નવી દિલ્હી, 13 ફેબ્રુઆરી : સરકારી ભરતી પરીક્ષાઓમાં થતી ગેરરીતિઓને રોકવા માટે સંસદ દ્વારા થોડા દિવસો પહેલા બજેટ સત્રમાં પબ્લિક એક્ઝામિનેશન્સ (પ્રિવેન્શન ઓફ અનફેર મીન્સ) બિલ-2024 પસાર કરવામાં આવ્યું હતું, જેને રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ મંજૂરી આપી દીધી છે. નોંધનીય છે કે આ કાયદાનો હેતુ તમામ સરકારી પ્રવેશ પરીક્ષાઓમાં ગેરરીતિ અટકાવવાનો અને છેતરપિંડીની તપાસ કરવાનો છે. તેમજ સરકારી પરીક્ષાઓમાં પારદર્શિતા, નિષ્પક્ષતા અને વિશ્વસનીયતા લાવવી પડશે. ઉલ્લેખનીય છે કે રાષ્ટ્રપતિએ સોમવારે આ બિલને મંજૂરી આપી દીધી હતી. તે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા અધિકૃત ગેઝેટમાં નોટિફિકેશન દ્વારા નક્કી કરવામાં આવશે તેવી તારીખથી અમલમાં આવશે.
જાહેર પરિક્ષાઓનો અર્થ શું છે ?
કાયદામાં જાહેર પરીક્ષાઓનો અર્થ કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સૂચિત સત્તાવાળાઓ દ્વારા લેવામાં આવતી પરીક્ષાઓ છે. તેમાં યુનિયન પબ્લિક સર્વિસ કમિશન, સ્ટાફ સિલેક્શન કમિશન, રેલવે રિક્રુટમેન્ટ બોર્ડ, નેશનલ ટેસ્ટિંગ એજન્સી, બેન્કિંગ પર્સનલ સિલેક્શન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ અને કેન્દ્ર સરકારના વિભાગો અને ભરતી માટે તેમની સાથે સંકળાયેલ ઓફિસોનો સમાવેશ થાય છે.
શું સજા મળી શકે છે ?
જાહેર પરીક્ષા દરમિયાન ઉમેદવારને મદદ કરવા, કોમ્પ્યુટર નેટવર્ક અથવા સંસાધન સાથે ચેડા કરવા, શોર્ટલિસ્ટિંગ અથવા મેરિટ લિસ્ટ અથવા રેન્ક અને નકલી પરીક્ષાને અંતિમ સ્વરૂપ આપવા માટે દસ્તાવેજો સાથે ચેડા કરવા માટે કડક જોગવાઈઓ કરવામાં આવી છે. અધિનિયમ પરીક્ષા સંબંધિત ગોપનીય માહિતીના અકાળે જાહેર કરવા અને પરીક્ષા કેન્દ્રોમાં વિક્ષેપ પેદા કરવા માટે અનધિકૃત લોકોને પ્રવેશવા પર પણ પ્રતિબંધ મૂકે છે. આ ગુનાઓ માટે ત્રણથી પાંચ વર્ષની જેલ અને 10 લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ થશે.
તેના ઉદ્દેશ્યો શું છે?
કેન્દ્રીય કર્મચારી રાજ્ય મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે ગૃહમાં કહ્યું હતું કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં પ્રશ્નપત્ર લીકના મામલાઓએ લાખો વિદ્યાર્થીઓ અને ઉમેદવારોના હિતોને અસર કરી છે. આને રોકવું જરૂરી છે. આમ ન કરવાથી લાખો યુવાનોના ભવિષ્ય સાથે રમત થશે. બજેટ સત્રની શરૂઆતમાં બંને ગૃહોની સંયુક્ત બેઠકને સંબોધતા રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ કહ્યું હતું કે સરકાર પરીક્ષાઓમાં ગેરરીતિઓને લઈને યુવાનોની ચિંતાઓથી વાકેફ છે. આ દિશામાં કડકતા લાવવા નવો કાયદો બનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
કઈ – કઈ પરીક્ષાઓ બિલના દાયરામાં આવશે ?
આ બિલનો હેતુ પરીક્ષાઓમાં અન્યાયી માધ્યમોના ઉપયોગને રોકવાનો છે. યુનિયન પબ્લિક સર્વિસ કમિશન, સ્ટાફ સિલેક્શન કમિશન, રેલવે રિક્રુટમેન્ટ બોર્ડ, નેશનલ ટેસ્ટિંગ એજન્સી, બેંકિંગ પર્સનલ સિલેક્શન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ અને કેન્દ્ર સરકારના વિભાગો અને તેમની સાથે સંકળાયેલી કચેરીઓ દ્વારા લેવામાં આવતી પરીક્ષાઓ આ બિલના દાયરામાં આવશે. કાયદો જણાવે છે કે તે પરીક્ષામાં થતા કોઈપણ અયોગ્ય ભોગવિલાસ અથવા મિલીભગત અથવા ષડયંત્રને પ્રતિબંધિત કરે છે. આ ગુના કરવા પર ત્રણથી પાંચ વર્ષની જેલ અને 10 લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ થશે.