યુપીના અયોધ્યામાં બની રહેલા ભવ્ય રામ મંદિરના ગર્ભગૃહનું કામ 1 જૂનથી શરૂ થશે. શ્રી રામ મંદિર નિર્માણ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટ દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા નિવેદનમાં આ માહિતી સામે આવી છે. તે દિવસે CM યોગી આદિત્યનાથ ગર્ભગૃહના નિર્માણ માટે પ્રથમ શિલારોપણ કરશે. તેને 2024 સુધીમાં પૂર્ણ કરવાનો લક્ષ્યાંક રાખવામાં આવ્યો છે. 5મી ઓગસ્ટ 2020ના રોજ રાજ્યકક્ષાના મંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ રામ મંદિર નિર્માણનું ભૂમિપૂજન કર્યું હતું. હવે મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથ રામલલાના ગર્ભગૃહના નિર્માણ માટે શિલારોપણ કરશે. શ્રી રામ મંદિરના પ્લેટફોર્મના નિર્માણમાં 17000 ગ્રેનાઈટ પત્થરોનો ઉપયોગ કરવામાં આવનાર છે. આ પ્લેટફોર્મમાં લગાવવામાં આવનાર 17000 માંથી અત્યાર સુધીમાં 5000 પત્થરો લગાવવામાં આવ્યા છે.
મંદિર અને ઉદ્યાનના બાંધકામ માટે મેસર્સ લાર્સન એન્ડ ટુબ્રો (L&T)ને કોન્ટ્રાક્ટર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. Tata Consultant Engineers (TCE) ને પ્રોજેક્ટ મેનેજમેન્ટ કન્સલ્ટન્ટ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે અને 4 એન્જિનિયરો જગદીશ અફલે પુણે IIT-મુંબઈ, ગિરીશ સહસ્ત્રભુજાની ગોવા IIT-મુંબઈ, જગન્નાથજી ઔરંગાબાદ, અવિનાશ સંગમનેરકર નાગપુર છે.
L&Tએ ભાવિ મંદિરના પાયા માટે ડિઝાઇનનો મુસદ્દો તૈયાર કર્યો હતો, તે મુજબ તેનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ અપેક્ષા મુજબ પરિણામો ન આવતાં આ વિચારને પડતો મૂકવામાં આવ્યો હતો, પરીક્ષણ ઑગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર-ઑક્ટોબર 2020માં કરવામાં આવ્યું હતું.
નવેમ્બર-2020માં ડિરેક્ટર (નિવૃત્ત)-IIT-દિલ્લીની અધ્યક્ષતામાં નિષ્ણાત સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી. સમિતિના અન્ય સભ્યોમાં ડાયરેક્ટર (હાલ)-IIT-ગુવાહાટી, ડિરેક્ટર (વર્તમાન)-NIT-સુરત, દિલ્લી, મુંબઈ અને ચેન્નાઈના IITના પ્રોફેસરો, ડિરેક્ટર-CBRI-રુરકી, L&T અને TCE વતી વરિષ્ઠ એન્જિનિયરો, બાંધકામ સમિતિના અધ્યક્ષ નૃપેન્દ્ર મિશ્રાની પ્રેરણાથી આ નિષ્ણાત સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી.
GPR સર્વે- નવેમ્બર, 2020માં, નેશનલ જીઓ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (NGRI) હૈદરાબાદને બાંધકામ સાઇટ પરની જમીનનો અભ્યાસ કરવા અને ફાઉન્ડેશનની ડિઝાઇન નક્કી કરવામાં મદદ કરવા માટે તેનો રિપોર્ટ સબમિટ કરવા વિનંતી કરવામાં આવી હતી. NGRIએ GPR ટેકનિકનો ઉપયોગ કરીને જમીન સર્વેક્ષણ હાથ ધર્યું હતું અને વિસ્તારના ખુલ્લા ખોદકામ દ્વારા ભૂગર્ભ કાટમાળ અને છૂટક માટીને દૂર કરવાનું સૂચન કર્યું હતું. આ GPR સર્વે નવેમ્બર-ડિસેમ્બર, 2020માં કરવામાં આવ્યો હતો.
ખોદકામ- નિયુક્ત મંદિરની જગ્યામાં અને તેની આસપાસની લગભગ 6 એકર જમીનમાંથી લગભગ 1.85 લાખ ઘન મીટર કાટમાળ અને જૂની છૂટક માટી દૂર કરવામાં આવી હતી. આ કામમાં જાન્યુઆરીથી માર્ચ 2021 સુધી લગભગ 3 મહિનાનો સમય લાગ્યો હતો. આ સાઇટ એક વિશાળ ખુલ્લી ખાણ જેવી દેખાતી હતી. ગર્ભગૃહમાં 14 મીટરની ઊંડાઈ અને તેની આસપાસ 12 મીટરની ઊંડાઈ સાથેનો કાટમાળ અને રેતી દૂર કરવામાં આવી, એક મોટો ઊંડો ખાડો બનાવવામાં આવ્યો.
