ભાજપ અધ્યક્ષ કેવી રીતે ચૂંટાય છે, તેમની પાસે શું જવાબદારીઓ છે?
નવી દિલ્હી, 30 ડિસેમ્બર : ભાજપમાં સંગઠન સ્તરે ફેરબદલની તૈયારીઓ શરૂ થઈ ગઈ છે. નવા વર્ષ 2025ના જાન્યુઆરી અથવા ફેબ્રુઆરીમાં ભાજપને નવા રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ મળી શકે છે. આ પહેલા, પાર્ટીના બંધારણ મુજબ, ભાજપે ઓછામાં ઓછા 50 ટકા રાજ્યોમાં સંગઠન ચૂંટણી પૂર્ણ કરવી પડશે. આ સાથે 15 જાન્યુઆરી સુધીમાં મહારાષ્ટ્ર, મધ્યપ્રદેશ, યુપી, ગુજરાત, બંગાળ, જમ્મુ-કાશ્મીર અને ઝારખંડના પ્રદેશ અધ્યક્ષોમાં ફેરફાર થશે. ચાલો જાણીએ કે ભાજપ અધ્યક્ષ કેવી રીતે ચૂંટાય છે અને તેમની પાસે કઈ જવાબદારીઓ છે?
ભાજપનું સમગ્ર સંગઠન સાત ભાગમાં વહેંચાયેલું છે. જેમાં રાષ્ટ્રીય સ્તરથી સ્થાનિક સ્તર સુધી વિભાજન કરવામાં આવ્યું છે. રાષ્ટ્રીય સ્તરે રાષ્ટ્રીય પરિષદ અને રાષ્ટ્રીય કાર્યકારી છે. તેવી જ રીતે, રાજ્ય સ્તરે, એક રાજ્ય પરિષદ અને રાજ્ય કારોબારી છે. આ ઉપરાંત પ્રાદેશિક સમિતિઓ, જિલ્લા અને વિભાગીય સમિતિઓ છે. ગામડાઓ અને શહેરી કેન્દ્રો છે. ત્યારબાદ પાંચ હજારથી ઓછી વસ્તી માટે સ્થાનિક સમિતિની રચના કરવામાં આવે છે.
આ રીતે રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષની ચૂંટણી થાય છે
ભાજપનું રાષ્ટ્રીય અધિવેશન 18 ફેબ્રુઆરી 2024ના રોજ દિલ્હીમાં યોજાયું હતું. જેમાં રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષની નિમણૂકનો ઠરાવ પસાર કરવામાં આવ્યો હતો. આ મુજબ જો પદ ખાલી થશે તો સંસદીય બોર્ડ પાર્ટી અધ્યક્ષની નિમણૂક કરી શકશે. આ સિવાય પાર્ટીના બંધારણની કલમ 19માં રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષની ચૂંટણી માટે કેટલાક નિયમો બનાવવામાં આવ્યા છે. આ મુજબ પાર્ટીની રાષ્ટ્રીય પરિષદ અને રાજ્ય પરિષદના સભ્યો રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષની પસંદગી કરે છે. પાર્ટીની રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણી દ્વારા બનાવવામાં આવેલા નિયમો અનુસાર આ ચૂંટણી યોજાઈ છે.
સંસ્થા તૈયાર કરવા માટે જવાબદાર
પાર્ટીના બંધારણની કલમ 20 હેઠળ રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણીમાં પ્રમુખ અને વધુમાં વધુ 120 સભ્યો હોઈ શકે છે. તેમાંથી ઓછામાં ઓછી 40 મહિલાઓ છે અને 12 અનુસૂચિત જાતિ/જનજાતિના સભ્યો છે. આ તમામને નોમિનેટ કરવાની જવાબદારી રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષની છે. આ ઉપરાંત, અધ્યક્ષ રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણીના સભ્યોમાંથી વધુમાં વધુ 13 ઉપપ્રમુખો, નવ મહાસચિવો, એક મહાસચિવ (સંગઠન), વધુમાં વધુ 15 મંત્રીઓ અને એક ખજાનચીની નિમણૂંક કરે છે. આ અધિકારીઓમાંથી ઓછામાં ઓછી 13 મહિલાઓ ચૂંટાઈ છે. અધ્યક્ષ અનુસૂચિત જાતિ અને અનુસૂચિત જનજાતિની દરેક શ્રેણીમાંથી ઓછામાં ઓછા ત્રણ પદાધિકારીઓની પસંદગી કરે છે.
