PM મોદીએ ‘એક દેશ એક ભાષા’ પર ભાર મૂક્યો? જાણો રાહુલ ગાંધીના દાવામાં કેટલી સત્યતા

નવી દિલ્હી, 29 એપ્રિલ: કોંગ્રેસ નેતા રાહુલ ગાંધીએ 28 એપ્રિલના રોજ દમણમાં એક ચૂંટણી રેલી દરમિયાન આરોપ લગાવ્યો હતો કે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સમગ્ર દેશ પર હિન્દી ભાષા થોપવા માંગે છે. તે રાજ્યોમાં પણ જ્યાં માતૃભાષા હિન્દી નથી. તેમના આરોપને લઈને રાજકીય વાતાવરણ ગરમાયું છે અને બીજેપી સમર્થકો રાહુલના આરોપને સંપૂર્ણપણે ખોટા ગણાવી રહ્યા છે અને પૂછી રહ્યા છે કે પીએમ મોદીએ આવું ક્યારે કહ્યું? જો કે, વીડિયોમાં રાહુલને કહેતા સાંભળી શકાય છે, નરેન્દ્ર મોદીજી કહે છે, એક દેશ, એક ભાષા. હવે તમિલ લોકો કહી રહ્યા છે, કે ભાઈ! એક ભાષા કેવી છે? તમિલનાડુમાં તમિલ બોલાય છે. બંગાળમાં બંગાળી બોલાય છે. ગુજરાતમાં ગુજરાતી બોલાય છે. એક ભાષા અને એક નેતા કેવી રીતે, આ તો વિચારધારાની લડાઈ છે.

શું નરેન્દ્ર મોદીએ ‘એક દેશ, એક ભાષા’ની વાત કરી છે?

તપાસમાં PM નરેન્દ્ર મોદીનું એવું કોઈ નિવેદન મળ્યું નથી જેમાં તેમણે ‘એક દેશ એક ભાષા‘ લાગુ કરવાની વાત કરી હોય. તાજેતરના એક ઈન્ટરવ્યુ દરમિયાન જ્યારે તેમને પૂછવામાં આવ્યું કે શું તેઓ તમિલનાડુ પર હિન્દી થોપવા માગે છે તો તેમણે જવાબ આપ્યો, “આ દેશનો દરેક ઈંચ મારા માટે પવિત્ર છે. તેવી જ રીતે, આ દેશની તમામ ભાષાઓ પણ મારા માટે પવિત્ર છે. આના આધારે રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ પણ તૈયાર કરવામાં આવી હતી. વર્ષ 2022માં 14 સપ્ટેમ્બરના રોજ હિન્દી દિવસના અવસર પર તેમણે X પ્લેટફોર્મ પર હિન્દી ભાષાની સાદગી અને સરળતાની પ્રશંસા કરી હતી. આ ઉપરાંત, ગયા વર્ષે આ જ પ્રસંગે તેમણે હિન્દીને રાષ્ટ્રીય એકતા મજબૂત કરવા માટેનું માધ્યમ ગણાવ્યું હતું. પરંતુ મોદીએ ક્યારેય એવું નથી કહ્યું કે તેઓ ઈચ્છે છે કે સમગ્ર દેશમાં માત્ર હિન્દી ભાષાનું વર્ચસ્વ રહે છે.

તો શું રાહુલ ગાંધીનો આરોપ બનાવટી છે?

એવું ન કહી શકાય કે રાહુલ ગાંધીના શબ્દો સંપૂર્ણપણે બનાવટી છે. મોદી સરકારના કાર્યકાળ દરમિયાન દક્ષિણ ભારતમાં હિન્દી ભાષાને લઈને વિવાદ થયો છે.આ વિવાદ ત્યારે શરૂ થયો જ્યારે વર્ષ 2019માં હિન્દી દિવસ પર ગૃહમંત્રી અમિત શાહે પોતાના એક ટ્વીટ દ્વારા કહ્યું હતું કે દેશમાં એક ભાષા હોવી ખૂબ જ જરૂરી છે. તેમણે લખ્યું હતું કે, “ભારત વિવિધ ભાષાઓનો દેશ છે અને દરેક ભાષાનું પોતાનું મહત્વ છે, પરંતુ સમગ્ર દેશની એક ભાષા હોવી ખૂબ જ જરૂરી છે જે વિશ્વમાં ભારતની ઓળખ બને. આજે જો માત્ર એક જ ભાષા દેશને એકતાના દોરમાં બાંધવાનું કામ કરો, તો તે સૌથી વધુ બોલાતી હિન્દી ભાષા છે. આ ટ્વીટ બાદ સમગ્ર દક્ષિણ ભારતીય રાજ્યોમાં વિરોધની આગ ફાટી નીકળી. આ મુદ્દે વિવાદ અને વિરોધ બાદ ભાજપે પાછળથી હિન્દીને લઈને પોતાનું વલણ નરમ રાખવું પડ્યું.

બાદમાં અમિત શાહે પોતે હિન્દી દિવસ પર ટ્વીટ દ્વારા સંદેશ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો કે ભાજપ સરકાર માટે તમામ ભારતીય ભાષાઓ મહત્વપૂર્ણ છે. ઉદાહરણ તરીકે, તેમણે વર્ષ 2021માં લખ્યું હતું કે હિન્દી કોઈ પ્રતિસ્પર્ધી નથી પરંતુ તમામ સ્થાનિક ભાષાઓની મિત્ર છે. વર્ષ 2022માં તેમણે ટ્વિટ કર્યું કે મોદી સરકાર હિન્દી સહિત તમામ સ્થાનિક ભાષાઓના સમાંતર વિકાસ માટે પ્રતિબદ્ધ છે.

‘એક દેશ, એક ભાષા’ અંગે સરકારનું સત્તાવાર વલણ શું છે?

વર્ષ 2019માં સંસદમાં પૂછવામાં આવેલા પ્રશ્નના જવાબમાં કેન્દ્રીય ગૃહ રાજ્ય મંત્રી જી. કિશન રેડ્ડીએ જવાબ આપ્યો હતો કે ભારતનું બંધારણ તમામ ભાષાઓને સમાન ગણે છે અને સરકાર ‘એક દેશ, એક ભાષા’ જેવા કોઈ પ્રસ્તાવ પર વિચાર કરી રહી નથી.

હિન્દી ભાષા પર ભાજપનો ઢંઢેરો શું કહે છે?

ભારતીય જનતા પાર્ટીએ તેના મેનિફેસ્ટોમાં ક્યાંય પણ હિન્દી ભાષાનો સીધો ઉલ્લેખ કર્યો નથી. જો કે, ભાષાઓ વિશે વાત કરતી વખતે, શાસ્ત્રીય ભાષાઓની જાળવણી અને આદિવાસી ભાષાઓના સુરક્ષા અને સંરક્ષણ વિશે અલગ-અલગ જગ્યાએ કહેવામાં આવ્યું છે. તેમાં એવું પણ લખ્યું છે કે ભાજપ વિશ્વની મોટી ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં શાસ્ત્રીય ભારતીય ભાષાઓના અભ્યાસની વ્યવસ્થા કરશે. ઉલ્લેખનીય છે કે દક્ષિણ ભારતના રાજકારણમાં હિન્દી ભાષાનો વિરોધ એક મોટો મુદ્દો રહ્યો છે.

આ પણ વાંચો: રાહુલ ગાંધી અમેઠીથી નહીં પણ રાયબરેલીથી ચૂંટણી લડશે, પ્રિયંકા ગાંધી અત્યારે નહીં આવે મેદાનમાં : સૂત્રો