 ડિસેમ્બર 1950ના રોજ 75 વર્ષની ઉંમરે હૃદયરોગના હુમલાને કારણે અવસાન થયું હતું. આ દિવસ દર વર્ષે ‘સરદાર પટેલ મેમોરિયલ ડે’ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. તેમની રાજદ્વારી ક્ષમતાઓ માટે હંમેશા તેમને યાદ કરવામાં આવશે. દેશના પ્રથમ ગૃહમંત્રી અને પ્રથમ નાયબ વડાપ્રધાન સરદાર પટેલે આઝાદી પછી દેશના નકશાને વર્તમાન આકાર આપવામાં અમૂલ્ય ફાળો આપ્યો હતો.સરદાર પટેલની પુણ્યતિથિ નિમિતે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે શ્રધ્ધાંજલિ પાઠવી.
Tributes to the great Sardar Vallabhbhai Patel on his Punya Tithi. His visionary leadership and unwavering commitment to the nation’s unity laid the foundations of modern India. His exemplary work guides us towards building a stronger, more united country. We continue to draw…
— Narendra Modi (@narendramodi) December 15, 2023
ભારતમાતાના મહાન સપૂત, દેશની એકતા અને અખંડિતતાના શિલ્પકાર, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલની પુણ્યતિથિએ તેમના ચરણોમાં કોટિ કોટિ વંદન.
અંગ્રેજોની સામે દેશવાસીઓને એકસૂત્રમાં પરોવવાની વાત હોય કે રજવાડાઓના વિલીનીકરણ થકી અખંડ ભારતનું નિર્માણ હોય, સરદાર સાહેબે તેમની અડગતા, આગવી કુનેહ અને… pic.twitter.com/P3OMM25pbr
— Bhupendra Patel (@Bhupendrapbjp) December 15, 2023
આઝાદીના આટલા વર્ષો પછી પણ સરદાર પટેલની રાષ્ટ્રીય એકતા પ્રત્યેની નિષ્ઠા સંપૂર્ણપણે સુસંગત છે. સરદાર પટેલે ભારતના વિઘટનના અંગ્રેજોના કાવતરાને સફળતાપૂર્વક નિષ્ફળ બનાવ્યો હતો અને આઝાદી પછી લગભગ 550 રજવાડાઓને એક કરીને અખંડ ભારતનું નિર્માણ કરવામાં સફળતા મેળવી હતી.
દેશને એક કરવામાં સરદાર પટેલની મહત્વની ભૂમિકા
સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલની રાજકીય અને રાજદ્વારી ક્ષમતાએ દેશને એક કરવામાં ખૂબ જ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. દેશની એકતામાં તેમના યોગદાનને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા માટે ગુજરાતમાં નર્મદા નદી પાસે તેમની વિશાળ 182 મીટર ઊંચી પ્રતિમા સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. જેને સ્ટેચ્યૂ ઓફ યુનિટી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. એવો દાવો પણ કરવામાં આવે છે કે, આ વિશ્વની સૌથી ઊંચી પ્રતિમા છે.
વલ્લભભાઈ પટેલનું નાનપણથી જ મક્કમ મનોબળ ધરાવનારું વ્યક્તિત્વ
ખેડૂત પરિવારમાં જન્મેલા વલ્લભભાઈ પટેલ નાના હતા ત્યારે તેમના પિતા સાથે ખેતરે જતા હતા. એક દિવસ જ્યારે તેમના પિતા ખેતર ખેડતા હતા ત્યારે વલ્લભભાઈ પટેલ પિતાની સાથે ચાલતા હતા અને પર્વતોને યાદ રહ્યા હતા. આ દરમિયાન એક મોટો કાંટો તેના પગમાં વાગી ગયો, પરંતુ તે હળની પાછળ ચાલતી વખતે શબ્દોને યાદ કરવામાં એટલા મશગૂલ હતા કે તેના પર કાંટાની કોઈ અસર થઈ નહીં. જ્યારે અચાનક તેમના પિતાની નજર તેમના પગમાં અટવાયેલા વિશાળ કાંટા અને વહેતા લોહી પર પડી ત્યારે તેમણે ગભરાટમાં બળદોને રોક્યા અને તેમના પુત્ર વલ્લભભાઈના પગમાંથી કાંટો કાઢી નાખ્યો અને લોહી વહેતું બંધ કરવા ઘા પર પાંદડા લગાવી દીધા. પુત્રની આ એકાગ્રતા અને સમર્પણ જોઈને તેઓ ખૂબ ખુશ થયા અને જીવનમાં કંઈક મોટું કરવાના આશીર્વાદ આપ્યા.