સંગઠન મંત્રીઓની નિમણૂક કરવાનો અધિકાર
કારોબારીના સભ્ય બનવા માટે, તે જરૂરી છે કે સંબંધિત અધિકારી ઓછામાં ઓછી ત્રણ ટર્મ માટે પક્ષનો સક્રિય સભ્ય હોય. જો કે, ખાસ સંજોગોમાં રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ વધુમાં વધુ 15 સભ્યોને આ શરતમાંથી મુક્તિ આપી શકે છે. જો જરૂરી હોય તો, રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ સંગઠન મહાસચિવને મદદ કરવા માટે સંગઠન મંત્રીઓની નિમણૂક પણ કરી શકે છે. આ ઉપરાંત પ્રદેશ પ્રમુખોને પણ આવી નિમણૂકો માટે પરવાનગી આપી શકાય છે. જરૂર પડે તો ભાજપના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ બે કે તેથી વધુ રાજ્યોના સંગઠન કાર્ય માટે પ્રાદેશિક સંગઠન મંત્રીઓની નિમણૂક પણ કરે છે. આ સિવાય પ્રદેશ પ્રમુખને રાજ્ય સ્તરે બે કે તેથી વધુ જિલ્લાઓ માટે વિભાગ અથવા વિભાગીય સંગઠન મંત્રીઓની નિમણૂક કરવાની છૂટ છે.
પાર્ટીના પૂર્ણ સત્રની અધ્યક્ષતા
નિયમો અનુસાર રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષે પોતાની કાર્ય સમિતિમાં 25 ટકા નવા સભ્યોને સ્થાન આપવું પડે છે. રાષ્ટ્રીય કારોબારીમાં માત્ર કાયમી આમંત્રિત પદાધિકારી સભ્યોનો સમાવેશ થતો નથી, આ સિવાય ખાસ આમંત્રિત સભ્યો પણ હોય છે, જેમની સંખ્યા 30 ટકાથી વધુ ન હોઈ શકે. ભાજપ અધ્યક્ષ પક્ષના સર્વોચ્ચ નેતા છે અને પક્ષના સંપૂર્ણ સત્રની અધ્યક્ષતા કરે છે. પાર્ટીને એકજૂથ રાખવાનો પડકાર રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષના ખભા પર છે. તેથી, સામાન્ય રીતે આવા પ્રમુખને ચૂંટવામાં આવે છે જે સાર્વત્રિક રીતે સ્વીકૃત હોય છે. અત્યાર સુધી ભાજપના તમામ પ્રમુખો બિનહરીફ ચૂંટાયા છે.
ચૂંટણી દરમિયાન પક્ષના ઉમેદવારોની પસંદગીમાં પક્ષ પ્રમુખ મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. સંગઠનમાં વિવિધ સ્તરેથી મળેલા અહેવાલો મુજબ પક્ષની નીતિ મુજબ પ્રમુખની સંમતિથી જ પક્ષના ઉમેદવારો જાહેર કરવામાં આવે છે.
પોતપોતાના રાજ્યોમાં પાર્ટી સંગઠનને મજબૂત કરવાની જવાબદારી પાર્ટીના પ્રદેશ અધ્યક્ષોના ખભા પર રહે છે. તેઓ રાજ્ય સ્તરે સંગઠન બનાવવા અને વિધાનસભા અને સ્થાનિક ચૂંટણીઓ માટે ઉમેદવારોની પસંદગી કરવામાં પણ મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.
આ પણ વાંચો :મોર્નિંગ વોક કરતાં યુવકને મળ્યો અદભૂત ખજાનો, જોઈ બધાની આંખો થઈ પહોળી
28 કોપરના વાયર, વિમાન માટે સિગ્નલ.. રામ મંદિરની સુરક્ષા માટે આવી છે નક્કર વ્યવસ્થા
એક ફોનમાં બે સિમ કાર્ડ વાપરનારાઓ માટે આવી રહ્યા છે નવા નિયમો!
હવે આ રીતે આવશે પ્રલય, થશે બધું ખતમ, વૈજ્ઞાનિકોએ કર્યા ચોંકાવનારા ખુલાસા
માતાપિતાની સંપત્તિમાં દીકરાને કયારે નથી મળતો અધિકાર? આવો જાણીએ નિયમ
નવા વર્ષમાં 5000 રૂપિયાની નોટ જારી થશે! જાણો RBIએ શું કહ્યું?
મફત અનાજ વિતરણ માટે રેશનકાર્ડના નિયમોમાં મોટો ફેરફાર, આ તારીખથી થશે લાગુ
ઝડપથી સમાચાર મેળવવા માટે જોઈન કરો અમારા વોટ્સઅપ ગ્રુપમાં
