Lookback 2024: ભારતની આ ટોપ ઇનોવેશન વિશે જાણો વિગતે

• ભારતમાંથી ઉભરી રહેલી વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીમાં કેટલીક મુખ્ય ઇનોવેશન ચર્ચા બનાવી રહી છે

HD ન્યૂઝ ડેસ્ક, 11 ડિસેમ્બર: 2024નું વર્ષ પૂરું થવાને આરે છે, ત્યારે ભારતમાંથી ઉભરી રહેલી વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીમાં કેટલીક મુખ્ય ઇનોવેશન પહેલેથી જ ચર્ચા બનાવી રહી છે. જે વિકાસ અવકાશ સંશોધન, આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ, બાયોટેકનોલોજી અને રિન્યુએબલ એનર્જી સહિતના વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ફેલાયેલી છે.

1. ISROના ભવિષ્યના ચંદ્ર મિશન

ચંદ્રયાન: 2023માં, ભારતે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર તેનું ચંદ્રયાન-3 મિશન સફળતાપૂર્વક લેન્ડ કર્યું, જે એક ઐતિહાસિક સિદ્ધિ છે. જેનાથી વધુ મહત્ત્વાકાંક્ષી અવકાશ મિશનનો માર્ગ મોકળો થયો છે. 2024માં ISROએ ચંદ્ર પર સતત હાજરી સ્થાપિત કરવાના લક્ષ્ય સાથે ચંદ્ર પરના સંશોધનમાં આગળ વધવાનું ચાલુ રાખ્યું છે.

ગગનયાન મિશન: ભારત તેના પ્રથમ ક્રૂ(માનવસહિત) સ્પેસ મિશન તરફ આગળ વધી રહ્યું છે, આ રાષ્ટ્રની અવકાશ ક્ષમતાઓમાં મોટી છલાંગ ચિહ્નિત કરે છે.

2. ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગ

ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ સાયન્સ (IISc) અને ટાટા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ફન્ડામેન્ટલ રિસર્ચ (TIFR) જેવી સંસ્થાઓની પહેલ સાથે, ભારત ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગમાં તેના પ્રયાસોને વેગ આપી રહ્યું છે. જેમાં સાયબર સિક્યુરિટી, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ અને AI જેવા ક્ષેત્રોને પરિવર્તિત કરવાની ક્ષમતા સાથે ક્વોન્ટમ પ્રોસેસર્સ અને અલ્ગોરિધમ્સ વિકસાવવાનો સમાવેશ થાય છે.

3. AI-સંચાલિત હેલ્થકેર ઇનોવેશન્સ

ડાયગ્નોસ્ટિક્સ, વ્યક્તિગત સારવાર અને દવાની શોધમાં સુધારો કરવાના હેતુથી ભારત AI-આધારિત હેલ્થકેર સોલ્યુશન્સમાં વધારો જોઈ રહ્યું છે. Benevolent AI જેવી કંપનીઓ રોગોની આગાહી કરવા અને પરિણામો સુધારવા માટે AIને હેલ્થકેર સિસ્ટમ્સમાં એકીકૃત કરી રહી છે, ખાસ કરીને તબીબી વ્યાવસાયિકોની મર્યાદિત પહોંચ ધરાવતા ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં. વધુમાં, ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ્સ હોસ્પિટલોમાં મેડિકલ ઇમેજિંગ, પેથોલોજી રિપોર્ટ્સ અને પ્રિડિક્ટિવ એનાલિટિક્સ માટે AIનો લાભ લઈ રહ્યા છે.

4. ગ્રીન હાઇડ્રોજન અને ક્લીન એનર્જી

ગ્રીન હાઇડ્રોજન ટેક્નોલોજીની પહેલ કરીને તેના કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટને ઘટાડવા માટે ભારત પ્રતિબદ્ધ થયું છે. NTPC અને રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ જેવી કંપનીઓ ગ્રીન હાઇડ્રોજન ઉત્પાદનમાં ભારે રોકાણ કરી રહી છે, જે હાઇડ્રોજનના ઉત્પાદન માટે નવીનીકરણીય ઉર્જા સ્ત્રોતોનો ઉપયોગ કરે છે. બેટરી ટેક્નોલોજી અને ક્લીન એનર્જી ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં પ્રગતિ સાથે ભારત તેની સૌર ઉર્જા અને ઈલેક્ટ્રિક વાહન બજારો પણ વિસ્તારી રહ્યું છે.

