ISROએ ચંદ્રયાન-3ના પ્રોપલ્શન મોડ્યુલને પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષામાં પાછું લાવ્યું

• ISRO દ્વારા ભવિષ્યના ચંદ્ર મિશનને ધ્યાનમાં રાખીને અનોખો પ્રયોગ કરાયો
• પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ પહેલા ચંદ્રની 150 કિમીની ભ્રમણકક્ષામાં ફરતું હતું : ISRO

નવી દિલ્હી, 5 ડિસેમ્બર : ઇંડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગનાઇઝેશન (ISRO) દ્વારા ભવિષ્યના ચંદ્ર મિશનને ધ્યાનમાં રાખીને એક અનોખા પ્રયોગમાં પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષામાં ચંદ્રની પરિક્રમા કરી રહેલા ચંદ્રયાન-3ના પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ (PM)ને પાછું લાવવામાં આવ્યું છે. આ પ્રોપલ્શન મોડ્યુલે 10 નવેમ્બરના રોજ ચંદ્ર પરથી પૃથ્વી પર પાછા ફરવાનું શરૂ કર્યું હતું. જે બાદ 22 નવેમ્બરના રોજ આ અવકાશયાન પૃથ્વીની તેના સૌથી નજીકના બિંદુ (પેરીજી)માંથી પસાર થયું હતું. આ પ્રયોગ ચંદ્ર પરથી સેમ્પલ પરત લાવવાના મિશન (સેમ્પલ રીટર્ન મિશન)ને ધ્યાનમાં રાખીને હાથ ધરવામાં આવ્યો છે. ઈસરોના જણાવ્યા મુજબ, જે રીતે ચંદ્રની સપાટી પર લેન્ડર વિક્રમનું હોપ ટેસ્ટ કરવામાં આવ્યું હતું, તે જ રીતે આ બીજો અનોખો પ્રયોગ છે. પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ જે પહેલા ચંદ્રની 150 કિમીની ભ્રમણકક્ષામાં ફરતું હતું તે હવે પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષામાં આવી ગયું છે.

Chandrayaan-3 Mission:

Ch-3’s Propulsion Module (PM) takes a successful detour!

In another unique experiment, the PM is brought from Lunar orbit to Earth’s orbit.

An orbit-raising maneuver and a Trans-Earth injection maneuver placed PM in an Earth-bound orbit.… pic.twitter.com/qGNBhXrwff

— ISRO (@isro) December 5, 2023

બળતણ બચતા પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ પરત આવ્યું

પ્રયોગની યોજના મુજબ આ પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ માત્ર 3 મહિના માટે જ ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં રહેવાનું હતું. પરંતુ, ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોની કાર્યક્ષમતાને કારણે તેમાં 100 કિલો ઈંધણ બચ્યું હતું. ISRO એ પ્રોપલ્શન મોડ્યુલને પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષામાં પાછું લાવવા માટે તે બળતણનો ઉપયોગ કરવાનું નક્કી કર્યું જેથી નમૂના રીટર્ન મિશન માટે મહત્વપૂર્ણ માહિતી એકત્રિત કરી શકાય. ઈસરો દ્વારા જણાવ્યા મુજબ, પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ હવે લગભગ 13 દિવસમાં પૃથ્વીની આસપાસ એક ભ્રમણકક્ષા પૂર્ણ કરી રહ્યું છે. તેની ભ્રમણકક્ષા પણ બદલાઈ રહી છે અને તે પૃથ્વીના ઓછામાં ઓછા 1.15 લાખ કિલોમીટરના અંતરે આવશે. પૃથ્વીની પરિક્રમા કરતા કોઈપણ ઉપગ્રહ સાથે પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ અથડાવાનું જોખમ રહેલું નથી.

ચંદ્રયાન-3નું ચંદ્ર પર ઐતિહાસિક ટચડાઉન

ચંદ્રયાન-3, દેશના પ્રથમ સફળ ચંદ્ર લેન્ડિંગ મિશનનો પ્રાથમિક ઉદ્દેશ્ય ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવીય પ્રદેશની નજીક સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરવાનો હતો અને લેન્ડર ‘વિક્રમ’ અને ‘પ્રજ્ઞાન’ રોવર પરના સાધનોનો ઉપયોગ કરીને પ્રયોગો કરવાનો હતો. આ અવકાશયાન 14 જુલાઈ, 2023ના રોજ સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટર ખાતેથી LVM3-M4 રોકેટમાં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. 23 ઓગસ્ટના રોજ, વિક્રમ લેન્ડરે ચંદ્ર પર તેનું ઐતિહાસિક ટચડાઉન કર્યું હતું અને ત્યારબાદ, પ્રજ્ઞાન રોવરને અજાણ્યા ચંદ્ર દક્ષિણ ધ્રુવનું સર્વેક્ષણ કરવા માટે તૈનાત કરવામાં આવ્યું હતું.

આ પણ જુઓ :આદિત્ય L-1 મિશનને લઈને મોટું અપડેટ, ખાસ પેલૉડ ડિવાઈસ એક્ટિવ થયું