ભોજશાળા કેસમાં મુસ્લિમ પક્ષ SCમાં પહોંચ્યો, ASI સર્વે પર પ્રતિબંધની માંગણી, આવતીકાલે થશે સુનાવણી
- મુસ્લિમ પક્ષે ભોજશાળામાં વૈજ્ઞાનિક સર્વે સામે સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરી અરજી
- અરજીમાં સર્વે પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ, સુપ્રીમ કોર્ટમાં 1 એપ્રિલે થશે સુનાવણી
ધાર (મધ્ય પ્રદેશ), 31 માર્ચ: મધ્યપ્રદેશ હાઈકોર્ટની ઈન્દોર બેંચના નિર્ણય બાદ ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ (ASI)ની ટીમ દ્વારા ધાર જિલ્લામાં સ્થિત ભોજશાળાનો સર્વે કરવામાં આવી રહ્યો છે. હવે મુસ્લિમ પક્ષે આ વૈજ્ઞાનિક સર્વે પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માગણી સાથે ફરી સુપ્રીમ કોર્ટનો સંપર્ક કર્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટ મુસ્લિમ પક્ષની આ અરજી પર સોમવારે એટલે કે 1 એપ્રિલે સુનાવણી કરશે.
મુસ્લિમ પક્ષે મધ્યપ્રદેશ હાઈકોર્ટની ઈન્દોર બેંચના નિર્ણયને સુપ્રીમ કોર્ટમાં પડકાર્યો છે અને ભોજશાળામાં ચાલી રહેલા સર્વે પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ કરી છે. સુપ્રીમ કોર્ટ મુસ્લિમ પક્ષની આ અરજી પર 1 એપ્રિલે જસ્ટિસ હૃષિકેશ રોય અને જસ્ટિસ પ્રશાંત કુમાર મિશ્રા સમક્ષ સુનાવણી કરશે.
11 માર્ચે હાઈકોર્ટ સર્વે કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો
મધ્યપ્રદેશ હાઈકોર્ટની ઈન્દોર બેંચમાં હિંદ ફ્રન્ટ ફોર જસ્ટિસની અરજી પર ચુકાદો આપતી વખતે 11 માર્ચે ASIને ભોજશાળામાં વૈજ્ઞાનિક સર્વે કરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો. પોતાનો આદેશ આપતી વખતે, ન્યાયમૂર્તિ સુશ્રુત અરવિંદ ધર્માધિકારી અને દેવનારાયણ મિશ્રાની ખંડપીઠે જણાવ્યું હતું કે નિષ્ણાત સમિતિ, બંને પક્ષોના પ્રતિનિધિઓની હાજરીમાં જો જરૂરી હોય તો જમીનના પચાસ મીટરની ત્રિજ્યામાં યોગ્ય સ્થળોએ ખોદકામ હાથ ધરશે.
29 એપ્રિલ પહેલા રિપોર્ટ સબમિટ કરવાનો રહેશે
કોર્ટે કહ્યું કે સંકુલમાં કાર્બન ડેટિંગ પદ્ધતિથી વિગતવાર વૈજ્ઞાનિક તપાસ થવી જોઈએ, જેથી જમીનની ઉપર અને નીચે બંને માળખા કેટલા જૂના છે અને તેમની ઉંમર જાણી શકાય. કોર્ટે એમ પણ કહ્યું હતું કે સર્વેની કાર્યવાહી બંને પક્ષોના બે પ્રતિનિધિઓની હાજરીમાં હાથ ધરવામાં આવે અને તેની વીડિયોગ્રાફી કરવામાં આવે. હવે આ કેસની આગામી સુનાવણી 29મી એપ્રિલે થવાની છે. ઉપરાંત, કોર્ટે ASIને 29 એપ્રિલ પહેલા તેનો રિપોર્ટ સોંપવાનો આદેશ આપ્યો હતો.
રાજા ભોજે ભોજનશાળા બંધાવી હતી
હિંદુ સંગઠનો અનુસાર ધારમાં આવેલી કમાલ મૌલાના મસ્જિદ વાસ્તવમાં મા સરસ્વતી મંદિર ભોજનશાળા છે. તે રાજા ભોજે 1034 માં સંસ્કૃતના અભ્યાસ માટે બનાવ્યું હતું, પરંતુ પછીથી મુઘલ આક્રમણકારો દ્વારા તેને તોડી પાડવામાં આવ્યું હતું. હિન્દુ ફ્રન્ટ ફોર જસ્ટિસે આ સંકુલના વૈજ્ઞાનિક સર્વે માટે હાઈકોર્ટમાં અરજી કરી હતી. આ અંગે સુનાવણી કરતાં હાઈકોર્ટની ઈન્દોર બેંચે ASIને વૈજ્ઞાનિક સર્વે કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો.
શું છે ભોજશાળાનો ઈતિહાસ?
એક હજાર વર્ષ પહેલા ધાર પર પરમાર વંશનું શાસન હતું. રાજા ભોજે 1000 થી 1055 સુધી અહીં શાસન કર્યું. રાજા ભોજ દેવી સરસ્વતીના પ્રખર ભક્ત હતા. તેમણે 1034 એડીમાં અહીં એક કોલેજની સ્થાપના કરી, જે પાછળથી ‘ભોજશાળા’ તરીકે જાણીતી થઈ. હિન્દુઓ તેને સરસ્વતી મંદિર પણ માનતા હતા.
એવું કહેવાય છે કે અલાઉદ્દીન ખિલજીએ 1305 ઈ.સ.માં ભોજશાળાને તોડી પાડી હતી. બાદમાં 1401 એડીમાં દિલાવર ખાન ગૌરીએ ભોજશાળાના એક ભાગમાં એક મસ્જિદ બનાવી. 1514માં મહેમૂદ શાહ ખિલજીએ બીજા ભાગમાં પણ મસ્જિદ બનાવી હતી.
એવું કહેવાય છે કે 1875માં અહીં ખોદકામ કરવામાં આવ્યું હતું. આ ખોદકામમાં દેવી સરસ્વતીની પ્રતિમા મળી આવી હતી. મેજર કિંકાઈડ નામના અંગ્રેજ આ પ્રતિમાને લંડન લઈ ગયા હતા. હાલમાં આ પ્રતિમા લંડનના મ્યુઝિયમમાં છે. હાઈકોર્ટમાં દાખલ કરાયેલી અરજીમાં આ પ્રતિમાને લંડનથી પરત લાવવાની પણ માંગ કરવામાં આવી છે.
આ પણ વાંચો: ભોજશાળામાં ASI સર્વેનો પાંચમો દિવસ, હિન્દુ પક્ષે પૂજા કરી હનુમાન ચાલીસાના પાઠ કર્યા