ટક્કર મારીને ભાગવું પડશે હવે ભારે, હિટ એન્ડ રન કેસમાં થઈ શકે છે 10 વર્ષની સજા

• હવે રોડ અકસ્માત બાદ જો કોઈ વાહન ચાલક અકસ્માત બાદ ભાગી જવાનું વિચારે તો તે ભાગી શકશે નથી. જો કોઈની બેદરકારીના કારણે મૃત્યુ થાય છે, તો આરોપીઓનું ભાગી જવું પડશે ભારે. ભારતીય દંડ સંહિતાએ કોઈની “બેદરકારી” ને કારણે થતા મૃત્યુની સજામાં વધારો કર્યો છે.

કેન્દ્ર સરકારે ભારતીય કાયદાઓમાં ફેરફારનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. આ દરખાસ્તો હેઠળ હવે માર્ગ અકસ્માત બાદ વાહન ચાલક અકસ્માત બાદ સ્થળ પરથી ભાગી શકશે નહીં. નવી જોગવાઈઓ અનુસાર ડ્રાઈવરે પોલીસને જાણ કરવાની રહેશે. અન્યથા જો પકડાય તો તેને ઓછામાં ઓછી દસ વર્ષની જેલ થઈ શકે છે. હાઈવે પર થતા અકસ્માતોની વાત કરીએ તો સામાન્ય લોકોમાં એક વાત પ્રચલિત છે કે કોઈને કચડી નાખ્યા પછી પણ આરોપી ડ્રાઈવરને પોલીસ સ્ટેશનમાંથી જ જામીન મળી જાય છે, પરંતુ અકસ્માતમાં ઘાયલ કે મૃતકના સગા-સંબંધીઓ સારવાર માટે પોલીસ અને હોસ્પિટલના ચક્કર લગાવે છે. મૃતદેહ લેવા માટે રહે છે. ઘણા કેસોમાં દોષી સાબિત થયા બાદ પણ દંડ ભરીને જ આરોપીને છોડી દેવામાં આવે છે. જેને લઈને કાયદામાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યા છે.

કાયદામાં શું છે ફેરફાર?

ક્રિમિનલ કાયદામાં ફેરફારને લઈને પ્રસ્તાવિત ઈન્ડિયન જસ્ટિસ કોડ 2023માં જો કોઈ વ્યક્તિની બેદરકારીને કારણે કોઈ વ્યક્તિનું મૃત્યુ થઈ જાય તો આરોપીને એમજ છુટી જવું હવે આસાન નહીં રે. આઈપીસીની કલમ 104 હેઠળ, બેદરકારીથી મૃત્યુનું કારણ બને છે અથવા બેદરકારીભર્યા કૃત્ય દ્વારા મૃત્યુનું કારણ બને છે તો ગુનામાં બે વર્ષ સુધીની મુદતની કેદની સજા અથવા દંડ અથવા બંને સજા થઈ શકે છે.

હવે પ્રસ્તાવિત બિલમાં ઓછામાં ઓછી સાત વર્ષની જેલ અને દંડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. જે ગુનામાં દોષિત હત્યા ન થાય, જેમાં આરોપી ઘટના સ્થળેથી ભાગી જાય અથવા ઘટના પછી તરત જ પોલીસ અધિકારી અથવા મેજિસ્ટ્રેટને ઘટનાની જાણ ન કરે, તે બંને સજાને પાત્ર છે, એટલે કે કેદ અને દંડ કરવામાં આવશે. તેની અવધિ દસ વર્ષ સુધીની હોઈ શકે છે, અને દંડ પણ લાદવામાં આવી શકે છે.

• ભારતીય દંડ સંહિતાએ કોઈની “બેદરકારી” ને કારણે મૃત્યુની સજામાં વધારો કર્યો છે. નવા કોડની કલમ 104માં કહેવામાં આવ્યું છે કે, જો કોઈ વ્યક્તિની બેદરકારીના કારણે કોઈનું મૃત્યુ થાય છે, તો તેનાથી સંબંધિત નવા કોડની કલમ 104માં બે બાબતો નોંધવામાં આવી છે.

(1) જો કોઈ વ્યક્તિ બેદરકારીથી અથવા કોઈપણ રીતે દોષિત હત્યામાં સામેલ ન હોય તો કોઈ વ્યક્તિના મૃત્યુનું કારણ બને છે, તો તેને સાત વર્ષ સુધીની મુદત માટે કોઈપણ વર્ણનની કેદની સજા કરવામાં આવશે, અને તે દંડને પણ પાત્ર રહેશે.

(2) જે કોઈ વ્યક્તિ બેદરકારીથી અથવા દોષિત હત્યાના કૃત્ય દ્વારા કોઈ વ્યક્તિના મૃત્યુનું કારણ બને છે અને ઘટના સ્થળેથી ભાગી જાય છે અથવા ઘટના પછી તરત જ પોલીસ અધિકારી અથવા મેજિસ્ટ્રેટને ઘટનાની જાણ ન કરે તો તેને જેલની સજા થશે. તેને દસ વર્ષ સુધી લંબાવી શકે તેવી મુદત માટે કોઈપણ વર્ણનની કેદની સજા થશે અને તે દંડને પાત્ર પણ રહેશે.

જો આ બિલો સંસદમાં રજૂ થયા પછી પસાર થઈ જાય છે તો તે પછી જેમની બેદરકારીથી કોઈનું મૃત્યુ અથવા ગંભીર ઈજા થાય છે, તો તેનો હેતુ એ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે કે નાગરિકો તેમની જવાબદારીઓ ગંભીરતા અને ગૌરવ સાથે નિભાવે અને શાંતિ વ્યવસ્થા જાળવવા અને દુ:ખદ પરિણામો તરફ દોરી જતા ટાળી શકાય તેવા અકસ્માતોને રોકવા માટે ન્યાય પ્રણાલીના સિદ્ધાંતોનું પાલન કરે તો રાજ્ય તેમજ દેશમાં વધતા જતા અકસ્માતનો આંકડો ઘટી શકે.

આ પણ વાંચો: હરિયાણાઃ નૂહ જિલ્લામાં મોબાઈલ ઈન્ટરનેટ પર પ્રતિબંધ 13 ઓગસ્ટ સુધી લંબાવવામાં આવ્યો