60 હજારથી વધુ સગર્ભાઓ લાઈટ અને એનેસ્થેસિયા વિના ડિલિવરી કરાવવા મજબૂર: ગાઝામાં મહિલાઓની હાલત દયનિય

ગાઝા, ૧૩ માર્ચ : ગયા વર્ષે 7 ઓક્ટોબરે, પેલેસ્ટિનિયન આતંકવાદી જૂથ હમાસે ઇઝરાયેલની સરહદ પર હુમલો કર્યો અને સેંકડો લોકોને મોતને ઘાટ ઉતારી દીધાં હતાં. તો અનેક લોકોને બંધક બનાવી લીધા હતા. ત્યારથી આ યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે. બંને એકબીજા પર હુમલા કરી રહ્યા છે. પરંતુ આ યુદ્ધમાં ગાઝાની સ્થિતિ વધુ દયનિય બની છે. ઈઝરાયેલને અડીને આવેલો આ વિસ્તાર જ્યાં હમાસે પોતાનું હેડક્વાર્ટર સ્થાપ્યું છે. ત્યારથી ગાઝામાં તબાહી મચી ગઈ છે. હવે ત્યાંના સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયે એવું કહીને દુનિયાને ચોંકાવી દીધી છે કે ગાઝા પટ્ટીની 60 હજાર ગર્ભવતી મહિલાઓ ભૂખમરો અને સ્વચ્છતાના અભાવ સાથે સંઘર્ષ કરીને પોતાનો સમય પસાર કરી રહી છે.

ગાઝા પટ્ટી વિશે પહેલાથી જ ચિંતા હતી?

ઇઝરાયેલ, ઇજિપ્ત અને ભૂમધ્ય સમુદ્રની વચ્ચે આવેલો આ એક નાનો વિસ્તાર છે, જ્યાં પેલેસ્ટિનિયનો રહે છે. અહીં પ્રતિ કિલોમીટર અંદાજે સાડા પાંચ હજાર લોકો રહે છે, જેના પરથી અંદાજ આવી શકે છે કે આ વિસ્તાર કેટલી ગીચ વસ્તી ધરાવતો હશે. આ જ કારણ છે કે યુદ્ધે અહીં ભારે તબાહી મચાવી છે. વર્ષ 2021માં યુએન સેક્રેટરી જનરલ એન્ટોનિયો ગુટેરેસે આ જગ્યાને પૃથ્વી પર નર્ક ગણાવી હતી. અગાઉ તેને ઓપન એર જેલ પણ કહેવામાં આવી છે.

કેટલા મૃત્યુ થયા છે

પેલેસ્ટાઈનના સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર ગાઝામાં યુદ્ધના કારણે અત્યાર સુધીમાં 31 હજારથી વધુ લોકોના મોત થયા છે. આ હિસાબે દરરોજ લગભગ 250 મોત થઈ રહ્યા છે. રહેણાંક મકાનો તોડી પાડવામાં આવી રહ્યા છે. સ્થિતિ એવી છે કે 2.25 મિલિયનની વસ્તીવાળા વિસ્તારમાં 80% લોકો તેમના ઘરની બહાર કેમ્પમાં રહેવા માટે મજબૂર છે. જેના કારણે મૃત્યુઆંક વધુ વધી રહ્યો છે. ભૂખમરો, સ્વચ્છતા અને પાણીના અભાવે મૃત્યુ પામનારાઓની સંખ્યા વધી રહી છે. આમાં પણ બાળકો સિવાય ગર્ભવતી મહિલાઓ સૌથી વધુ પરેશાન છે.

