ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન ચેમ્બર્સ ઓફ કોમર્સ એન્ડ ઈન્ડસ્ટ્રી એટલે કે FICCI દ્વારા માલસામાનના ગેરકાયદે વેચાણને લઈને જાહેર કરવામાં આવેલા રિપોર્ટમાં ઘણા ચોંકાવનારા ખુલાસા થયા છે. આ રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે વર્ષ 2019-20માં FMCG, મોબાઈલ, સિગારેટ અને આલ્કોહોલ ઈન્ડસ્ટ્રી જેવા પાંચ મોટા સેક્ટરમાં ગેરકાયદેસર વેપારને કારણે સરકારને 58,000 કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થયું છે.
ગેરકાયદે વેચાણથી ઉદ્યોગોને ફટકો
FICCIના આ અહેવાલ મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 2019-20માં આ ક્ષેત્રોમાં ગેરકાયદેસર બજારોનું કદ રૂ. 2.60 લાખ કરોડ હતું. FMCG ઉદ્યોગ, ઘરગથ્થુ અને વ્યક્તિગત સામાન અને પેકેજ્ડ ખાદ્ય ચીજો મળીને આ પાંચ મુખ્ય ક્ષેત્રોના ગેરકાયદેસર બજારોમાં ગેરકાયદે માલના કુલ મૂલ્યના 75% હિસ્સો ધરાવે છે. બાકીના ચાર ઉદ્યોગોમાં, સૌથી વધુ સંખ્યામાં ગેરકાયદે માલ FMCG પેકેજ્ડ ખોરાક (25%), તમાકુ ઉત્પાદનો (20%), આલ્કોહોલિક પીણાં (19.8%) અને મોબાઈલ ફોન (7.56%) હતા.
સરકારને 58,000 કરોડનું નુકસાન
દાણચોરી અને નકલી ચીજવસ્તુઓ વિરુદ્ધ FICCIની કમિટી અગેઇન્સ્ટ સ્મગલિંગ એન્ડ કાઉન્ટરફીટીંગ એક્ટિવિટીઝ ડિસ્ટ્રોયિંગ ધ ઈકોનોમી (CASCADE)ના અહેવાલનું શીર્ષક ‘અનૈતિક બજારોઃ અમારા રાષ્ટ્રીય હિતોનો ખતરો’ છે. જેમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે આ પાંચ મોટા ઉદ્યોગોમાં ગેરકાયદેસર માલના કારણે સરકારને અંદાજિત 58,521 કરોડ રૂપિયાનું ટેક્સ નુકસાન થયું છે. બે નિયમન કરેલ ક્ષેત્રો આલ્કોહોલિક પીણાં અને તમાકુ ઉત્પાદનો પર ભારે કર લાદવામાં આવે છે, જેમાં ગેરકાયદે વેચાણને કારણે સરકાર કુલ કર કમાણીમાંથી 49% ગુમાવે છે.
30 લાખ લોકોએ નોકરી ગુમાવી
FICCI રિપોર્ટ જણાવે છે કે પાંચ મોટા ઉદ્યોગોમાં ફેલાયેલા ભારતના ગેરકાયદે બજારને કારણે ભારતે 30 લાખ નોકરીઓ ગુમાવી છે, FMCG પેકેજ્ડ ફૂડમાં માલના ગેરકાયદે વેચાણને કારણે સૌથી વધુ 7.94 લાખ લોકોએ તેમની નોકરી ગુમાવી છે, આ પછી 3.7 લાખ લોકોએ નોકરી ગુમાવી છે. તમાકુમાં તેમની નોકરીઓ ગુમાવી છે, FMCG ઘરગથ્થુ અને વ્યક્તિગત સંભાળ ઉત્પાદનો ઉદ્યોગમાં 2.9 લાખ લોકોએ. આલ્કોહોલિક પીણા ઉદ્યોગમાં 97,000 નોકરીઓ અને મોબાઇલ ફોન ઉદ્યોગમાં 35 નોકરીઓ ગુમાવી
વૈશ્વિક અર્થતંત્રને 2.2 ટ્રિલિયન ડૉલરનું નુકસાન
ભારતના ભૂતપૂર્વ ઉપરાષ્ટ્રપતિ વેંકૈયા નાયડુ દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે ગેરકાયદેસર બજારોને કારણે સરકારે 2019-2020માં $7 બિલિયનનું નુકસાન કર્યું છે. આ પ્રસંગે ચીનમાંથી ગેરકાયદેસર આયાતનો ઉલ્લેખ કરતા નાયડુએ કહ્યું, “તમે તમારા મિત્રો બદલી શકો છો, પરંતુ તમારા પડોશીઓ નહીં. બનાવટી, દાણચોરી અને કરચોરીને સંગઠિત અપરાધ તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે, જેમાં ગ્રે અથવા ગેરકાયદે બજારોનો સમાવેશ થાય છે. વર્લ્ડ ઇકોનોમિક ફોરમ અનુસાર, વૈશ્વિક ગેરકાયદે બજાર વૈશ્વિક અર્થતંત્રને $2.2 ટ્રિલિયનનું નુકસાન કરે છે. જે કુલ GDPના 3 ટકા છે.
