ઓડિશાના બાલાસોરમાં ટ્રેન દુર્ઘટના બાદ ફરી એકવાર રેલવે મુસાફરોની સુરક્ષાને લઈને સવાલો ઉભા થઈ રહ્યા છે. દુર્ઘટનાના સમાચાર વચ્ચે ભારતીય રેલ્વેના ‘કવચ’ની ચર્ચા થઈ રહી છે, જેને જો કોરોમંડલ એક્સપ્રેસમાં લગાવવામાં આવી હોત તો આટલો મોટો ટ્રેન અકસ્માત ન થયો હોત.ભારતીય રેલ્વેએ ‘કવચ’ નામના સ્વદેશી સુરક્ષા કવચનું નિર્માણ કર્યું હતું જે ટ્રેન અકસ્માતોને કાબૂમાં રાખી શકે છે, ગયા વર્ષે માર્ચમાં કવચ ટેક્નોલોજીનું સફળતાપૂર્વક પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું.
રેલવેએ ‘કવચ’ ટેક્નોલોજી વિકસાવી
ઓડિશાના બાલાસોરમાં ભીષણ ટ્રેન દુર્ઘટનાએ ફરી એકવાર રેલવે પ્રશાસન પર સવાલો ઉભા કર્યા છે. પરંતુ આ બધાની વચ્ચે કેટલીક એવી બાબતો છે જે જાણવી ખૂબ જ જરૂરી છે. તમને જણાવી દઈએ કે ભારતીય રેલ્વે સુરક્ષા માટે સતત પ્રયાસ કરી રહી છે, રેલની આંતરિક સુરક્ષા હોય કે બાહ્ય, ભારતીય રેલ્વેનું ધ્યાન હંમેશા રેલ્વે સુરક્ષા પર રહ્યું છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને, ભારતીય રેલ્વેએ ‘કવચ’ નામનું સ્વદેશી સુરક્ષા કવચ બનાવ્યું હતું, જે ટ્રેન અકસ્માતોને કાબૂમાં રાખી શકે છે,. આ ટેક્નિક વિશે એવું કહેવામાં આવી રહ્યું હતું કે રેલવેએ એક એવી ટેકનિક વિકસાવી છે જેમાં એક જ ટ્રેક પર ટ્રેન સામસામે આવે તો પણ કોઈ દુર્ઘટના નહીં થાય. ત્યારે સરકારે કહ્યું હતું કે આ ‘કવચ’ ટેક્નોલોજી ટૂંક સમયમાં દેશના તમામ રેલવે ટ્રેક અને ટ્રેનોમાં લગાવવામાં આવશે.
Kavach: Train Defense System
Indian Railways successfully conducted trial of #MadeInIndia train defense system KAVACH, today.
It will strengthen the safety and prevent train collisions.#BharatKaKavach pic.twitter.com/juXQNag6IR
— Ministry of Railways (@RailMinIndia) March 4, 2022
ગયા વર્ષે કરાયું હતું’કવચ’નું સફળ પરીક્ષણ
આ દુર્ઘટના પહેલા ભારતીય રેલ્વેએ દેશમાં રેલ અકસ્માતોને રોકવા માટે આવી જબરદસ્ત ટેકનિક વિકસાવી હતી. જો એક જ ટ્રેક ૫૨ ટ્રેન સામસામે આવે તો પણ અકસ્માત ન થાય. ખાસ વાત એ છે કે ગયા વર્ષે જ આ ટેક્નોલોજીનો સફળતાપૂર્વક ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે અને દેશના તમામ રેલવે ટ્રેક પર આ ‘કવચ ટેક્નોલોજી’ લાગુ કરવાનું કામ ચાલી રહ્યું હતું.
