મહારાણા પ્રતાપ , આ નામને આપ જાણો જ છો. આજે હિન્દુસ્તાનની આન, બાન, અને શાન એવા મહારાણા પ્રતાપની જન્મજયંતી છે. મહારાણા પ્રતાપનો જન્મ વર્ષ 1540ના 9 મેના રોજ રાજેસ્થાનમાં આવેલા કુંભલગઢમાં થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ ઉદયસિંહ અને માતાનું નામ રાની જયવંતાબાઈ હતું. આ સાથે જ જો મહારાણા પ્રતાપની વાત કરવામાં આવે તો જેમનું નામ ઇતિહાસમાં શૂરવીરતા, બહાદુરી, ત્યાગ, બલિદાન, પરાક્રમ અને દ્રઢ સંકલ્પ માટે અમર છે. સાથે સાથે જો ઇતિહાસમાં નજર નાખીએ તો મુઘલ બાદશાહ અકબરની આધીનતા તેમણે સ્વીકારી ન હતી અને ઘણા વર્ષ સુધી યુદ્ધ લડ્યા હતા પરંતુ હલ્દીઘાટીની લડાયમાં મહારાણા પ્રતાપ વિરગતિને પામ્યા હતા. પરંતુ આજે પણ આપણે તેની વિરતાને યાદ કરીએ છીએ અને કરતાં કહીશું. આવો નજર નાખીએ જેમના જીવન પર ….
કુંભલગઢના કિલ્લામાં થયો હતો જન્મ
અંગ્રેજી કેલેન્ડર મુજબ, મહારાણા પ્રતાપનો જન્મ 9 મે, 1540 ના રોજ કુંભલગઢ કિલ્લામાં માં થયો હતો. પરંતુ રાજસ્થાનના રાજપૂત સમાજનો મોટો વર્ગ તેનો જન્મદિવસ હિન્દુ તારીખ પ્રમાણે ઉજવે છે. કારણ કે જ્યેષ્ઠ શુક્લની ત્રિતીયા તિથિ ના રોજ 1540 માં હતી, આ મુજબ, આ વર્ષે, તેમની જન્મજયંતિ પણ 25 મેના રોજ ઉજવવામાં આવશે. અને જેમનો જન્મ કુંભલગઢના કિલ્લામાં થયો હતો ચાલો જાણીએ મહારાણા પ્રતાપના જીવનના તે તથ્યો વિશે, જેને જાણવા માટે દરેક ભારતીયની ઝંખના છે.
મહારાણા પ્રતાપનો ઘોડો ચેતક
મહારાણા પ્રતાપ પાસે ચેતક નામનો ઘોડો હતો જેને તે ખૂબ જ પસંદ હતો. પ્રતાપની વીર વાતોમાં ચેતકનું પોતાનું સ્થાન છે. તેમણે ચપળતા, ગતિ અને બહાદુરીની ઘણી લડાઇમાં વિજય મેળવવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે. ઘણા ભારતીય લેખકોએ પણ ચેતક પર કવિતાઓ લખી છે.
મહારાણા પ્રતાપના ભાલાનું વજન 81 કિલો હતું
મહારાણા પ્રતાપ વિશેની સૌથી કહેવાતી વસ્તુ એ છે કે તેના ભાલાનું વજન 81 કિલો અને છાતીનું બખ્તર 72 કિલો હતું. તેના ભાલા, બખ્તર, ઢાલ અને બે તલવારો મળીને કુલ 208 કિલો વજન હતું. મહારાણા પ્રતાપે માયરાની ગુફામાં ઘાસની રોટલી ખાઇને ઘણા દિવસો પસાર કર્યા હતા, પરંતુ અકબરની ગુલામી સ્વીકારી ન હતી. હકીમ ખાન સુરી હલ્દિઘાટીના યુદ્ધમાં મહારાણા પ્રતાપ વતી લડનારા એકમાત્ર મુસ્લિમ સરદાર હતા.
મુગલો સાથે ઘણી લડાઇ લડી
મહારાણા પ્રતાપે મુગલો સાથે ઘણી લડાઇ લડી હતી, પરંતુ સૌથી ઐતિહાસિક યુદ્ધ હલ્દિઘાટીનું યુદ્ધ હતું. આમાં, તે માનસિંહની આગેવાનીમાં અકબરની વિશાળ સૈન્ય દ્વારા મુકાબલો થયો. તમને જાણીને આશ્ચર્ય થશે કે 1576 માં થયેલા આ જબરદસ્ત યુદ્ધમાં મહારાણા પ્રતાપે આશરે 20 હજાર સૈનિકો સાથે 80 હજાર મુગલ સૈનિકોનો સામનો કર્યો. તે મધ્યયુગીન ભારતીય ઇતિહાસનું સૌથી ચર્ચિત યુદ્ધ માનવામાં આવે છે.
57 વર્ષની વયે અવસાન થયું
વર્ષ 1596 માં, શિકાર રમતી વખતે મહારાણા પ્રતાપને ઈજા થઈ હતી, જેમાંથી તે કદી સાજો થઈ શક્યો ન હતો. તેમનું ચાવડમાં 19 જાન્યુઆરી 1597 માં માત્ર 57 વર્ષની વયે અવસાન થયું. મોગલ બાદશાહ અકબરે તેની બહાદુરી, હિંમત, બહાદુરી અને સ્વતંત્રતા સ્વીકારવી પડી. તે મહારાણા હતા, જેમના ડરથી અકબર તેની રાજધાની લાહોર લઈ ગયો અને મહારાણાના મૃત્યુ પછી તેણે ફરીથી આગ્રાને તેની રાજધાની બનાવી હતી. પોતાના જીવનમાંથી સ્વતંત્રતા શીખવનારા મહારાણા પ્રતાપ દરેક ભારતીય માટે અમર છે અને હંમેશા અમર રહેશે.
આ પણ વાંચો : The Kerala Story: ક્યાંક પ્રતિબંધ તો ક્યાક ટેક્સ ફ્રી , જાણો કેમ થઈ રહ્યો છે વિરોધ અને ફિલ્મને કેવો મળ્યો પ્રતિસાદ
