જાણો ભારત-EFTA ડીલ શું છે? તેનાથી કયા કયા ફાયદા થશે

નવી દિલ્હી, 13 માર્ચ : 16 વર્ષની લાંબી રાહ અને 21 રાઉન્ડના વાટાઘાટો બાદ ભારત અને યુરોપના 4 દેશો વચ્ચે ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા છે. આ અંતર્ગત આ 4 દેશો ભારતમાં 100 અબજ ડોલરનું રોકાણ કરશે અને ભારત યુરોપીયન ઉત્પાદનો માટે કસ્ટમ ડ્યુટી ઘટાડશે. તેમજ, 10 લાખ નોકરીઓ, 100 અબજ ડોલરનું રોકાણ અને યુરોપિયન પ્રોડક્ટ્સ સસ્તી થશે.

16 વર્ષની લાંબી રાહ આખરે પૂરી થઈ. ભારત અને યુરોપના 4 દેશો વચ્ચે મોટા કરાર થયા છે. આ મુક્ત વેપાર કરાર  છે. જો તમે યુરોપિયન ઉત્પાદનોના શોખીન છો અને સ્વિસ ઘડિયાળો, ચોકલેટ વગેરેના શોખીન છો, તો આ ડીલ સાથે હવે તમને આ વસ્તુઓ ઓછી કિંમતે મળશે. ઉપરાંત, તમે યુરોપના આ 4 દેશોમાં ઘણી બધી ભારતીય પ્રોડક્ટ્સ જોઈ શકશો. ભારતે જે સંસ્થા સાથે આ મુક્ત વેપાર કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે તે યુરોપિયન ફ્રી ટ્રેડ એસોસિએશન (EFTA) તરીકે ઓળખાય છે. આ જૂથમાં 4 દેશો છે – સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ, નોર્વે, આઇસલેન્ડ અને લિક્ટેંસ્ટાઇન. આ એવા દેશો છે જે યુરોપિયન યુનિયનનો ભાગ નથી. ચાલો જાણીએ કે 16 વર્ષમાં 21 રાઉન્ડની વાતચીત બાદ કરવામાં આવેલી આ ડીલથી ભારતને શું ફાયદો થશે.

ગેમ ચેન્જર, ગ્રાઉન્ડબ્રેકિંગ અને વિન-વિન સોલ્યુશન્સ

ભારત સહિત આ ચાર દેશોના અધિકારીઓ આ મુક્ત વેપાર કરારને ગેમ-ચેન્જર, અભૂતપૂર્વ અને વિન-વિન સોલ્યુશન્સ ગણાવી રહ્યા છે. આ ચાર નાના યુરોપિયન દેશોએ આગામી 15 વર્ષમાં ભારતમાં $100 બિલિયનનું રોકાણ કરવા અને 10 લાખથી વધુ નોકરીઓનું સર્જન કરવામાં મદદ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. આ પાંચ દેશોને આનો ફાયદો થશે, કારણ કે ભારત હાલમાં વિશ્વમાં સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ જે ખૂબ મોટું બજાર ધરાવે છે. આપણા દેશમાં મધ્યમ વર્ગ સતત વધી રહ્યો છે. ઉપરાંત, મોટા દેશોમાં ભારત સૌથી ઝડપથી વિકસતું અર્થતંત્ર છે. આવી સ્થિતિમાં દરેક વ્યક્તિ ભારતમાં રોકાણ કરીને નફો મેળવવા માંગે છે.

ભારતમાં યુરોપિયન ઉત્પાદનો થશે સસ્તા 

આ રોકાણના જવાબમાં, ભારતે કહ્યું છે કે તે સોનાને બાદ કરતાં ઔદ્યોગિક આયાતના 95.3% પર હાલમાં લાદવામાં આવેલી અત્યંત ઊંચી કસ્ટમ ડ્યૂટીને તાત્કાલિક અથવા ધીમે ધીમે દૂર કરશે અથવા નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડશે. આ સાથે ભારતમાં યુરોપીયન ઉત્પાદનો સસ્તી થશે અને તેનો વપરાશ વધશે. ભારત અને ચાર EFTA દેશોએ હવે કરાર અમલમાં આવે તે પહેલાં તેને અનુમોદીત કરવાની જરૂર છે, સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ આગામી વર્ષ સુધીમાં આવું કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. ભારત અને AEFTA વચ્ચેના વેપારમાં સ્વિટ્ઝર્લેન્ડનો હિસ્સો લગભગ 91 ટકા છે.

