RLD, TDP, MNS… : ભાજપની નજર હવે સ્થાનિક પક્ષો પર
અમદાવાદ , 07 ફેબ્રુઆરી: લોકસભાની ચૂંટણી નજીક આવી રહી છે. તેમ તેમ નેશનલ સાથે સ્થાનિક પક્ષો પણ સક્રિય બન્યા છે. પ્રાદેશિક પક્ષો પણ એક બીજા સાથે જોડાણ કરી લોકસભામાં વધુને વધુ બેઠકો મળે તેવા પ્રયાસ હાથ ધાર્યા છે. આવામાં ભાજપ પણ સ્થાનિક પક્ષો પર બાજ નજર ફેલાવી ને બેઠું છે. વિપક્ષી છાવણી ઈન્ડિયા એલાયન્સ હવે ભંગાણના આરે છે. પહેલા નીતિશ કુમારે બિહાર છોડ્યું. પછી મમતા બેનર્જી(Mamata Banerjee) પશ્ચિમ બંગાળ(West Bengal)માં હાથ અધ્ધર કરી દીધા છે. તો પંજાબમાં પણ અરવિંદ કેજરીવાલને બેઠક વહેંચણીને લઇ વાત જામી નથી રહી. હવે યુપીમાં આરએલડી, આંધ્રપ્રદેશમાં ટીડીપી, મહારાષ્ટ્રમાં મનસે પણ ભાજપમાં જોડાવાની તૈયારી કરી રહ્યા ની ચર્ચા જોર પકડી રહી છે.
વિપક્ષમાં આ વિસંવાદિતા સતત વધી રહી છે. અને એટલે જ વધુને વધુ પ્રાદેશિક પક્ષોને એનડીએમાં લાવવાની ઝુંબેશ તેજ કરવામાં આવી રહી છે. આ જ કારણ છે કે પાર્ટીએ વિપક્ષી પાર્ટીઓ અને તેમના વરિષ્ઠ નેતાઓને ભાજપમાં લાવવા માટે એક અલગ જોઇનિંગ કમિટીની પણ રચના કરી છે. આ કમિટી એવા વિપક્ષી નેતાઓને પોતાની અંદર લાવશે જેઓ પોતાની પાર્ટી કે નેતાઓથી નારાજ છે. ભાજપ પોતાના નફા-નુકસાન કરતાં વિપક્ષી છાવણી તોડવા પર વધુ ધ્યાન આપી રહ્યું છે. આ જ કારણ છે કે બે દિવસ પહેલા જ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પહેલીવાર દાવો કર્યો હતો કે આગામી લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપ 370 સીટો જીતશે અને એનડીએને 400થી વધુ સીટો મળશે. જો પીએમ મોદીએ આવું કહ્યું છે, તો તેનો રાજકીય અર્થ ચોક્કસપણે બહાર આવશે અને ભાજપના અંકગણિત અને સંપૂર્ણ યોજના વિશે પણ ચર્ચા થશે.
‘વિપક્ષી ગઠબંધન તૂટી રહ્યું છે’
ડિસેમ્બર 2023માં ભાજપે મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢમાં ફરીથી સત્તા મેળવી. હિન્દી પટ્ટામાં ભાજપના નેતા અને કાર્યકર્તાઓનું મનોબળ તો વધાર્યું જ પરંતુ વિપક્ષી પાર્ટીઓની એકતાને પણ તોડી પાડી. બે રાજ્યોની હારને કારણે કોંગ્રેસને સૌથી મોટી શરમનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. તેલંગાણામાં તેમની જીતની ચર્ચા દબાઈ ગઈ છે. વિપક્ષના ઈન્ડિયા એલાયન્સે કોંગ્રેસ પર સીટની વહેંચણીથી લઈને પદોની વહેંચણી સુધી ઉદાસીન વલણનો આરોપ લગાવ્યો હતો. મહાગઠબંધનના સાથી પક્ષો પર પણ વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં સાઈડલાઈન થઈ જવાનો આરોપ લાગ્યો હતો.