સરદાર પટેલ ગાંધીજીની ભારતની સ્વતંત્રતાની ચળવળમાં જોડાયા
સરદાર પટેલે લંડનથી કાયદાનો અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યો અને અમદાવાદમાં પ્રેક્ટિસ શરૂ કરી. તેઓ રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીના વિચારોથી ખૂબ જ પ્રેરિત હતા અને તેથી જ તેમણે ગાંધીજીની સાથે ભારતની સ્વતંત્રતા ચળવળમાં ભાગ લીધો હતો. તેઓ ભાઈ-ભત્રીજાવાદની રાજનીતિના સખત વિરોધી હતા અને પ્રામાણિકતાનો એટલો પર્યાય હતા કે તેમના મૃત્યુ પછી જ્યારે તેમની મિલકત વિશે માહિતી એકત્ર કરવામાં આવી ત્યારે જાણવા મળ્યું કે તેમની પાસે તેમની અંગત મિલકતના નામે કંઈ જ નથી. તેમણે જે પણ કામ કર્યું તે પૂરી ઈમાનદારી, સમર્પણ, નિષ્ઠા અને હિંમતથી પૂરું કર્યું. તેમના જીવન સાથે જોડાયેલી આવી અનેક ઘટનાઓ પ્રકાશમાં આવે છે, જે આ મહાન સ્વાતંત્ર્ય સેનાની અને કુશળ વહીવટકર્તાના જીવનને સમજવામાં મદદરૂપ થાય છે.
વલ્લભભાઈ પટેલ 1905માં કાયદાનો અભ્યાસ કરવા ઈંગ્લેન્ડ જવા માંગતા હતા પરંતુ પોસ્ટમેને તેમનો પાસપોર્ટ અને ટિકિટ તેમના ભાઈ વિઠ્ઠલભાઈ પટેલને આપી દીધા. બંને ભાઈઓના પ્રારંભિક નામ વી.જે. પટેલ હોવાથી મોટા ભાઈ વિઠ્ઠલભાઈએ પોતે ઈંગ્લેન્ડ જવાનું નક્કી કર્યું. વલ્લભભાઈ પટેલે તેમના મોટા ભાઈના નિર્ણયને માન આપીને તેમના મોટા ભાઈને માત્ર તેમનો પાસપોર્ટ અને ટિકિટ જ નહીં આપી પરંતુ તેમને ઈંગ્લેન્ડમાં રહેવા માટે કેટલાક પૈસા પણ મોકલ્યા.
સરળ અને નમ્ર સ્વભાવ ધરાવનારા સરદાર પટેલ
સરદાર પટેલ એ ભારતીય વિધાનસભાના સ્પીકર હતા ત્યારે એક દિવસ, તેઓ એસેમ્બલીનું કામ પૂરું કરીને ઘરે જતા હતા, આ સમયે એક અંગ્રેજ દંપતી ત્યાં પહોંચ્યું જે વિદેશથી ભારતની મુલાકાતે આવ્યું હતું. સરદાર પટેલ સાદા વસ્ત્રો પહેરતા હતા અને તે દિવસોમાં તેઓ લાંબી દાઢી રાખતા હતા. તેને આ વેશમાં જોઈને અંગ્રેજ દંપતીએ તેને ત્યાંનો પટ્ટાવાળા સમજી લીધા અને તેને વિધાનસભાની આસપાસ લઈ જવા કહ્યું. સરદાર પટેલે ખૂબ જ નમ્રતાથી તેમની વિનંતી સ્વીકારી અને તેમને સમગ્ર વિધાનસભા બિલ્ડિંગની આસપાસ લઈ ગયા. આનાથી ખુશ થઈને દંપતીએ સરદાર પટેલને ટીપ તરીકે એક રૂપિયો આપવાનો પ્રયાસ કર્યો પરંતુ સરદાર પટેલે પોતાની ઓળખ છતી કર્યા વિના નમ્રતાથી તે સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો.
બીજે દિવસે જ્યારે વિધાનસભાની બેઠક મળી, ત્યારે અંગ્રેજ દંપતી વિધાનસભાની કાર્યવાહી જોવા પ્રેક્ષક ગેલેરીમાં પહોંચ્યા અને સ્પીકરની બેઠક પર ઉગી નીકળેલી દાઢી અને સાદા વસ્ત્રોવાળા તે જ માણસને જોઈને સ્તબ્ધ થઈ ગયા. તેમના મનમાં અપરાધભાવ ભરાઈ ગયો કે તેઓ જેને પટ્ટાવાળા માનતા હતા અને તેમને વિધાનસભાની મુલાકાત લેવાનું કહેતા હતા તે બીજું કોઈ નહીં પણ પોતે આ સભાના પ્રમુખ હતા. અંગ્રેજ દંપતીને સરદાર પટેલની સાદગી, સરળ સ્વભાવ અને નમ્રતાની ખાતરી થઈ અને તેઓએ વિધાનસભાની કાર્યવાહી બાદ સરદાર પટેલની માફી માંગી. અખંડ ભારતના નિર્માતા આ મહાન વ્યક્તિત્વ 15 ડિસેમ્બર 1950ના રોજ શાશ્વત નિદ્રામાં પ્રવેશ્યા.
આ પણ જુઓ :ભારત રત્ન ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકરની આજે પુણ્યતિથિ, જાણો તેમના વિશે !