ટેસ્ટ દરમિયાન રેલવે મંત્રી પોતે ટ્રેનમાં હાજર હતા
ગયા વર્ષે માર્ચમાં કવચ ટેક્નોલોજીનું સફળતાપૂર્વક પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. આ દરમિયાન કેન્દ્રીય રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવ એક જ ટ્રેક પર દોડતી બે ટ્રેનમાંથી એકમાં હતા અને બીજી ટ્રેનના એન્જિનમાં રેલવે બોર્ડના અધ્યક્ષ હાજર હતા. એક જ ટ્રેક પર સામસામે આવી રહેલી ટ્રેન અને એન્જીન ‘કવચ’ ટેક્નોલોજીના કારણે ટકરાયા નહોતા, કારણ કે કવચે રેલવે મંત્રીની ટ્રેનને આગળના એન્જિનથી 380 મીટર દૂર રોકી દીધી હતી અને આ રીતે ટેસ્ટ સફળ રહ્યો હતો. આવો તમને જણાવીએ કે આ ટેક્નોલોજી શું છે અને કયા રેલ રૂટ પર તેને લાગુ કરવામાં આવી છે.
आत्मनिर्भर भारत की मिसाल- भारत में बनी 'कवच' टेक्नोलॉजी।
Successfully tested head-on collision. #BharatKaKavach pic.twitter.com/w66hMw4d5u— Ashwini Vaishnaw (@AshwiniVaishnaw) March 4, 2022
‘કવચ’ સ્વદેશી રીતે વિકસિત ઓટોમેટિક ટ્રેન સંરક્ષણ
કવચ, સ્વદેશી રીતે વિકસિત ઓટોમેટિક ટ્રેન પ્રોટેક્શન સિસ્ટમ, ભારતીય રેલ્વે દ્વારા વિશ્વની સૌથી સસ્તી ઓટોમેટિક ટ્રેન અથડામણ સુરક્ષા સિસ્ટમ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. કવચ ટેક્નોલોજી જ્યારે તે જ લાઇન પર નિર્દિષ્ટ અંતરની અંદર બીજી ટ્રેનને શોધી કાઢે છે ત્યારે તે ટ્રેનને આપમેળે બંધ કરશે. ઉપરાંત, જો ડિજિટલ સિસ્ટમ રેડ સિગ્નલ અથવા અન્ય કોઈ ખામીના “જમ્પિંગ” વિશે જાણ ક૨શે, તો ટ્રેનો આપમેળે ‘કવચ’ દ્વારા બંધ થઈ જશે. આ અકસ્માતો અને ઘણી અનિચ્છનીય ઘટનાઓ અને ભૂલોને ટાળશે.
આ રુટ પર ચાલી રહ્યું છે ‘કવચ’નું કામ
અહેવાલો મુજબ હાલમાં દિલ્હી-મુંબઈ અને દિલ્હી-હાવડા કોરિડોર (3,000 રૂટ કિલોમીટર) પર ‘કવચ’નું કામ ચાલી રહ્યું છે. કવચ દર વર્ષે 4,000 થી 5,000 કિલોમીટરમાં લાવવામાં આવશે. બીજી તરફ ઓડિશાના બાલાસોરમાં થયેલા ભયાનક ટ્રેન અકસ્માતને જોતા એવું લાગે છે કે અત્યાર સુધી આ રૂટમાં ‘કવચ’ સુરક્ષા વ્યવસ્થાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો નથી. બીજી તરફ રેલ્વે સૂત્રોનું માનીએ તો તાજેતરની દુર્ઘટના ટ્રેન પાટા પરથી ઉતરી જવાને કારણે બની છે, આમાં સિગ્નલની ખામી જણાવવામાં આવી રહી નથી.મહત્વનું છે કેમુસાફરોની સુરક્ષાને ધ્યાનમાં રાખીને, રેલવેએ ‘કવચ’નું નિર્માણ કરાવ્યું હતું, તેના અસ્તિત્વ પછી, એવું માનવામાં આવતું હતું કે ભવિષ્યમાં એક દિવસ ટ્રેન અકસ્માતો પર અંકુશ આવશે. આવી અપેક્ષાઓ વચ્ચે બાલાસોરમાં થયેલી દુર્ઘટનાએ લોકોના હૃદયને હચમચાવી નાખ્યું છે.
આ પણ વાંચો : ઓડિશા ટ્રેન દુર્ઘટનાને લઈને PM મોદી એક્શનમાં, દુર્ઘટના સ્થળની લેશે મુલાકાત