‘મમતા બેનર્જીએ પહેલ કરી’
વિપક્ષમાં બાળવાની શરૂઆત મમતા બેનર્જી ના નિવેદનથી થઇ હતી. તેઓએ પશ્ચિમ બંગાળમાં એકલા હાથે ચૂંટણી લડવાની જાહેરાત કરી છે. મમતાએ રાજ્યમાં કોંગ્રેસને બે બેઠકોની ઓફર કરી હતી. પરંતુ કોંગ્રેસના સ્થાનિક નેતાઓને આ પ્રસ્તાવ પસંદ ન આવ્યો અને મમતા વિરુદ્ધ નિવેદનો આપ્યા. નારાજ મમતાએ પણ એકલા હાથે ચૂંટણી લડવાની જાહેરાત કરી હતી. મમતાનું કહેવું છે કે કોંગ્રેસ સીટ વહેંચણી પર ધ્યાન નથી આપી રહી. તેના નેતાઓ સતત ખોટા નિવેદનો આપી રહ્યા છે.
‘નીતીશ કુમારે ઇન્ડિયા એલાયન્સ છોડ્યું’
મમતા બાદ નીતિશ કુમારે બીજો મોટો ઝટકો આપ્યો. જેડીયુના વડા નીતીશ કુમારે ઈન્ડિયા એલાયન્સ છોડીને NDAમાં જોડાયા. તેમણે ભાજપની મદદથી બિહારમાં 9મી વખત સીએમ તરીકે શપથ લીધા. ભાજપ પણ એવું જ ઈચ્છતી હતી. જો તેઓ નીતીશ વિના બિહારમાં ચૂંટણી મેદાનમાં ઉતરે તો તેમને નુકસાનનો ભય હતો. આ જ બાબત નીતીશના ઉમેદવારોને પણ ટેન્શન આપી રહી હતી. જેડીયુના નેતાઓએ કહ્યું કે ભાજપ વિના ચૂંટણી મેદાનમાં ઉતરવાથી જીતની શક્યતા ઘટી શકે છે. હાલમાં NDA બિહારમાં મજબૂત સ્થિતિમાં છે. તેને ઉપેન્દ્ર કુશવાહાની પાર્ટી RLSP, ચિરાગ પાસવાનની પાર્ટી LJP (રામ વિલાસ) અને જીતન રામ માંઝીની પાર્ટી HAM દ્વારા સમર્થન છે. તે જ સમયે, બિહારમાં આરજેડી અને કોંગ્રેસનું ગઠબંધન છે. 2019ની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસને માત્ર એક જ સીટ મળી હતી. જ્યારે આરજેડીનું ખાતું પણ ખોલી શકાયું નથી. બિહારમાં કુલ 40 સીટો છે. ભાજપને 17, જેડીયુને 16 અને એલજેપીને 6 બેઠકો મળી હતી.
‘મહારાષ્ટ્રમાં MNS NDAમાં સામેલ થવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે’
હવે મહારાષ્ટ્ર તરફ નજર કરીએ તો ત્યાં પણ ભાજપ પોતાની મજબૂત જીત તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. પહેલા શિવસેના તોડીને એનડીએમાં એકનાથ શિંદે કેમ્પનો સમાવેશ કર્યો. રાજ્યમાં સરકાર બનાવી. તે પછી NCP કેમ્પમાંથી અજિત પવાર પણ 30થી વધુ ધારાસભ્યો સાથે NDAમાં જોડાઈ ગયા. મહારાષ્ટ્રમાં શિવસેના અને એનસીપી વચ્ચેના વિભાજનનો સીધો ફાયદો ભાજપને થયો છે અને ઉદ્ધવ ઠાકરે અને શરદ પવાર અલગ પડી ગયા છે. હવે બીજા મોટા સમાચાર એ છે કે રાજ ઠાકરેની પાર્ટી મહારાષ્ટ્ર નવનિર્માણ સેના (MNS) પણ NDA સાથે હાથ મિલાવી શકે છે. મંગળવારે MNS નેતાઓ બીજેપી નેતા અને ડેપ્યુટી સીએમ દેવેન્દ્ર ફડણવીસને તેમના સત્તાવાર નિવાસસ્થાને મળ્યા હતા. સૂત્રો જણાવે છે કે MNS નેતાઓએ ફડણવીસ સાથે આગામી સામાન્ય ચૂંટણીને લઈને ચર્ચા કરી છે. સૂત્રોનું એમ પણ કહેવું છે કે રાજ ઠાકરેએ પોતાના ત્રણ વિશ્વાસુ નેતાઓને સીટ વહેંચણીની જવાબદારી સોંપી છે. તેઓ ભાજપ સાથે વાતચીત કરી રહ્યા છે. જો ભાજપ અને MNS વચ્ચે ગઠબંધન થશે તો MNSને સૌથી વધુ ફાયદો થશે. કારણ કે મહારાષ્ટ્રમાં MNS અમુક સીટો સુધી સીમિત છે અને સંગઠન પણ નબળું છે.