આશ્રયસ્થાનમાં રહેવા મજબૂર

જે મહિલાઓના ઘર બોમ્બ ધડાકામાં નાશ પામ્યા હતા તેઓ આશ્રયસ્થાનોમાં રહે છે. અહીં ખાવા-પીવાની કોઈ અલગ વ્યવસ્થા નથી. મોટાભાગના પરિવારો બહારની મદદ પર નિર્ભર છે. આ ખોરાક પેટ ભરવા માટે પૂરતો છે, પરંતુ પોષણ નથી. યુનાઈટેડ નેશન્સ અનુસાર, હાલમાં પાંચમાંથી એક સગર્ભા સ્ત્રી ગંભીર રીતે કુપોષણનો શિકાર છે. આશ્રયસ્થાનમાં પાણી કે સ્વચ્છતાની યોગ્ય વ્યવસ્થા નથી. આવી સ્થિતિમાં, ગર્ભવતી મહિલાઓ માટે ચેપી રોગોનું જોખમ રહેલું છે.

નવજાત શિશુની સંભાળ માટે પણ હોસ્પિટલોમાં કોઈ જોગવાઈ બાકી નથી. ઈઝરાયેલ અને હમાસ વચ્ચેના યુદ્ધને કારણે ગાઝા પટ્ટીની મોટાભાગની હોસ્પિટલો ખંડેર જેવી બની ગઈ છે. વીજળી નથી, પાણી નથી અને સ્ટાફ નથી. તો બાકીની હોસ્પિટલો ઓવરલોડ છે. અહીં પણ બોમ્બ ધડાકામાં ઘાયલ થયેલા લોકો જેવા ઈમરજન્સી કેસ છે. આ સ્થિતિઓ ગર્ભવતી મહિલાઓ અને વધુમાં નવજાત શિશુઓ પર સીધી અસર કરે છે. સ્વચ્છતાના અભાવને કારણે આવા બાળકો પાંચ વર્ષના થાય તે પહેલા જ મૃત્યુ પામે છે અથવા તો જીવનભર કોઈને કોઈ બીમારી સામે લડવાની શક્યતા રહે છે.

કેવી છે હોસ્પિટલોની હાલત?

યુનાઇટેડ નેશન્સ અનુસાર, ગાઝા પટ્ટીમાં માત્ર એક તૃતીયાંશ હોસ્પિટલો કાર્યરત છે, અને તે પણ આંશિક રીતે. ઘણા પડોશી દેશો ફિલ્ડ હોસ્પિટલો બનાવી રહ્યા છે. આ એક કેમ્પ જેવું માળખું છે, જ્યાં ડોકટરો અને સુવિધાઓ પૂરી પાડવામાં આવે છે, પરંતુ આ એવી સુવિધાઓ છે જે ગંભીર સ્થિતિમાં દર્દીઓ સુધી મર્યાદિત છે. મહિલાઓ જ્યારે ડિલિવરી માટે જતી હોય ત્યારે પણ અમાનવીય સ્થિતિ જોવા મળી રહી છે.

સ્ત્રીઓની આવી હાલત છે

– લેન્સેટના એક રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ઘણી મહિલાઓને સિઝેરિયન ડિલિવરીની જરૂર હતી, પરંતુ હોસ્પિટલમાં એનેસ્થેસિયાના અભાવે તેમને એનેસ્થેસિયા વિના ઓપરેશન કરવામાં આવ્યું હતું. અથવા પેઇનકિલર્સ ઉપલબ્ધ નથી.

– ડિલિવરી પછી, માતા અને બાળકને ઘણીવાર 24 કલાક માટે હોસ્પિટલમાં રાખવામાં આવે છે, પરંતુ અહીં તેમને બેડ ખાલી કરવા માટે 3 કલાક અથવા તેનાથી ઓછા સમયમાં ઘરે મોકલવામાં આવે છે.

– ગાઝામાં પાણી પુરવઠામાં 94% ઘટાડો થયો છે. સગર્ભા અથવા સ્તનપાન કરાવતી માતાઓને વધુ પાણીની જરૂર હોય છે, પરંતુ અહીં પણ તેઓ લાચાર છે.

– મોટાભાગની સ્ત્રીઓ એનિમિક હોય છે. આવી સ્થિતિમાં બાળકના અકાળ જન્મનો અથવા ગંભીર સ્થિતિમાં મૃત બાળકના જન્મનો ભય રહે છે. આ કેસો પણ વધી રહ્યા છે, પરંતુ હાલમાં તેનો ડેટા એકત્ર કરી શકાયો નથી.