મેક ઇન ઇન્ડિયાને મળશે વેગ 

પીએમ મોદીએ આ મુક્ત વેપાર કરારને ઐતિહાસિક વળાંક ગણાવ્યો છે. આ ડીલ આઈટી, બિઝનેસ સર્વિસ, એજ્યુકેશન, દવાઓ, ટેક્સટાઈલ, કેમિકલ્સ અને મશીનરી જેવા સેક્ટરમાં નિકાસને વેગ આપશે. પરંતુ મુખ્ય ધ્યાન રોકાણ પર છે. સરકારી અધિકારીઓ માને છે કે આ મુક્ત વેપાર કરાર PM મોદીની ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ પહેલને વેગ આપશે. આ પહેલ ખાસ કરીને ઓટોમોબાઈલ, ફૂડ પ્રોસેસિંગ, રેલવે અને નાણાકીય ક્ષેત્રોમાં રોકાણ અને રોજગારને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. સરકાર વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલાઓમાં ચીનના વિકલ્પ તરીકે ઝડપથી વિકસતી અર્થવ્યવસ્થા તરીકે ભારતની વધતી અપીલનો લાભ લેવાની અને અનેક મુક્ત વેપાર કરારો પૂર્ણ કરવાની આશા રાખે છે. ભારતે 2021 થી અત્યાર સુધીમાં 4 મુક્ત વેપાર કરારો પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. ભારત અને EFTA પ્રથમ યુરોપિયન ફ્રી ટ્રેડ પાર્ટનર્સ છે. ભારત યુકે, યુરોપિયન યુનિયન અને ઓસ્ટ્રેલિયા સાથે મુક્ત વેપાર કરાર માટે પણ ચર્ચામાં છે.

આ સામાન સસ્તો થશે

ભારત EFTA મુક્ત વેપાર કરાર સાથે, સ્વિસ ઘડિયાળો, ફાર્મા ઉત્પાદનો, ખાતર, ચોકલેટ, ખનિજો, કાપડ, સ્માર્ટફોન, આયર્ન અને સ્ટીલ ઉત્પાદનો જરવી વસ્તુઓ દેશમાં સસ્તી થશે. હાલમાં ભારતમાં સ્વિસ ઘડિયાળો પર 20 ટકા અને યુરોપિયન ચોકલેટ પર 30 ટકા આયાત જકાત છે. આ સિવાય સીફૂડ, મેડિટેરેનિયન ફળો, કોફી, તેલ, મીઠાઈઓ, પ્રોસેસ્ડ ફૂડ અને આલ્કોહોલના ભાવમાં પણ ઘટાડો થશે.

ભારતની વેપાર ખાધ ઘટશે

ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ફોરેન ટ્રેડના મુખ્ય વેપાર અર્થશાસ્ત્રી રામ સિંહે જણાવ્યું હતું કે, આ વેપાર કરાર તબીબી ઉપકરણો અને સ્વચ્છ ઊર્જા જેવા મુખ્ય ક્ષેત્રોમાં રોકાણ આકર્ષવામાં મદદ કરશે અને સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ અને નોર્વેની ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને અન્ય દેશોમાં નિકાસમાં વધારો કરશે. EFTA કરાર ભારતને EFTA સાથે તેની વિશાળ વેપાર ખાધ ઘટાડવામાં તાત્કાલિક મદદ કરી શકશે નહીં, પરંતુ તે મુખ્ય ઉદ્યોગોમાં રોકાણ આકર્ષવામાં મદદ કરશે. નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં ભારત અને આ દેશો વચ્ચે 18.65 અબજ ડોલરનો વેપાર થયો હતો. પરંતુ આમાં ભારતની વેપાર ખાધ 14.8 અબજ ડોલર હતી.

આ પણ વાંચો : JNU ફિલ્મમાં રવિ કિશન યુનિવર્સિટીમાં અભ્યાસના નામે થઈ રહેલી રાજનીતિનો કરશે પર્દાફાશ