‘ઉદ્ધવ કેમ્પ અંગે પણ ચર્ચા’
મહારાષ્ટ્રમાં વધુ એક મોટા ચોંકાવનારા સમાચાર છે, કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ઉદ્ધવ ઠાકરેને સતત આંચકો આપ્યા બાદ તેઓ પણ NDAમાં સામેલ થવાની યોજના બનાવી રહ્યા છે. ઉદ્ધવ કેમ્પ પણ નથી ઈચ્છતું કે લોકસભાની ચૂંટણી ઈન્ડિયા બ્લોક સાથે લડવામાં આવે. 2019 માં, તેને ભાજપ સાથે ચૂંટણી લડવાથી નોંધપાત્ર ફાયદો થયો અને 18 બેઠકો જીતી. તે જ સમયે, INDIA એલાયન્સના નેતાઓ ઉદ્ધવ છાવણીને આટલી બધી બેઠકો આપવા તૈયાર નથી. ઈન્ડિયા એલાયન્સનું કહેવું છે કે ઉદ્ધવ કેમ્પના મોટા નેતાઓએ તેનો સાથ છોડી દીધો છે. આવી સ્થિતિમાં એનડીએ સામે મેદાનમાં ઉતરવા માટે તેમની પાસે મજબૂત ઉમેદવારો નહીં હોય. હાલમાં શિવસેના લાંબા સમયથી એનડીએનો હિસ્સો છે. 2019ની વિધાનસભા ચૂંટણી પછી, ઉદ્ધવે NDA છોડી દીધી અને મહાવિકાસ અઘાડી સાથે રાજ્યમાં સરકાર બનાવી. મહારાષ્ટ્રમાં કુલ 48 બેઠકો છે અને 2019ની ચૂંટણીમાં NDAએ 41 બેઠકો કબજે કરી હતી. યુપીએને 5 બેઠકો મળી હતી. ભાજપે 23, શિવસેનાને 18 અને એનસીપીને ચાર બેઠકો મળી હતી.
‘RLD પણ ઈન્ડિયા એલાયન્સ છોડવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે’
યુપીમાં આરએલડી પણ ભાજપ સાથે ગઠબંધન માટે ચર્ચા કરી રહ્યું છે. પશ્ચિમ યુપીમાં આરએલડીનો પ્રભાવ છે. અહીં જાટ અને મુસ્લિમ મતદારો બહુમતીમાં છે. આરએલડીને છેલ્લી બે ચૂંટણીમાં માત્ર હાર મળી છે. 2014માં 8 બેઠકો પર ચૂંટણી લડી હતી. કોંગ્રેસનું સમર્થન મળ્યું. પણ જીતી ન હતી. તે પછી, 2019ની ચૂંટણીમાં, SP-BSP ગઠબંધને આરએલડીને ત્રણ બેઠકો આપી અને તે ત્રણેય બેઠકો પર હારી ગઈ અને બીજા સ્થાને આવી. કોંગ્રેસે પણ અજીત સિંહ અને જયંત ચૌધરીની બેઠકો પર ચૌધરીને સમર્થન આપ્યું. પશ્ચિમ યુપીમાં લોકસભાની કુલ 27 બેઠકો છે. 2019ની ચૂંટણીમાં ભાજપે 19 બેઠકો જીતી હતી. જ્યારે મહાગઠબંધને 8 બેઠકો કબજે કરી હતી. જેમાંથી 4 સપાના ખાતામાં અને 4 બસપાના ખાતામાં આવ્યા. 2014ની ચૂંટણીમાં આરએલડીને માત્ર 0.9% વોટ મળ્યા હતા. પરંતુ, 2019ની ચૂંટણીમાં BSPના એકસાથે આવવાથી, RLDની વોટ ટકાવારી વધી અને તેનો વોટ શેર 1.7% હતો.