5. 5G અને બિયોન્ડ

ભારત દેશભરમાં 5G નેટવર્ક જમાવી રહ્યું છે, જેમાં Jio અને Airtel જેવી અગ્રણી ટેલિકોમ કંપનીઓએ પહેલેથી જ સેવાઓ શરૂ કરી દીધી છે. 5Gએ કૃષિ, આરોગ્યસંભાળ, સ્માર્ટ શહેરો અને ઉત્પાદન જેવા ક્ષેત્રોમાં ક્રાંતિ લાવવાનું વચન આપે છે. ભારત 6G ટેક્નોલોજી પર પણ કામ કરી રહ્યું છે, જેનું લક્ષ્ય નેક્સ્ટ જનરેશન કોમ્યુનિકેશન ટેક્નોલોજીમાં વૈશ્વિક લીડર બનવાનું છે.

6. બાયોટેકનોલોજી અને જીનોમિક્સ

ભારતમાં બાયોટેક અને જીનોમિક્સ ઈનોવેશન્સ જીન્સ એડિટિંગ, કૃષિ અને રોગ નિવારણ જેવા ક્ષેત્રોમાં સફળતા મેળવી રહ્યા છે. ભારત બાયોટેક અને સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ જેવી કંપનીઓ વ્યક્તિગત દવા માટે રસીની ટેક્નોલોજી અને બાયોટેક એપ્લિકેશનને આગળ વધારી રહી છે. ભારત પાક પ્રતિકાર અને ઉપજને સુધારવા માટે કૃષિ માટે CRISPR જીન-એડિટિંગ ટેક્નોલોજીના ઉપયોગની પણ શોધ કરી રહ્યું છે.

7. ઇલેક્ટ્રિક વાહનો (EVs) અને બેટરી ટેક

ભારતીય કંપનીઓ ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના ઉત્પાદનમાં આગળ વધી રહી છે. ટાટા મોટર્સ, મહિન્દ્રા ઈલેક્ટ્રીક અને એથર એનર્જી EVનું ઉત્પાદન કરી રહી છે જે ભારતની અનોખી બજાર જરૂરિયાતોને પૂરી કરે છે. વધુમાં, આયાત પરની અવલંબન ઘટાડવા અને EV અપનાવવાને વેગ આપવા માટે બેટરી ઉત્પાદનના સ્થાનિકીકરણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે.

8. એગ્રીકલ્ચરમાં AI

ખાદ્ય સુરક્ષા અને ટકાઉ ખેતી સંબંધિત ભારતના પડકારોનો સામનો કરવા માટે AI-સંચાલિત કૃષિ તકનીકો રજૂ કરવામાં આવી રહી છે. નવીનતાઓમાં ચોક્કસ ખેતી, AI-આધારિત પાકની દેખરેખ અને રીઅલ-ટાઇમ ડેટા સંગ્રહ અને જંતુ નિયંત્રણ માટે ડ્રોનનો સમાવેશ થાય છે. AgNext જેવા સ્ટાર્ટઅપ્સ આ પરિવર્તનનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે.

9. પાણીનું શુદ્ધિકરણ અને રિસાયક્લિંગ ટેકનોલોજી

ભારત ડિસેલિનેશન, વોટર રિસાયક્લિંગ અને સ્માર્ટ સિંચાઈમાં નવીનતાઓ દ્વારા તેના જળ સંકટને દૂર કરવાના પ્રયાસો કરી રહ્યું છે. કંપનીઓ પાણીના વપરાશને શ્રેષ્ઠ બનાવવા માટે AI અને IoTનો ઉપયોગ કરી રહી છે, અને નવી શુદ્ધિકરણ પદ્ધતિઓ, જેમ કે મેમ્બ્રેન ફિલ્ટરેશન અને સૌર-સંચાલિત પ્યુરિફાયર, ઉભરી રહી છે.

10. ઉત્પાદનમાં 3D પ્રિન્ટીંગ

3D પ્રિન્ટિંગએ ઉત્પાદન, આરોગ્યસંભાળ અને બાંધકામમાં વધુ અગ્રણી બની રહ્યું છે. ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ્સ પ્રોટોટાઇપિંગ માટે 3D પ્રિન્ટિંગનો ઉપયોગ કરી રહ્યાં છે, કસ્ટમ ભાગોનું ઉત્પાદન કરે છે અને સંશોધન હેતુઓ માટે બાયોપ્રિન્ટેડ અંગો પણ બનાવે છે. આ નવીનતાઓ ટેક્નોલોજી આધારિત ઉકેલો, ટકાઉપણું અને વિવિધ વૈજ્ઞાનિક ક્ષેત્રોમાં વૈશ્વિક નેતા બનવાની તેની મહત્ત્વાકાંક્ષા પર ભારતના વધતા ધ્યાનને પ્રકાશિત કરે છે.

આ પણ જૂઓ: Lookback 2024: AIના ક્ષેત્રમાં ઘણા મહત્ત્વપૂર્ણ વિકાસ થયા, જાણો ટોચના 5 વિશે

તમામ સમાચારથી અપડેટ રહેવા અમારી વૉટ્સએપ ચૅનલમાં જોડાવ – લિંક –
https://whatsapp.com/channel/0029VauCUMx6LwHmdrOBwa2X