આઝાદીના 76 વર્ષ પછી દેશના કયા ક્ષેત્રમાં કેટલી પ્રગતિ થઈ? જૂઓ ભારતનું વર્તમાન ઔર ભૂતકાળ
HD ન્યૂઝ સાથે આઝાદીનો ઉત્સવ: 2023માં અંગ્રેજોના શાસનની બેડીઓ તોડીને આપણા દેશે કુલ 76 વર્ષ પૂર્ણ કર્યા છે. દર વર્ષની જેમ આ વર્ષે પણ 15મી ઓગસ્ટના અવસરે આખો દેશ આઝાદ થવાની ખુશીની ઉજવણી કરી રહ્યું છે. વર્ષો પહેલા આઝાદી માટે જુદા જુદા દેશભક્તોના બલિદાન અને બહાદુરીના ગીતો ફરી ગાવામાં આવી રહ્યાં છે.
આ તમામ બાબતોની સાથે સાથે એ જાણવું પણ ખૂબ જ જરૂરી છે કે છેલ્લા 76 વર્ષમાં આપણે દેશને કયા સ્ટેજ પર લઈ ગયા છીએ. દેશના વિકાસનો હિસાબ જાણવા માટે પાછલા વર્ષોમાં થયેલા ફેરફારો વિશે જાણવું ખૂબ જ જરૂરી છે.
શું તમે જાણો છો કે દેશમાં પહેલા કેટલા રસ્તાઓ, શાળાઓ અને હોસ્પિટલો હતા અને આજે તેમની સંખ્યા વધીને કેટલી થઈ ગઈ છે. જો નહીં, તો ચાલો જાણીએ ભારતમાં તે સમયે અને આજના પરિવર્તનની કહાની, કયા ક્ષેત્રમાં કેટલી પ્રગતિ થઈ છે.
1. તબીબી અને આરોગ્ય સેવાઓ
દેશમાં મેડિકલ અને હેલ્થકેર ક્ષેત્રની વાત કરીએ તો અગાઉ આઝાદી સમયે દેશમાં માત્ર 19 મેડિકલ કોલેજો હતી. આજે આ સંખ્યા વધીને 704 થઈ ગઈ છે. હોસ્પિટલો 7000થી વધીને 69000 થઈ ગઈ છે અને પહેલા જ્યાં દેશમાં માત્ર 61000 ડોક્ટરો હતા ત્યાં આજે ભારતમાં 13 લાખ ડોક્ટરો છે. માતૃ મૃત્યુ દર 2000થી ઘટીને માત્ર 103 પર આવી ગયો છે, તેની સાથે બાળ મૃત્યુ દર 150થી ઘટીને પ્રતિ હજાર 27.6 પર આવી ગયો છે.
આ પણ વાંચો-દેશના વિભાજન માટે કોણ જવાબદાર? જવાબ છે ખુબ જ ગૂંચવણભર્યો
2. શિક્ષણ
દેશમાં શિક્ષણની વાત કરીએ તો સાક્ષરતા દર 12%થી વધીને 77% થયો છે. દેશમાં શાળાઓની સંખ્યા 1,40,000થી વધીને 15,000 લાખ થઈ છે અને યુનિવર્સિટીઓ જે પહેલા માત્ર 20 હતી તે આજે વધીને 1,074 થઈ ગઈ છે.
3. રોડ
ભારતમાં કુલ 599 રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગો છે અને વિશ્વમાં બીજા નંબરનું સૌથી મોટું રોડ નેટવર્ક છે. વર્ષ 1947માં રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગોની કુલ લંબાઈ માત્ર 21,378 કિમી હતી અને હવે (માર્ચ 2022 સુધીમાં) આ લંબાઈ વધીને 161,350 કિમી થઈ ગઈ છે.
4. વન વિસ્તાર
1970માં ભારતમાં માત્ર પાંચ રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનો હતા. 1972માં ઈન્ડિયા વાઈલ્ડલાઈફ પ્રોટેક્શન એક્ટ અને પ્રોજેક્ટ ટાઈગર 1973માં લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો અને હાલમાં ભારતમાં 106 નેશનલ પાર્ક છે.