સૂત્રોનું માનીએ તો ભાજપે યુપીમાં આરએલડીને ચાર લોકસભા અને એક રાજ્યસભા બેઠક આપવાની ઓફર કરી છે. એવી ચર્ચા છે કે જો બંને વચ્ચે ગઠબંધન થાય છે તો યુપીમાં ખાલી પડેલી 10 રાજ્યસભાની સીટોમાંથી એક સીટ પણ જયંતને આપવામાં આવી શકે છે અને જેના માટે ચૂંટણી થવાની છે. બંને પક્ષોની ટોચની નેતાગીરી દ્વારા વાતચીત ચાલી રહી છે. ટૂંક સમયમાં સહમતિ બની શકે છે. જયંત પણ સતત પોતાની જાતને ઈન્ડિયા એલાયન્સ થી દૂર કરી રહ્યા છે. સૂત્રોના જણાવ્યા પ્રમાણે બીજેપીએ કૈરાના, બાગપત, મથુરા અને અમરોહા સીટો આરએલડીને ઓફર કરી છે. જાણકારોનું કહેવું છે કે ભાજપ દ્વારા ચાર બેઠકો ઓફર કરવામાં આવી રહી છે. પરંતુ, વિજયની શક્યતા વધી શકે છે. જ્યારે સપા સાત સીટો ઓફર કરી રહી છે, પરંતુ જીતની શક્યતા ઓછી છે. આ વખતે પણ બસપા અમારી સાથે નથી. BSP અલગ ચૂંટણી લડી રહી છે અને પશ્ચિમ યુપીમાં તેનું પોતાનું સમર્થન છે. 2022ની યુપી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં પણ ભાજપે પશ્ચિમ યુપીમાં જોરદાર જીત મેળવી હતી.
યુપીમાં સપાના પ્રદેશ અધ્યક્ષ નરેશ ઉત્તમ પટેલનું કહેવું છે કે ગઠબંધનને લઈને બધી અફવાઓ છે. રાષ્ટ્રીય લોકદળ અને સમાજવાદી પાર્ટીનું ગઠબંધન અતૂટ છે. અમારા મંતવ્યો તેમની સાથે મેળ ખાય છે. અમને પૂરો વિશ્વાસ છે. તે અને અમે બધા સાથે મળીને ચૂંટણી લડીશું. ભાજપ પાસે અફવાઓ ફેલાવવા સિવાય બીજું કંઈ કરવાનું નથી. સપાના મહાસચિવ શિવપાલ સિંહ યાદવે પણ આરએલડી અને ભાજપ સાથે ગઠબંધનની ચર્ચાઓને અફવા ગણાવી છે.
‘TDP ટૂંક સમયમાં આંધ્રપ્રદેશમાં NDAનો હિસ્સો બનશે’
લોકસભા ચૂંટણી પહેલા આંધ્રપ્રદેશમાં ટીડીપી પણ એનડીએનો હિસ્સો બની શકે છે. TDP ફરી એકવાર NDAમાં આવવાની ચર્ચાઓ તેજ છે કારણ કે આજે એટલે કે બુધવારે પૂર્વ સીએમ અને TDP ચીફ એન ચંદ્રબાબુ નાયડુ દિલ્હી પહોંચી રહ્યા છે અને તેઓ બીજેપી અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડા અને અન્ય નેતાઓને મળી શકે છે. ભાજપ હાઈકમાન્ડે નાયડુને એનડીએમાં લાવવાની જવાબદારી જનસેના પ્રમુખ પવન કલ્યાણને સોંપી હતી. જનસેના પહેલાથી જ એનડીએનો ભાગ છે. બે દિવસ પહેલા પવન કલ્યાણ એન ચંદ્રબાબુ નાયડુને તેમના ઘરે મળવા અમરાવતી પહોંચ્યા હતા. સૂત્રોનું કહેવું છે કે આંધ્રપ્રદેશના પૂર્વ સીએમ એન ચંદ્રબાબુ નાયડુ બુધવારે સાંજે દિલ્હી પહોંચી રહ્યા છે. તેઓ સીધા TDP સાંસદ જયદેવ ગલ્લાના ઘરે જશે. જે બાદ નાયડુ બીજેપી અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડા અને અન્ય નેતાઓને મળે તેવી શક્યતા છે. અગાઉ ટીડીપીએ સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે તે આગામી સામાન્ય ચૂંટણી જનસેના સાથે મળીને લડશે.
