આજે આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસ: જાણો તેનું મહત્વ અને ઉદે્શ્ય

આજે આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે. દર વર્ષે 15 સપ્ટેમ્બરે સમગ્ર વિશ્વમાં ‘આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસ’ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસ 2007 માં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભા દ્વારા શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો. પ્રથમ આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસ 2008 માં ઉજવવામાં આવ્યો હતો. આ અંતર્ગત વિશ્વના દરેક ખૂણામાં સુશાસન લાગુ કરવા માટે, ભારતને વિશ્વનું સૌથી મોટું લોકશાહી કહી શકાય. આ દિવસનો મુખ્ય હેતુ લોકોને લોકશાહી પ્રત્યે જાગૃત કરવાનો છે.

લોકશાહી શબ્દનો અર્થ:

લોકશાહી એટલે લોકોનું શાસન”, અથવા તો લોકો દ્વારા ચાલતું શાસન. લોકશાહીએ શાસન પ્રણાલી અને લોકશાહી રાજ્ય બંનેનો સંદર્ભ આપે છે. જો કે લોકશાહી શબ્દનો ઉપયોગ રાજકીય સંદર્ભમાં થાય છે, લોકશાહીનો સિદ્ધાંત અન્ય જૂથો અને સંગઠનો માટે પણ સુસંગત છે. મૂળભૂત રીતે લોકશાહી વિવિધ સિદ્ધાંતોનું મિશ્રણ છે. તેમજ લોકશાહી એ એક એવી શાસન પ્રણાલી છે, જેના હેઠળ લોકો સ્વેચ્છાએ ચૂંટણીમાં આવેલા કોઈપણ પક્ષને મત આપી શકે છે, અને તેના પ્રતિનિધિને પસંદ કરી શકે છે તેમજ તેની સત્તા બનાવી શકે છે. લોકશાહી બે શબ્દોથી બનેલી છે, લોક + તંત્ર લોક એટલે લોકો અને તંત્ર એટલે શાસન.

આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસનો ઇતિહાસ:

આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસની સ્થાપના એક ઠરાવ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. આ ઠરાવ 8 નવેમ્બર, 2007 ના રોજ સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભા દ્વારા લાવવામાં આવ્યો હતો. તે લોકશાહીની ઘટનાને પ્રોત્સાહિત કરવા અને તેને મજબૂત કરવા માટે પસાર કરવામાં આવ્યો હતો. માનવાધિકાર અને કાયદાના નવા શાસનનું માનવું છે કે હંમેશા આંતર-પાર્લામેન્ટરી યુનિયન (IPU) દ્વારા 15 સપ્ટેમ્બર, 1997ના રોજ અપનાવવામાં આવેલ લોકશાહી પરના સાર્વત્રિક ઘોષણાને કારણે આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસનું અસ્તિત્વ છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસનું મહત્વ:

આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસ તમામ લોકોને, સરકારને માનવાધિકારનો આદર કરવા અને લોકશાહીમાં અર્થપૂર્ણ ભાગીદારી પ્રદાન કરવા સુચન કરે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય દિવસની ઉજવણી લોકોને ચિંતાના મુદ્દાઓ પર શિક્ષિત કરવા, વિશ્વભરની સમસ્યાઓના ઉકેલ માટે રાજકીય ઇચ્છાશક્તિ અને સંસાધનો એકત્ર કરવા અને માનવતાની સિદ્ધિઓને મજબૂત કરવા માટે કરવામાં આવે છે.લોકો અને ઘણી સંસ્થાઓ વિવિધ રીતે આંતરરાષ્ટ્રીય લોકશાહી દિવસની ઉજવણી કરે છે. આ દિવસનો મુખ્ય હેતુ લોકોને લોકશાહી પ્રત્યે જાગૃત કરવાનો છે. દર વર્ષે 15 સપ્ટેમ્બરના આ ખાસ દિવસે લોકશાહી જાગૃતિ વધારવા માટે વિવિધ સ્થળોએ ચર્ચા, ચર્ચા અને પરિષદો જેવા કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે.