ગુજરાત રાજ્યના નાણામંત્રી કનુભાઈ દેસાઈએ શુક્રવારે રાજ્યનું રૂ. 3.01 લાખ કરોડનું સામાન્ય બજેટ રજૂ કર્યું હતું. ગયા વર્ષે રાજ્યમાં યોજાયેલી ચૂંટણી બાદ રચાયેલી નવી સરકારનું આ પ્રથમ બજેટ છે. જેમાં સરકારે નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે ઘણી મહત્વની જાહેરાતો કરી છે.
બજેટ રજૂ કરતાં નાણામંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે ગુજરાતમાં છેલ્લા બે દાયકામાં સમતોલ વિકાસનો પાયો નંખાયો છે. સરકારે મૂડી ખર્ચ વધારીને 72 હજાર 509 કરોડ કર્યો છે. મહિલા અને બાળ વિકાસ માટે 6 હજાર 64 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. પરિવાર કલ્યાણ વિભાગ માટે 15 હજાર 182 કરોડ રૂપિયા અને ખાદ્ય પુરવઠા વિભાગ માટે 2165 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. ખાસ વાત એ છે કે સરકારે હાલના ટેક્સમાં કોઈ વધારો કે ઘટાડો કરવાની જાહેરાત કરી નથી.
આ પણ વાંચો : ગુજરાત બજેટ પર કોંગ્રેસની પ્રતિક્રિયા, અમિત ચાવડાએ કહ્યું, “લોકોના ભાગે અમૃત..”
કોઇ નવો કર લાદવામાં આવ્યો નથી
રાજ્ય સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે આ નાણાકીય વર્ષમાં સામાન્ય જનતા પર કોઈ નવો ટેક્સ બોજ નાખવામાં આવશે નહીં.
વિકાસ કામો માટે મોટી જાહેરાતો
ગુજરાત સરકારે રાજ્યમાં પાંચ હાઈસ્પીડ કોરિડોર બનાવવાની જાહેરાત કરી છે. આ ઉપરાંત દ્વારકામાં નવું એરપોર્ટ બનાવવામાં આવશે. એરસ્ટ્રીપ – એરપોર્ટ અને એર કનેક્ટિવિટી વધારવા માટે 215 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. અમદાવાદ-બગોદરા-રાજકોટ હાઈવે હવે સિક્સ લેન બનશે. ભુજ-ખાવડા ધર્મશાળા રોડ ટુ-વે કરવામાં આવશે. સાબરમતી નદી પર બેરેજ બનાવવા માટે સરકારે 150 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ પણ કરી છે. ધાર્મિક, હેરિટેજ, એડવેન્ચર અને ઈકો-ટૂરિઝમ હેઠળ પ્રવાસન સ્થળો માટે રૂ. 640 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. પ્રતિષ્ઠિત પ્રવાસન સ્થળોના સંકલિત વિકાસ માટે 706 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. પ્રવાસનના વિકાસને વેગ આપવા માટે રૂ. 277 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. આંબેડકર આવાસ યોજના અને પંડિત દીનદયાળ આવાસ યોજના માટે 222 કરોડ રૂપિયાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. મોરબી અને ગીર સોમનાથમાં ડો.આંબેડકર ભવન બનાવવામાં આવશે.
ગરીબો માટે શું જાહેરાત કરવામાં આવી ?
ગુજરાત સરકારે ગરીબો માટે મોટી જાહેરાત કરી છે. ગુજરાતમાં મજૂર વર્ગને હવે સરકાર દ્વારા પાંચ રૂપિયામાં ભોજન આપવામાં આવશે. બજેટમાં જાહેરાત કરતા નાણામંત્રીએ કહ્યું કે ગુજરાતમાં મજૂરોને પાંચ રૂપિયામાં ભોજન આપવામાં આવશે. આ માટે સમગ્ર રાજ્યમાં 150 નવા કેન્દ્રો ખોલવામાં આવશે. આ ઉપરાંત સાતફેરા સામુદાયિક લગ્ન સહાય યોજના માટે 10 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
વિદ્યાર્થીઓ અને યુવાનો વિશે શું?
ધોરણ 1 થી 10 સુધીના અનુસૂચિત જાતિ અને અનુસૂચિત જાતિના વિદ્યાર્થીઓને શિષ્યવૃત્તિ માટે રૂ. 376 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. 10 લાખ વિકાસ જ્ઞાતિના વિદ્યાર્થીઓને 4 થી 20 હજાર સુધીની શિષ્યવૃતિ આપવામાં આવશે. વિવિધ જિલ્લાઓમાં બાળ ગૃહ નિર્માણ માટે આઠ કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ. ઓનલાઈન શિક્ષણનો વ્યાપ વધારવા ઓનલાઈન લાઈબ્રેરી શરૂ કરવામાં આવશે. સૈનિક શાળાની જેમ 10 રક્ષાશક્તિ શાળાઓ શરૂ કરવામાં આવશે. ડાંગ અને અરવલ્લીમાં નવી મેડિકલ કોલેજ શરૂ થશે. તમામ જિલ્લાઓમાં વિજ્ઞાન કેન્દ્રો શરૂ કરવામાં આવશે. 10,000 વિદ્યાર્થીઓ માટે ઈ-વ્હીકલ ખરીદવા માટે 12 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
SC-ST, દિવ્યાંગ વર્ગ માટે શું?
અનુસૂચિત જાતિઓ માટે ડો. સવિતા આંબેડકર આંતરજ્ઞાતિય લગ્ન સહાય માટે 20 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. સંકટ મોચન યોજના હેઠળ પરિવારના સભ્યના મૃત્યુ પર પરિવારને સહાય માટે 20 કરોડ રૂપિયા અને પાલક માતા-પિતા યોજના હેઠળ નિરાધાર બાળકોને માસિક સહાય આપવા માટે 73 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ બજેટમાં કરવામાં આવી છે. રાષ્ટ્રીય વિકલાંગ પેન્શન યોજના, સંત સુરદાસ વિકલાંગ પેન્શન યોજના માટે રૂ. 58 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. વિકલાંગોને સુવિધા સહાય, એસટી બસમાં મફત મુસાફરી માટે રૂ.52 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
ખેડૂતો માટે શું?
ખેડૂતોને વીજળી કનેક્શન અને સબસિડીવાળી વીજળી આપવા માટે બજેટમાં આઠ હજાર 278 કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
બીજી કઈ જાહેરાતો કરવામાં આવી?
- ગીરમાં વધુ બે લાયન સફારી શરૂ કરવામાં આવશે.
- SRPની મહિલા બટાલિયન તૈયાર કરવામાં આવશે.
- ઉર્જા અને પેટ્રોકેમિકલ્સ વિભાગ માટે કુલ 8 હજાર 738 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
- વન-પર્યાવરણ વિભાગ માટે રૂ. 2,063 કરોડની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
- ઉદ્યોગ અને ખાણ વિભાગ માટે 8 હજાર 589 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
- કૃષિ ખેડૂત કલ્યાણ અને સહકારી વિભાગ માટે 21 હજાર 605 કરોડ રૂપિયાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
- વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગ માટે 2,193 કરોડ રૂપિયાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
- જળ સંસાધન વિભાગ માટે 9,705 કરોડ રૂપિયાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
- માર્ગ અને મકાન વિભાગ માટે કુલ 20 હજાર 642 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.