2014માં આંધ્રપ્રદેશમાં ભાજપે 3 સીટો જીતી હતી
2019ની ચૂંટણીમાં યુપીએ અને એનડીએને આંધ્રપ્રદેશમાં એક પણ સીટ મળી ન હતી. રાજ્યમાં કુલ 25 બેઠકો છે. YSRPને 22 બેઠકો મળી હતી. ટીડીપીને ત્રણ બેઠકો મળી હતી. 40.19 ટકા મત મેળવ્યા હતા. જનસેનાને 5.87 ટકા અને ભાજપને 0.98 ટકા વોટ મળ્યા હતા. આંકડા દર્શાવે છે કે આંધ્રપ્રદેશમાં ભાજપ પાસે ગુમાવવા માટે કંઈ નથી. ભાજપ ગઠબંધન કરીને 7 લોકસભા અને 25 વિધાનસભા બેઠકો પર ચૂંટણી લડવા માંગે છે. ભાજપે 2014ની લોકસભા ચૂંટણીમાં 5 બેઠકો પર ગઠબંધન કરીને ચૂંટણી લડી હતી અને 3 બેઠકો જીતી હતી. એનડીએને 19 બેઠકો મળી હતી. સૂત્રોનું માનીએ તો આ વખતે મહાગઠબંધનમાં ભાજપને 5 બેઠકો આપવા પર સહમતિ સધાઈ શકે છે. જો કે, શાસક વાયએસઆરસીપી છેલ્લા પાંચ વર્ષથી કેન્દ્રની એનડીએ સરકારને ઘણા મહત્વપૂર્ણ બિલો પર સમર્થન આપી રહી છે. પરંતુ સામાન્ય ચૂંટણીને લઈને ગઠબંધન પર કોઈ સહમતિ સધાઈ નથી. ટીડીપી નેતાઓનું કહેવું છે કે આંધ્રમાં જમીન પર નબળા ભાજપ સાથે ગઠબંધન કરવાથી તેમને ચૂંટણીમાં ફાયદો નહીં મળે, પરંતુ ચૂંટણી વ્યવસ્થાપનના સંદર્ભમાં તે ઘણી મદદ કરશે. આનાથી કેન્દ્ર સરકાર તેમની સાથે હોવાનો સંદેશ પણ જશે.
તમિલનાડુમાં પણ ભાજપે પોતાના જૂથનો વિસ્તાર કર્યો
ભાજપ દક્ષિણ ભારતના અન્ય રાજ્યોમાં પણ ગઠબંધન માટે સાથી પક્ષોની શોધમાં છે. કર્ણાટકમાં ભાજપે જેડીએસ સાથે ગઠબંધન કર્યું છે. તમિલનાડુમાં AIADMK સાથે સંબંધો તોડ્યા બાદ ભાજપ હવે ત્યાં નાની પાર્ટીઓને સાથે લાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. કેરળમાં પણ ભાજપની નજર ઘણી નાની પાર્ટીઓ પર છે, જેમાંથી કેટલાક સાથે તેણે વિધાનસભા ચૂંટણી માટે ગઠબંધન કર્યું છે. સામાન્ય ચૂંટણી પહેલા ભાજપે તમિલનાડુમાં AIADMKમાં મોટો ફટકો માર્યો છે. બુધવારે AIADMKના 15 ભૂતપૂર્વ ધારાસભ્યો અને એક ભૂતપૂર્વ સાંસદ ભાજપમાં જોડાયા હતા. ભાજપના પ્રદેશ અધ્યક્ષ કે અન્નામલાઈએ આ નેતાઓને આવકાર્યા છે. અન્નામલાઈએ કહ્યું કે આ નેતાઓ અનુભવનો ભંડાર લઈને આવ્યા છે અને વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના હાથ મજબૂત કરવા માંગે છે. તેમણે રાજ્યના શાસક DMK અને AIADMK પર નિશાન સાધ્યું. અન્નામલાઈએ કહ્યું કે, વિપક્ષી પાર્ટી તમિલનાડુમાં થઈ રહેલી ઘટનાઓ પર નજર રાખી રહી છે. તમિલનાડુ ભાજપ તરફ જોઈ રહ્યું છે. કેન્દ્રીય મંત્રી રાજીવ ચંદ્રશેખરે કહ્યું કે, નેતાઓ માટે આટલા મોટા પાયે ભાજપમાં જોડાવું મોટી વાત છે. આ તામિલનાડુ જેવા રાજ્યમાં મોદીની લોકપ્રિયતા દર્શાવે છે.
આ પણ વાંચોઃ ધો-6થી12ના અભ્યાસક્રમમાં ‘ગીતા સાર’ દાખલ કરાશે, શિક્ષણમંત્રીએ સંકલ્પ રજૂ કર્યો