આ પણ વાંચો-આઝાદીની લડાઈ: સુભાષચંદ્ર બોઝે અંગ્રેજોના હાથમાંથી છટકીને બનાવી ‘આઝાદ હિંદ ફોજ’
5. વીજળી
1947માં ભારતમાં વીજ ઉત્પાદનની કુલ ક્ષમતા 1,362 મેગાવોટ હતી, જે આજે વધીને 400,000 મેગાવોટ થઈ ગઈ છે. આઝાદી સમયે માત્ર 1500 ગામડાંમાં જ વિદ્યુતીકરણ થયું હતું, જ્યારે આજે 5,97,464 ગામોમાં વિદ્યુતીકરણ થયું છે.
6. અવકાશ વિજ્ઞાન
ભારતમાં પ્રથમ રોકેટ પ્રક્ષેપણ કાર્યક્રમ 21 નવેમ્બર 1963ના રોજ કેરળના તિરુવનંતપુરમ નજીક થુમ્બાથી શરૂ થયો હતો. આ રોકેટને સાયકલ દ્વારા રોકેટ લોન્ચિંગ સ્ટેશન સુધી લઈ જવામાં આવ્યું હતું. તે સમયે સ્પેસ પ્રોગ્રામ સાથે જોડાયેલા વૈજ્ઞાનિકો પાસે પોતાની ઓફિસ પણ ન હતી અને આજે આપણે ચંદ્રયાન-3 લોન્ચ કરીને ચંદ્ર પર પહોંચનાર ચોથા દેશનું બિરુદ હાંસલ કર્યું છે.
7. નિકાસ કરો
ભારતના નિકાસ દરની વાત કરીએ તો વર્ષ 1950-51માં તે માત્ર $1.27 બિલિયન હતો, જે વર્ષ 2022-23માં વધીને $770 બિલિયન થઈ ગયો છે.
આ પણ વાંચો- આઝાદીની લડાઈમાં મહિલાઓની પસંદગી કેમ કરવામાં આવી? વર્ષ 1930 રહ્યું ટર્નિંગ પોઇન્ટ
8. તકનીક
ટેક્નોલોજીની બાબતમાં પણ દેશે શાનદાર સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી છે. 1947માં ભારતમાં 350 મિલિયનની વસ્તી માટે માત્ર 84,000 ટેલિફોન લાઇન હતી. જ્યારે ઈન્ટરનેટ ભારતમાં 1986માં આવ્યું હતું, તે સમયે તે માત્ર શિક્ષણ અને સંશોધન માટે જ ઉપલબ્ધ હતું. તે જ સમયે વર્ષ 2023માં ભારતમાં લગભગ 1.2 અબજ ઇન્ટરનેટ વપરાશકર્તાઓ છે.
9. એરલાઇન્સ
એરલાઇન્સ પરિવહન સેવાનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે અને દેશની પ્રગતિનો અભિન્ન ભાગ પણ છે. આઝાદીના સમયે આ સેવા દેશના અમુક લોકો સુધી જ સીમિત હતી અને એરલાઈન્સ કંપનીની વાત કરીએ તો તે સમયે દેશમાં માત્ર નવ કંપનીઓ એવી હતી જે હવાઈ પરિવહનની સુવિધા આપતી હતી. જ્યારે હાલમાં દેશમાં 39 એર ટ્રાન્સપોર્ટ કંપનીઓ છે.
આ સિવાય અન્ય ઘણા ક્ષેત્રો એવા છે જ્યાં દેશે ઘણી પ્રગતિ કરી છે. આ 15મી ઓગસ્ટે આપણે તે સકારાત્મક પરિવર્તનની ઉજવણી કરવાની જરૂર છે. અમે આશા રાખીએ છીએ કે ભારત વર્ષ-દર વર્ષે સફળતાની ઊંચાઈઓને સ્પર્શે અને અમે બધા તેને શક્ય બનાવવા માટે પોતપોતાના સ્તરે પ્રયાસ કરતા રહીએ. કારણ કે દેશનો વિકાસ આપણી પ્રગતિથી જ શક્ય છે.
આ પણ વાંચો- આઝાદીની લડાઈ: તે ગુજરાતીઓ જેમણે બોમ્બ બનાવવાના પુસ્તકનું નામ આપ્યું ‘દેશી દવાઓ બનાવવાની ચોપડી’
આ વિચાર સાથે આપ સૌને સ્વતંત્રતા દિવસની શુભકામનાઓ