માટીના બેક-ફિલિંગ અને મજબૂતીકરણ માટે રોલર કોમ્પેક્ટેડ કોંક્રિટ (RCC) નો ઉપયોગ – IIT ચેન્નાઈના પ્રોફેસરોએ આ વિશાળ ખાડો ભરવા માટે ખાસ એન્જિનિયરિંગ મિશ્રણ સૂચવ્યું. RCC કોંક્રીટ માટે ભલામણ કરેલ પદ્ધતિમાં કોંક્રીટના સ્તરને સ્તર દ્વારા રેડવાની હતી. 10-ટન ભારે-ક્ષમતાવાળા રોલર દ્વારા 12-ઇંચના સ્તરને 10 ઇંચ સુધી દબાવવામાં આવ્યું હતું. ઘનતા માપવામાં આવી હતી. ગર્ભગૃહમાં 56 સ્તરો અને બાકીના વિસ્તારમાં 48 સ્તરો નાખવામાં આવ્યા હતા.તે પૂર્ણ થવામાં એપ્રિલ 2021 થી સપ્ટેમ્બર 2021 સુધી લગભગ 6 મહિનાનો સમય લાગ્યો. આ ભરણને ‘ભૂમિ એકત્રીકરણ દ્વારા જમીન સુધારણા’ નામ આપવામાં આવ્યું હતું.
માનવસર્જિત ખડક- એવું કહી શકાય કે જમીનની અંદર એક વિશાળ માનવસર્જિત ખડક ઓછામાં ઓછા 1,000 વર્ષ સુધી આયુષ્ય અને સ્થિરતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે રચાયો છે.
ઑક્ટોબર 2021-જાન્યુઆરી 2022 ની વચ્ચે, 9 મીટર x 9 મીટર કદના બેચિંગ પ્લાન્ટમાં ભૂગર્ભ RCCની ટોચની સપાટી પર વધુ ઊંચો ભાર વહન કરવાની ક્ષમતા (આશરે 9,000 ઘન મીટર વોલ્યુમ) નું બીજું 1.5 મીટર જાડું સ્વ-કોમ્પેક્ટેડ કોંક્રિટ RAFT,દાખલ કરવામાં આવ્યું હતું. બૂમ પ્લેસર મશીન અને મિક્સરનો ઉપયોગ કરીને. IIT-કાનપુરના પ્રોફેસર અને એક વરિષ્ઠ પરમાણુ રિએક્ટર એન્જિનિયરે પણ RAFTના દોષરહિત બાંધકામના આ તબક્કામાં યોગદાન આપ્યું હતું.
પ્લીન્થ વર્ક- મંદિરનો માળ/ખુરશી વધારવાનું કામ 24 જાન્યુઆરી 22ના રોજ શરૂ થયું હતું અને હજુ પણ ચાલુ છે. પ્લિન્થને RAFTની ટોચની સપાટીથી 6.5 મીટરની ઉંચાઈ સુધી વધારવામાં આવશે. કર્ણાટક અને તેલંગાણાના ગ્રેનાઈટ સ્ટોન બ્લોક્સનો ઉપયોગ પ્લિન્થને ઉંચો કરવા માટે કરવામાં આવી રહ્યો છે. બ્લોકની લંબાઈ 5 ફૂટ, પહોળાઈ 2.5 ફૂટ અને ઊંચાઈ 3 ફૂટ છે. આ કામમાં લગભગ 17,000 ગ્રેનાઈટ બ્લોકનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. પ્લિન્થ વધારવાનું કામ સપ્ટેમ્બર, 2022ના અંત સુધીમાં પૂર્ણ થવાની અપેક્ષા છે.
મંદિરના પરિમાણો
- ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર પર પૂર્વ-પશ્ચિમ દિશામાં લંબાઈ – 380 ફૂટ
- ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર પર ઉત્તર-દક્ષિણ દિશામાં પહોળાઈ – 250 ફૂટ
- ગર્ભગૃહમાં જમીનથી શિખરની ઊંચાઈ 161 ફૂટ
- સેન્ડસ્ટોન પિલર્સ- ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર-166, પહેલો માળ-144, બીજો માળ- 82 (કુલ-392)
સામાન્ય રીતે દર મહિને નૃપેન્દ્ર મિશ્રાની અધ્યક્ષતામાં બાંધકામ સમિતિ તમામ એન્જિનિયરો અને આર્કિટેક્ટ સાથે 2 થી 3 દિવસ સુધી બેસીને દરેક વિગતોની ખૂબ નજીકથી ચર્ચા કરે છે. સી.બી સોમપુરા, અમદાવાદ મંદિર અને ઉદ્યાનના આર્કિટેક્ટ છે, જ્યારે જય કાક્તિકર (ડિઝાઈન એસોસિએટ્સ, નોઈડા) પાર્કોટાની બહારના બાકીના વિસ્તાર માટે આર્કિટેક્ટ છે.
